© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, prof.dr. Lucas C.P.M. Meijs Vrijwilligerswerk, Civil Society en Ondernemingen Strategic Philanthropy Trends in vrijwilligerswerk Ook in Zeeland?

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Stand vrijwillige inzet vrijwilligers 200 uur per jaar Ongeveer FTE 40% organisaties heeft tekort, maar daarvan heeft 60% geen vacatures (monitor vrijwilligersbeleid) Tussen 30 tot 40% van 18+ doet vrijwilligerswerk, met een gemiddelde van tussen de 4 en 5 uur per week, per vrijwilliger, ongeveer even veel mannen als vrouwen, gemiddeld ouder, hoger opgeleid, blanker, drukker, ´rijker´ en meer in dorpen. Actieve burgers doen vrijwilligerswerk In Zeeland neemt dit af, in Nederland toe

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Uren per week vrijwilligerswerk vrijwilligers naar leeftijdscategorie Leeftijds- categorie ,74,03,84,04,23, ,83,85,05,55,04,33, ,05,25,7 5,35,76,0 Totaal4,64,34,85,14,94,74,5 Bron: SCP (TBO’75-’05; dagboekjes) Zijn we efficiënter? Tijdhebbers meer uren vrijwilligerswerk In Zeeland neemt dit toe, in Nederland af

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Is er een toekomst voor vrijwilligerswerk? Misvattingen –Mensen willen niet meer (% vrijwilligers is nu hoger dan in jaren zeventig) –Mensen willen tegenwoordig alleen nog maar als ze wat terug krijgen (gaat nog steeds om de doelgroep, rest is tijdelijk voor kleine groepen) Correctere verklaringen –De bekende vindplaatsen en automatismen zijn verdwenen (van kerk naar werk, schoolplein, sportclub) –Tijd is schaars (goed management en combineren van tijd) –Identiteit en imago van veel huidig vrijwilligerswerk (veranderen identiteit) In Zeeland meer voor kerk. Maar of kerk nog vindplaats is?

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Drie niveaus van commitment Burger participatie Combinatie vrijwilligerswerk Traditioneel vrijwilligerswerk

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Vrijwillige energie als… TRADITIONEEL Olie –Eindig, –Makkelijk –Voorzichtig omgaan met wat we hebben –Inzet van alternatieven Beroepskrachten Andere soorten vrijwilligers Volgens mij wordt dit in rap tempo schaars in Zeeland (en Nederland)

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Vrijwillige energie als… COMBINATIE Vissen –Allemaal verschillende soorten in een grote oceaan –Het verschil is de combinatie –Vernieuwbaar maar kan door ons verpest worden –Misschien kweken –Grote en kleine vissen –Gaat om de brede samenleving (oceaan), de samenhang tussen typen combinatie vrijwillige inzet en de andere ‘beheerders’ De nieuwe trend maar moeilijk in Zeeland? Maatschappelijke stage Maatschappelijk betrokken ondernemen Service clubs Voluntourism (vakantievrijwilligerswerk) Single volunteers (daten ….) Familie vrijwilligerswerk NL DOET

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Vrijwillige energie als… burgerparticipatie Zon –Oneindig en continu –Is de realiteit van veel vrijwillige energie (gelukkig en jammer) –Te veel en op het verkeerde moment –Geen idee hoe dat allemaal te gebruiken –Gaat om opslaan en omzetten maar ook om aanpassen vanuit de organisaties

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Re-embedding volunteering: In search of a new collective ground. Lesley Hustinx, Lucas Meijs Geaccepteerd Voluntary Sector Review Herinbedden van vrijwilligerswerk

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Vrijwilligers potentieel –Bereidheid = hoog maar niet voor iedere organisatie –Bekwaamheid = hoog maar wordt niet altijd gegeven –Beschikbaarheid = de uitdaging is om in de agenda’s van mensen te komen F: (bereidheid, bekwaamheid, beschikbaarheid)

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Organisaties en mensen komen niet vanzelf bij elkaar

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Noodzaak derde partij…. Bedrijven en Educatieve instelling zijn een nieuwe derde partij in het maken van de match tussen het aanbod van en de vraag naar vrijwillige energie

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Vrijwilligers-scenario’s bouwen Normatieve druk –Antwoord op de grote culturele veranderingen: Vrijwilligerswerk moet uitgelegd en aangeleerd worden –Gaat om bereidheid Boodschap: –We willen dat jij vrijwilligerswerk doet Functioneel organiseren –Antwoord op structurele veranderingen: Mensen moeten de kans krijgen om vrijwilligerswerk te doen –Gaat om beschikbaarheid Boodschap: –Dit kan jij doen als vrijwilliger Hustinx en Meijs, under review ???????? Makelaars? Sociale media? Slimme verbindingen?

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, GELEIDEN –Maatschappelijke stages –Service learning –Werknemers- vrijwilligerswerk –Roosters bij sport –Ouder participatie –Time banks –Alternatieve straf COMBI M EREN –Jaarclub- vrijwilligerswerk –Single volunteers –Vrijwilligers-toerisme –Familie- vrijwilligerswerk –Service-clubs Nieuwe strategie….

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Revitaliseren van de vrijwilligheid in de Civil society

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Vrijwilligheid Vrijwillige bijdragen –Mantelzorg / informele zorg –Vrijwillige inzet / vrijwilligerswerk –Donaties Private zelfgekozen bijdrage aan het probleem van anderen –Niet afgedwongen door paternalistische overheid –Niet stiekem onderling geregeld door beroepskrachten –Hobby van zowel rechts als links

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Waarom vrijwilligheid… Resource dependency –De organisatie bestuur vraagt middelen van de overheid / cliënten / samenleving om daarmee de eigen (organisatie)doelen te bereiken. Principaal- agent –Het bestuur (agent) krijgt het vertrouwen van de leden / cliënten / samenleving (principaal) om met resources van de principaal aan de gang te gaan om de doelstelling van de principaal te bereiken.

© prof. dr. Lucas C.P.M. Meijs, Drie typen Civil Society Dienstverlening (service delivery) –Burgers verlenen diensten aan ander burgers die dat nodig hebben Bezoekwerk, tafeltje dekje Solidariteit / sociaal kapitaal (mutual support) –Burgers met een zelfde interesse organiseren zichzelf Sportvereniging, mannenclub, Politieke beïnvloeding (campaigning) –Burgers met een gedeelde mening of publiek belang verenigingen zich om anderen te bevechten Actiegroepen, sociale bewegingen