© 2009 - Piet Chrispeels ROMEINEN IN GOOIK Piet Chrispeels i.s.m. Heemkundige Kring van Gooik en RLZZZ.

Presentatie over: "© 2009 - Piet Chrispeels ROMEINEN IN GOOIK Piet Chrispeels i.s.m. Heemkundige Kring van Gooik en RLZZZ."— Transcript van de presentatie:

1 © 2009 - Piet Chrispeels ROMEINEN IN GOOIK Piet Chrispeels i.s.m. Heemkundige Kring van Gooik en RLZZZ

2 © 2009 - Piet Chrispeels Een anekdote …

3 © 2009 - Piet Chrispeels Zoekertjes: romeinse woorden in het Gooiks …

4 © 2009 - Piet Chrispeels Enkele ‘fossielen’: …

5 © 2009 - Piet Chrispeels Enkele fossielen… Den érk (ark, erk: tasruimte) < Lat. arca (kist, bergruimte) Den érk (ark, erk: tasruimte) < Lat. arca (kist, bergruimte) De kaater (de kouter) < Lat. cultura De kaater (de kouter) < Lat. cultura Et boenjer (het bunder) < Lat. bonnarium Et boenjer (het bunder) < Lat. bonnarium Et kondèùt (de wateraanvoer of –afvoer) < Lat. conductum Et kondèùt (de wateraanvoer of –afvoer) < Lat. conductum De keif (kevie) < Lat. cavea (kooi) De keif (kevie) < Lat. cavea (kooi) Et gronsj (graan) < Lat. granum (korrel) Et gronsj (graan) < Lat. granum (korrel) Siensjoem (kruiskruid) < Lat. senecio vulgaris Siensjoem (kruiskruid) < Lat. senecio vulgaris Den tèèr (wortel) < Lat. terra Den tèèr (wortel) < Lat. terra Onnoeëres (gewoonlijk) < Lat. ordinarius Onnoeëres (gewoonlijk) < Lat. ordinarius

6 © 2009 - Piet Chrispeels De Romeinen en hun nazaten …

7 © 2009 - Piet Chrispeels De eerste kolonist: de romeinse soldaat …

8 © 2009 - Piet Chrispeels I. De heirweg Asse - Bavai

9 © 2009 - Piet Chrispeels A. De weg 1 kaarsrecht tracé: - 75 km lang … - Wegenbouw - Originele weg?

10 © 2009 - Piet Chrispeels B. De villae langs de weg - Romeinse kolonisten in aantocht … - Bij de weg: ladifundia in een economisch netwerk gemengde landbouwbedrijven, nieuwe teelten, water stevige, functionele architectuur kern van de latere dorpen

11 © 2009 - Piet Chrispeels II. De vicus en het castrum Kester A. Het dorp - Een knik in de weg - Geen spoor van eigenlijke urbanisatie - Gebruiksvoorwerpen … B. Het kamp - Situering: in het dal? Op de berg? - Getuigeheuvel:112 m Prehistorie, Galliërs, Romeinen - limes belgicus: binnenlandse verdedingslinie - Sporen opgeruimd: gigantische nivelleringen ontzaveling; militair domein, watertoren, moto-cross

12 © 2009 - Piet Chrispeels III. Het Steenhuis op de Steenhuisberg te Gooik A. De toponiem - 77,5 m desolate stolp - ‘stenen huis’: Romeinen op de berg Germanen in het dal - Parallelle ligging van de Steenberg 62,5 m

13 © 2009 - Piet Chrispeels

14

15

16 B. De legenden - ‘Een kasteel met dreven’ - ‘Een kerk’ - ‘Lombardië’

17 © 2009 - Piet Chrispeels C. Getuigenissen - Veldweg op de akker … (Th. Kaesemans) - Fundamenten in weide (boer Vetsuypens) - Parallelle landweg op oostelijke helling vindplaats van romeinse bewoning - Necropool op tracé tramlijn - Dakpannen in waterputten - Puinhoop opgeruimd? - Graf (en resten wagen) op tracé Halle-Ninove - Romeins puin op oostelijke helling - Steenhuisveld: puin, potscherven, grondverkleuringen, …

18 © 2009 - Piet Chrispeels D. De opgravingen zelf

19 © 2009 - Piet Chrispeels

20 Romeinen in Gooik: in de marge I. Over schattendelvers … sluikdelvers op een zondagnamiddag … II. Bezoeken en contacten Bezoek ter plekke in het najaar van 1976 door Prof Mariën (Dienst Opgravingen van de Musea van Kunst en Geschiedenis) en Bert Van den Broeck (Commissie van Monumenten en Landschappen) Afspraken van René Borremans, (assistent Prof. Mariën) met Isidoor Pappaert, (eigenaar van het perceel) Afspraken van René Borremans, (assistent Prof. Mariën) met Isidoor Pappaert, (eigenaar van het perceel)

21 © 2009 - Piet Chrispeels III. De Kesterheide weldra een geklasseerd landschap?

22 © 2009 - Piet Chrispeels uiterst rechts in de hoek onder: de Breedveldweg

23 © 2009 - Piet Chrispeels opstijgende losweg (groene strook!); op het labeur “wegel op het droge“; op de kim: plateau van het Steenuisveld; hoop grond, “werk-serre“

24 © 2009 - Piet Chrispeels opstijgende losweg: eigenlijke bedding met uitgedroogde karresporen in de lente 1978

25 © 2009 - Piet Chrispeels boer zaait haver

26 © 2009 - Piet Chrispeels

27 hoop grond; werk-serre op de achtergrond: kuip-toren van de Kesterheide

28 © 2009 - Piet Chrispeels einde van losweg op het plateau; denkbeeldige weg dwarst de velden naar veldweg uiterst rechts midden in het beeld

29 © 2009 - Piet Chrispeels veldweg tussen de omheinde weiden; wilg in het midden accentueert het stolp-effect van het Steenhuisveld

30 © 2009 - Piet Chrispeels zicht op het Steenhuisveld vanaf de zuidelijke veldweg; werk-serre localiseert het Romeins huis in het landschap

31 © 2009 - Piet Chrispeels zicht op zuidelijke veldweg; verbinding tussen het Steenhuis en de Kesterheide?

32 © 2009 - Piet Chrispeels stijgend landschap in zuidelijke richting; aan de voet van de weide: zuidelijke veldweg

33 © 2009 - Piet Chrispeels zicht op de stolp

34 © 2009 - Piet Chrispeels met werk-serre (Romeins huis)

35 © 2009 - Piet Chrispeels op de top

36 © 2009 - Piet Chrispeels

37 zuid-westelijke flank van het Steenhuisveld

38 © 2009 - Piet Chrispeels parallelle veldweg aan de toegangsweg op de stolp

39 © 2009 - Piet Chrispeels op de stolp: westelijk zicht

40 © 2009 - Piet Chrispeels

41 op de stolp: noord-westelijk zicht; zicht op de Steenberg (ook Romeinse vindplaats); in de verte: Neigembos

42 © 2009 - Piet Chrispeels op de stolp: noordelijk zicht; aan de overzijde van het dal: het dorpscentrum van Gooik (Romeinse vindplaats)

43 © 2009 - Piet Chrispeels op de stolp: noord-oostelijk zicht

44 © 2009 - Piet Chrispeels zicht op de Paddenbroek, met bloeiende boomgaard

45 © 2009 - Piet Chrispeels zicht op het Steenhuisveld vanaf de andere kant van de vallei de Stuivenberg; stip van werk-serre in de verte

46 © 2009 - Piet Chrispeels dagzomend fundament

47 © 2009 - Piet Chrispeels met 2 getuigen: Eric Pappaert en Michel Doomst

48 © 2009 - Piet Chrispeels uitzetting van de meetpunten door René Borremans en werkploeg

49 © 2009 - Piet Chrispeels vaststelling van de sporen

50 © 2009 - Piet Chrispeels notering en inkleuring op schaal

51 © 2009 - Piet Chrispeels door werfleider René Borremans

52 © 2009 - Piet Chrispeels

53 hypcaustum blootgelegd met fundament van aanpalende optrekken

54 © 2009 - Piet Chrispeels asse uit het hypocaustum

55 © 2009 - Piet Chrispeels fundament uit natuursteen op baksteenformaat gekapt

56 © 2009 - Piet Chrispeels fundament uit gestort puin

57 © 2009 - Piet Chrispeels vloer van hypocaustum

58 © 2009 - Piet Chrispeels close-up metselwerk

59 © 2009 - Piet Chrispeels overzicht

60 afgraving in het aanpalend perceel, afgedicht door werkserre

61 © 2009 - Piet Chrispeels sporen van omheining: stenen die palen klemmen

62 © 2009 - Piet Chrispeels brandspoor: verwoesting?

63 © 2009 - Piet Chrispeels waterput ten huize van Gustaaf Van De Velde in Gooik-centrum

64 © 2009 - Piet Chrispeels

65

66