De baby gered. 112 1 ἅ μα δ ὲ τα ῦ τα ἔ λεγε ὁ βουκόλος κα ὶ ἐ κκαλύψας ἀ πεδείκνυε. Op hetzelfde moment zei de koeherder dat, en nadat hij ook (het kind)

Presentatie over: "De baby gered. 112 1 ἅ μα δ ὲ τα ῦ τα ἔ λεγε ὁ βουκόλος κα ὶ ἐ κκαλύψας ἀ πεδείκνυε. Op hetzelfde moment zei de koeherder dat, en nadat hij ook (het kind)"— Transcript van de presentatie:

1 De baby gered

2 112 1 ἅ μα δ ὲ τα ῦ τα ἔ λεγε ὁ βουκόλος κα ὶ ἐ κκαλύψας ἀ πεδείκνυε. Op hetzelfde moment zei de koeherder dat, en nadat hij ook (het kind) uit de doeken had gehaald, liet hij het zien. -

3 ἣ δ ὲ ὡ ς ε ἶ δε τ ὸ παιδίον μέγα τε κα ὶ ε ὐ ειδ ὲ ς ἐ όν, δακρύσασα κα ὶ λαβομένη τ ῶ ν γουνάτων το ῦ ἀ νδρ ὸ ς ἐ χρήιζε μηδεμι ῇ τέχν ῃ ἐ κθε ῖ ναί μιν. Zij, toen ze zag dat het kindje groot en mooi was, begon te huilen [ptc.] en pakte de knieën van haar man [ptc.] en verzocht om het op geen enkele manier buiten te plaatsen. 83 τ ὸ παιδίον … ἐ όν – AcP bij ε ἶ δε δακρύσασα κα ὶ λαβομένη – ptc aor vrouwelijk λαβομένη τ ῶ ν γουνάτων – knieën vastpakken = smeken 84 μιν = τ ὸ παιδίον

4 2 ὁ δ ὲ ο ὐ κ ἔ φη ο ἷ ός τ ᾽ ε ἶ ναι ἄ λλως α ὐ τ ὰ ποιέειν· ἐ πιφοιτήσειν γ ὰ ρ κατασκόπους ἐ ξ Ἁ ρπάγου ἐ ποψομένους, Maar hij zei niet in staat te zijn om dat anders te doen: (hij zei dat) er immers later spionnen zouden komen van Harpagos (vandaan) om te inspecteren, 85 ἄ λλως = bijwoord van a[llo~ ἐ πιφοιτήσειν γ ὰ ρ κατασκόπους – nog een AcI bij ἔ φη 86 ἐ ποψομένους – ptc futurum geeft een doel aan!: om te

5 ἀ πολέεσθαί τε κάκιστα ἢ ν μ ὴ σφεα ποιήσ ῃ. en dat hij om zou komen [of: en hij zei om te zullen komen] op een zeer slechte manier, als hij dat niet zou doen. 86 ἀ πολέεσθαί - AcI gaat door (ond = Mitradates zelf); infin fut van a[povllumai – te gronde gaan ἢ ν = e[an. Vandaar ook de coni. ποιήσ ῃ (futuralis)

6 δ ὲ ο ὐ κ ἔ πειθε ἄ ρα τ ὸ ν ἄ νδρα, δευτέρα λέγει ἡ γυν ὴ τάδε. En toen ze dus niet haar man overtuigde, zegt de vrouw als tweede het volgende: -

7 " ἐ πε ὶ τοίνυν ο ὐ δύναμαί σε πείθειν μ ὴ ἐ κθε ῖ ναι, σ ὺ δ ὲ ὧ δε ποίησον, ε ἰ δ ὴ π ᾶ σα ἀ νάγκη ὀ φθ ῆ ναι ἐ κκείμενον. ‘Welnu, omdat ik je niet kan overtuigen om (het) niet weg te leggen, moet jij (het) zo doen; als het dus beslist nodig is, dat (er) gezien wordt dat het te vondeling is gelegd [of: dat (het) weggelegd gezien is]; 88 ποίησον – imper aor Act 89 ὀ φθ ῆ ναι - infin aor Pass van oJravw. Soort halve AcI bij ἀ νάγκη (het ond, het kind, moet je zelf aanvullen) ἐ κκείμενον – ptc bep bij het ond vd AcI.

8 τέτοκα γ ὰ ρ κα ὶ ἐ γώ, τέτοκα δ ὲ τεθνεός. ook ik heb namelijk gebaard, maar ik heb een dood (kind) gebaard; 89 τέτοκα – perf van tivktw. τεθνεός – ptc perf van (ajpo)qnh/skw; onz ev. Zelf aanvullen: een kind

9 3 το ῦ το μ ὲ ν φέρων πρόθες, τ ὸ ν δ ὲ τ ῆ ς Ἀ στυάγεος θυγατρ ὸ ς πα ῖ δα ὡ ς ἐ ξ ἡ μέων ἐ όντα τρέφωμεν. neem dit mee [ptc.] en leg het buiten, maar laten we het kind van Astyages’ dochter opvoeden alsof het van ons (afkomstig) is; 90 πρόθες – welke vorm van welk ww? imper aor van pro-tiqhmi τ ὸ ν – lidw bij πα ῖ δα! 91 τρέφωμεν – welke vorm en waarom? coni adhortativus

10 κα ὶ ο ὕ τω ο ὔ τε σ ὺ ἁ λώσεαι ἀ δικέων το ὺ ς δεσπότας ο ὔ τε ἡ μ ῖ ν κακ ῶ ς βεβουλευμένα ἔ σται· en zo zul jij er niet op betrapt worden je meesters onrecht te doen, en ook niet zal het door ons slecht zijn besloten. 91 ἁ λώσεαι = jij-vorm, medium / passivum 92 βεβουλευμένα – ptc perf P; onz mv. Bij onz mv staat het ww in het ev. ( ἔ σται – fut!)

11 ὅ τε γ ὰ ρ τεθνε ὼ ς βασιληίης ταφ ῆ ς κυρήσει κα ὶ ὁ περιε ὼ ν ο ὐ κ ἀ πολέει τ ὴ ν ψυχήν." Want het gestorven (kind) zal een koninklijke begrafenis krijgen en het overgebleven (kind) zal niet zijn leven verliezen.’ 93 γ ὰ ρ – uitleg waarom het een goede beslissing is: voor alle partijen beter (Mitradates niet betrapt op niet opvolgen opdracht en beide kinderen profiteren)

12 113 1 κάρτα τε ἔ δοξε τ ῷ βουκόλ ῳ πρ ὸ ς τ ὰ παρεόντα ε ὖ λέγειν ἡ γυνή, κα ὶ α ὐ τίκα ἐ ποίεε τα ῦ τα· De vrouw scheen de koeherder volkomen gelijk te hebben [of: zeer goed te spreken] met het oog op de stand van zaken, en meteen deed hij dat: 95 τ ὰ παρεόντα – gesubst ptc.

13 τ ὸ ν μ ὲ ν ἔ φερε θανατώσων πα ῖ δα, το ῦ τον μ ὲ ν παραδιδο ῖ τ ῇ ἑ ωυτο ῦ γυναικί, τ ὸ ν δ ὲ ἑ ωυτο ῦ ἐ όντα νεκρ ὸ ν λαβ ὼ ν ἔ θηκε ἐ ς τ ὸ ἄ γγος ἐ ν τ ῷ ἔ φερε τ ὸ ν ἕ τερον· het kind, dat hij droeg om te doden, dat overhandigt hij aan zijn eigen vrouw, maar zijn eigen (kind), dat dood was, nam hij [ptc.] en plaatste hij in de mand, waarin hij het andere (kind) had gedragen; 96 θανατώσων – welke vorm en welk gebruik? ptc fut: geeft doel aan 97 τ ῷ - betr vnw. 98 τ ὸ ν ἕ τερον – nl : τ ὸ ν μ ὲ ν ἔ φερε θανατώσων πα ῖ δα De kinderen hebben beide nog geen naam, dus Hdt. gebruikt (vage) omschrijvingen

14 2 κοσμήσας δ ὲ τ ῷ κόσμ ῳ παντ ὶ το ῦ ἑ τέρου παιδός, φέρων ἐ ς τ ὸ ἐ ρημότατον τ ῶ ν ὀ ρέων τίθει. en nadat hij (het) sierlijk gekleed had met alle aankleding van het andere kind, neemt hij (het) mee [ptc.] naar de meest verlaten (plek) van de bergen en legt (het) neer [of: neemt het mee en legt het neer op de meest …]. -

15 ὡ ς δ ὲ τρίτη ἡ μέρη τ ῷ παιδί ῳ ἐ κκειμέν ῳ ἐ γένετο, ἤ ιε ἐ ς πόλιν ὁ βουκόλος, τ ῶ ν τινα προβοσκ ῶ ν φύλακον α ὐ το ῦ καταλιπών, En toen (de) derde dag aanbrak, dat het kindje te vondeling was gelegd, ging de koeherder naar [de] stad, nadat hij één van de herdersknechten als bewaker ervan had achtergelaten, 100 τρίτη ἡ μέρη – kennelijk volgde toen de controle 101 α ὐ το ῦ = het dode kind

16 ἐ λθ ὼ ν δ ὲ ἐ ς το ῦ Ἁ ρπάγου ἀ ποδεικνύναι ἔ φη ἕ τοιμος ε ἶ ναι το ῦ παιδίου τ ὸ ν νέκυν. en toen hij was gekomen in [het huis] van Harpagos, zei hij gereed te zijn om van het kindje het lijk te tonen. -

17 3 πέμψας δ ὲ ὅ Ἅ ρπαγος τ ῶ ν ἑ ωυτο ῦ δορυφόρων το ὺ ς πιστοτάτους ε ἶ δέ τε δι ὰ τούτων κα ὶ ἔ θαψε το ῦ βουκόλου τ ὸ παιδίον, En nadat Harpagos van zijn eigen lijfwacht de betrouwbaarsten had gezonden, zag hij (het) door hen en begroef hij het kindje van de koeherder, 104 δι ὰ τούτων – kennelijk durfde Harpagos het niet aan zelf te kijken. Voordeel, want de lijfwachten kennen het kind misschien minder goed en zien geen verschil, als het een ander kind is.

18 κα ὶ τ ὸ μ ὲ ν ἐ τέθαπτο, τ ὸ ν δ ὲ ὕ στερον τούτων Κ ῦ ρον ὀ νομασθέντα παραλαβο ῦ σα ἔ τρεφε ἡ γυν ὴ το ῦ βουκόλου, ο ὔ νομα ἄ λλο κού τι κα ὶ ο ὐ Κ ῦ ρον θεμένη. en het ene was begraven, maar degene die later dan deze tijd Kyros genoemd werd, nam de vrouw van de koeherder aan [ptc.] en voedde ze op, nadat ze een andere naam had gegeven, denk ik, en niet Kyros. 105 ἐ -τέ-θαπ-το – pqpf pass τούτων – genit comparationis bij ὕ στερον ; onz mv: later dan deze dingen / tijd ὀ νομασθέντα - ptc aor Pass τ ὸ ν δ ὲ ὕ στερον τούτων Κ ῦ ρον ὀ νομασθέντα – opmerking van Hdt als alwetende verteller. 106 κού - Hdt. speculeert hier dus 107 θεμένη – ptc aor van tiqhvmi, tivqemai; vrouwelijk, congr met γυν ὴ