STAAT VAN DE LUCHTKWALITEIT IN BRUSSEL Olivier Brasseur 22 juni 2015 Departement « Laboratorium Luchtkwaliteit »

Presentatie over: "STAAT VAN DE LUCHTKWALITEIT IN BRUSSEL Olivier Brasseur 22 juni 2015 Departement « Laboratorium Luchtkwaliteit »"— Transcript van de presentatie:

1 STAAT VAN DE LUCHTKWALITEIT IN BRUSSEL Olivier Brasseur 22 juni 2015 Departement « Laboratorium Luchtkwaliteit »

2 Naleven van de Europese grenswaarden in het BHG 1 uur max 8 uur 24 uur jaar Richtlijn 2008/50/CE SO 2 350 24x/j 125 3x/j NO 2 200 18x/j40(2010) PM 10 50 35x/j 40 PM 2.5 grenswaarde25 (2015) GBI (gem. bloot. index)20(2015) Afname GBI -15 of 20%(2020) indicatieve grenswaarde 20(2020) Lood0,5 CO 10 000 Benzeen 5(2010) Ozon 120 25x/j Gem. 3 jaar (2010) (concentraties in µg/m³)

3 Stikstofdioxide NO 2

4 Stikstofoxides (NO en NO 2 ) Verhoogd risico voor de gezondheid O 3, PAN (peroxy acetyl nitraat) Andere oxidantia Deeltjes (via HNO 3 )) Vorming secundaire polluenten ●bij hoge temperatuur (> 600°C): stikstofmonoxide  NO NO NO 2 oxidatie ●bij omgevingstemperatuur: stikstofdioxide  NO 2 impact op de gezondheid

5 Uitstoot van stikstofoxides (NO & NO 2 ) te Brussel Bron : emissie-inventaris Brussel 2012 NOx uitstoten van diesel: 3 tot 20 keer hoger dan benzine!

6 België is een ‘diesel’land … verdieseling neemt nog altijd toe … Meer dan 5,4 miljoen wagens in omloop in BE … bron: Febiac

7 Vergelijking tussen verschillende merken – vergelijkbare motorisatie www.ecoscore.be

8 Officiële testcyclus Realistische rij-omstandigheden Bron : Hausberger, presentatie AIR, http://www.vleva.eu/AIR Euro-5 Euro-6 Euro-4 Euro-3 Euro-2 Euro-1 NOx emissies in realistische rijomstandigheden veel hoger dan op de testbank

9 IRCEL-CELINE

10 Meetstations199719981999200020012002200320042005200620072008200920102011201220132014 Belliard 6361 Kroonlaan (Elsene)5150 535461565854 525450484948 Voorhaven (Haren) 434947504847454645 464744 4342 Sint-Lamb.-Woluwe474546434449424446 4239403740 39 St-Jans-Molenbeek474043384143494447 464443 41 4239 St-Katelijne 4546474243 4143 40383634 EU-parlement 36413738 4038 3733343732 Meudonpark 3639354037323132353435313228 St-Agatha-Berchem372928313331363132293128 302827 23 Ukkel36283027302629282730292728 26252622 Stikstofdioxide (NO 2 ): jaarlijkse concentraties Evolutie in Brussel sinds 1997 Sinds 1 januari 2010 : EU grenswaarde = max. 40 µg/m 3

11 49 43 28 37 23 21 40 33 NA 64 Stikstofdioxide (NO 2 ) Gemiddelde concentratie in 2014 Sinds 1 januari 2010 : EU grenswaarde = max. 40 µg/m 3 stations > 40 µg/m³ stations net onder de drempel stations OK 3 3 3

12 EU grenswaarde = 40 μg/m 3 Trend: lichte afname Stikstofdioxide (NO 2 ): Evolutie in Brussel sinds 1997

13 EU grenswaarde = 40 μg/m 3 Trend: lichte afname Stikstofdioxide (NO 2 ): Evolutie in Brussel sinds 1997

14 EU grenswaarde = 40 μg/m 3 Trend: lichte afname Stikstofdioxide (NO 2 ): Evolutie in Brussel sinds 1997

15 Trend: geen duidelijke afname EU grenswaarde = 40 μg/m 3 Stikstofdioxide (NO 2 ): Evolutie in Brussel sinds 1997

16 Fijn Stof PM 10

17 Bron: EPA Report, 12-2004 Fijn stof PM10 PM10 =Vaste of vloeibare deeltjes in suspensie in de lucht, met een aerodynamische diameter kleiner dan 10 µm

18 Oorsprong van de PM10 deeltjes Emissies van natuurlijke oorsprong Directe uitstoot: pollen, zeezout, bosbranden… Antropogene emissies Indirecte uitstoot (secondaire polluenten): in de atmosfeer gevormd vanuit andere polluenten (NH 3, SO 2, NO 2 ) Directe uitstoot (primaire polluenten): afkomstig van het verkeer, de industrie, verwarming van gebouwen, enz… ± 25% van PM10 ± 30% van PM10 ± 45% van PM10

19 Oorsprong fijn stof (PM10) : primaire antropogene emissies Slijtage van het wegdek Afbraakwerken Bouwwerven Opslag en verhandeling van stortgoederen + Emissie- inventaris Brussel 2006 Bron : emissie-inventaris Brussel 2012 Hout!

20 Verdeling van PM10 emissies – residentiële sector PM10 39% van PM10 emissies Kool 4 % Aardgas 3 % Stookolie 10 % Butaan / propaan 0 % Hout 83 %

21 Fijn stof PM10: impact op de gezondheid In België: levensverwachtingsvermindering van 13,6 maanden Roken … 5 tot 10 jaar! Bron: WHO 2006 Afname van de ademhalingsfunctie Toename van respiratoire aandoeningen zoals ‘chronisch obstructief longlijden’ Afname van de hartfunctie Toename van het risico op een hartinfarct

22 Aantal dagen met een daggemiddelde concentratie hoger dan 50 µg/m³ Europese grenswaarden voor PM10 (Richtlijn 2008/50/EG) Europese jaargrenswaarde Jaargemiddelde concentratie ≤ 40 μg/m 3 gerespecteerd in Brussel vanaf 2005 Europese daggrenswaarde Max. 35 dagen met een daggemiddelde concentratie hoger dan 50 μg/m3 probleem in verschillende meetposten

23 35 14 7 10 19 Fijn stof (PM10) Daggrenswaarde in 2014 Sinds 1 januari 2005 : EU daggrens = max. 35 dagen met daggemiddelde PM10 concentratie > 50 µg/m 3 stations ok 6

24 PM10: niet-naleving van de Europese grenswaarden Dagelijkse grenswaarde PM10niet gerespecteerd vanaf 2005Uitstel  2011afgekeurd in juni 200920/11/2009 – Eerste waarschuwing Inbreukprocedure 24/06/2010 – Laatste waarschuwing 18/06/2015 – Naar Europees Hof van Justitie Financiële boete???

25 EU grenswaarde = 35 dagen Trend: significante afname Fijn stof (PM10): Evolutie in Brussel sinds 1997

26 EU grenswaarde = 35 dagen Trend: significante afname Fijn stof (PM10): Evolutie in Brussel sinds 1997

27 EU grenswaarde = 35 dagen Trend: significant afname Fijn stof (PM10): Evolutie in Brussel sinds 1997

28 Weekend effect

29 Weekend effect op PM 10, PM 2,5 en NO 2 ZONDAG: afname van +/- 60% van het verkeer Impact op polluenten: Stikstofoxides: NO  - 52 % (-43 tot -59 %) NO 2  - 31 % (-27 tot -35 %) Fijn stof: PM 10  - 14 % (-8 tot -19 %) PM 2,5  - 10 % (-9 tot -12 %) Black Carbon  - 30 % (-24 tot -34 %)

30 Black Carbon Een merker van verkeersemissies

31 Blootstelling aan Black Carbon (roetdeeltjes) Traject woning – werk Werkplaats Woning

32 Blootstelling aan Black Carbon (roetdeeltjes) Binnenlucht versus buitenlucht

33 Blootstelling aan Black Carbon (roetdeeltjes) Vervoersmiddelen

34 Bedankt voor uw aandacht!