Borstkanker.

Presentatie over: "Borstkanker."— Transcript van de presentatie:

1 Borstkanker

2 Oncologisch centrum Oncologie centrum Bravis

3 Wie komt u tegen? Chirurg Internist-oncoloog Radiotherapeut
Mammacareverpleegkundige Oncologieverpleegkundige Verpleegkundig specialist Revalidatie-arts Paramedici: fysiotherapie, dietste, maatschappelijk werk

4 Normale celdeling

5 Kanker is een verstoring van het evenwicht tussen celgroei en celdood.

6 Verspreiding van de ziekte

7 Borstkanker

8 Risicofactoren voor borstkanker
Vroege menarche / late menopauze Eerste kind na 35e / geen kinderen Geen of kortdurend borstvoeding Hormoonsuppletie Erfelijke vorm Eerder doorgemaakt mammacarcinoom Eerder RT Eerder goedaardige afwijking in de borst Overgewicht / alcoholgebruik Erfelijke mammaca of familiaire vorm. Westerse leefgewoonten: vet / alcohol Oestrogenen in verweefsel opgeslagen Meer dan 3 consumpties alcohol per dag geeft verhoogd risico Oosterse wereld: gebruik van soja, lijkt op de werking van tamoxifen. FZR 2005

9 Diagnostiek Mammografie Echo MRI Bevolkingsonderzoek

10

11

12 Nieuwe ontwikkelingen
3 D echo Mammograaf op maat

13 Punctie FZR

14 Ductaal carcinoom FZR

15 Lobulair carcinoom FZR

16 Ductaal carcinoom in situ
FZR

17 Behandelingsmogelijkheden
Chirurgie Radiotherapie Chemotherapie Hormoon therapie FZR

18 Chirurgie Borstsparend Borstamputatie Schildwachtklierbiopsie
Okselkliertoilet Steeds vaker: Directe reconstructie Chemotherapie voor operatie

19 Radiotherapie Bij borstsparende operatie
Of bij > 4 aangetaste klieren Nieuw: In plaats van okselkliertoilet Hypofractionering: hogere dosis, minder vaak

20 Aanvullende behandeling
Patienten overlijden niet aan primaire tumor Afstanduitzaaiingen kunnen tot vele jaren na de primaire behandeling ontstaan Afstanduitzaaiingen ontstaan uit micrometastasen die bij de primaire diagnose al aanwezig waren Micrometastasen kunnen worden vernietigd door systemische therapie; macrometastasen niet Maar het is niet zeker wie micrometastasen heeft

21 Indicatie Alle N+ mammacarcinoom patiënten N0 indien:
• Leeftijd <35 jaar – alles behalve graad I ≤ 1 cm • Leeftijd ≥35 jaar – tumor 1,1 - 2 cm EN graad II of hoger – tumor >2 cm, graad I-III ► ongeveer 75% van alle N0 patienten

22 Van iedere 100 vrouwen met borstkanker

23 Ontwikkelt 25% metastasen

24 Maar we behandelen bijna 75% met chemotherapie

25 Dit betekent dat 50% van alle borstkanker patiënten voor niets een toxische behandeling krijgt!

26 70 Gene Prognosis Profile
Supervised analysis

27 Adjuvante chemotherapie
Her-neg: 3 keer FEC en 3 keer Taxotere Her-2-pos: 4 keer AC gevolgd door 12 keer Taxol wekelijks en Herceptin (cumulatief 1 jaar)

28 Herceptin Monoklonaal antilichaam 10-20% patienten HER2 positief

29 Adjuvante hormoontherapie Indien tumor hormoongevoelig
Tamoxifen Aromataseremmer (arimidex) LHRH-Analoog (Zoladex) Nieuw: bisfosfonaat

30 Oestrogeenreceptor

31 Bijwerkingen Opvliegers Gewrichtsklachten Stemmingswisselingen
Gewichtstoename ….. Maak het bespreekbaar!!

32 Oncologische revalidatie

33 Klachten na chemo-radiotherapie
Afname conditie en kracht Vermoeidheid/ afname energie Gewrichtsklachten (artralgien) ‘Tintelingen’/voos gevoel van handen/voeten (neuropathien) Lymfoedeem Overige klachten (angst, depressie, dysbalans belasting belastbaarheid).

34 Krachtsvermindering en afname spiermassa
Door de ziekte Door de behandeling: bedrust, onvoldoende voedingsintake Inactiviteit na de behandeling Test: kracht testen (handknijpkracht, beenkracht), spiermassa (BIA, huidplooi, dexa) Ziektefactoren als; cytokinen, verhoogd metabolisme, inflammatoire invloed, versnelde spierafbraak) Behandelgerelateerd: bedrust, onvoldoende voedingsintake

35 Revalidatie in de curatieve fase na chemo
Doel: verbeteren kracht en conditie Optimaliseren lichaamssamenstelling: dus meer spiermassa en minder vet Psychosociaal: optimaliseren welbevinden, inzicht in belemmerende factoren als vermoeidheid, energiemanagement

36 Oncologische carrousel
Screening door multidisciplinair revalidatieteam Revalidatiearts Fysiotherapeut (gespecialiseerd) Ergotherapeut Maatschappelijk werk

37 Controles Doel: Locaal recidief ontdekken
Mammacarcinoom in andere borst

38 Angst voor terugkeer van kanker
* Meest voorkomende psychologische probleem na succesvolle behandeling na kanker * Verstoort kwaliteit van leven Dokter: ergste voorbij Omgeving: back to normal Patiënt: hoezo?

39 Er is iets veranderd M’n lijf M’n levensvisie M’n omgeving
M’n gevoelens M’n vertrouwen in dit alles

40 Leren leven met Dreiging Onbekende Kwetsbaarheid Angstigheid

41 Neem het serieus Durf je angst en jezelf te onderzoeken (bang voor pijn, verlies van controle over lichaam, toekomst) Angst is normaal, maar voor jou anders Veroordeel jezelf niet om je angstigheid

42 En wat kan ik verder doen?
Hier en nu Dagritme Doe gezond Ontspanning Informatie Afspraken met jezelf Oude hulpbronnen (wat hielp vroeger bij spanning) “ik laat het wegvliegen”

43 Steun (je uiten) Praten met lieve eigen mensen
Lotgenoten (IPSO, patientenorganisatie, Huisarts Specialist Brochures KWF: oa “verder leven met kanker” en “als kanker meer is dan je aankunt” Zelfhulpwebsite HDI: Mindfulness Psycholoog (IPSO-register)

44 Metastasen mammacarcinoom
Longen Lever Skelet Hersenen Huid

45 Therapie Chemotherapie Radiotherapie Hormoontherapie Immunotherapie

46 Hormoontherapie Indien tumor hormoongevoelig Skeletmetastasen
Verschillende middelen Langdurige respons

47 Indicaties palliatieve radiotherapie
Pijnlijke botmetastasen Hersen-/schedelbasismetastasen Meyelum-of caudacompressie Locoregionale recidieven

48 Palliatieve chemotherapie
Snelle progressie Gebleken hormoonongevoeligheid Aanwezigheid long- of levermetastasen Ernstige beenmerginvasie

49 Erfelijkheid 5-10% van alle gevallen van mamma-/ovariumcarcinoom
Kliniek: Mamma- en/of ovarium- en/of tubacarcinoom op relatief jonge leeftijd Lifetime risico op mammacarcinoom 60-80% Verhoogd risico op tweede primair mammacarcinoom (maxi­maal 60%) Verhoogd risico op ovarium- en tubacarcinoom: risico hoger bij BRCA1- (30-60%) dan bij BRCA2-mutatie (5-20%) Risico op mammacarcinoom bij de man in families met BRCA2-mutatie (risico circa 7%) Er zijn aanwijzingen dat er een verhoogd risico is op prostaatkanker.

50 Verwijzing Eén patiënt met mammacarcinoom <35 jaar
Bilateraal mammacarcinoom Mammacarcinoom <40 jaar en tumor hormoon-receptor triple negatief Mammacarcinoom <50 jaar en ovariumcarcinoom in dezelfde tak van de familie Broer of vader met mamma­carcinoom en in dezelfde tak van de familie ook mamma­carcinoom of ovarium­carcinoom bij een vrouw Twee of meer eerstegraads verwanten met mammacar­cinoom gediagnosticeerd voor het <50 jaar Drie of meer eerste- en tweedegraads verwanten met mammacarcinoom, waarvan ten minste één tumor <50e jaar is vastgesteld Mamma- of ovariumcarcinoom <50 jaar en prostaatkanker <60 jaar in dezelfde tak van de familie

51 Late gevolgen Zenuwpijn Oedeem mamma Lymfoedeem Vermoeidheid
Gewichtstoename Late hartschade

52 Oedeem mamma

53 Zenuwpijn FZR

54 Lymfoedeem FZR

55 Gewichtstoename Chemotherapie (vetmassa stijgt, spiermassa neemt af)
Stress en angst leiden tot verandering eetgewoonten Vermoeidheid en somberheid zorgen voor minder beweging Hormoontherapie

56 Vermoeidheid Revalidatie Programma vermoeidheid bij kanker

57 Late hartschade

58 Omgeving Partner (www.houvastvoorelkaar.nl) Kinderen - Kankerspoken.nl
- ErasmusMC- Doe-boek Werk

59