C. Discart E. Vanoutrive Naturalis 1 - 1e trim BORDPLANNEN.

Presentatie over: "C. Discart E. Vanoutrive Naturalis 1 - 1e trim BORDPLANNEN."— Transcript van de presentatie:

1 C. Discart E. Vanoutrive Naturalis 1 - 1e trim BORDPLANNEN

2 1 ORGANISMEN IN HUN BIOTOOP
Hoofdstuk 1 BIOTOOPSTUDIE IN HET BOS Hoofdstuk 2 HOE ZIJN BLOEMPLANTEN OPGEBOUWD?

3 1. Organismen in hun biotoop
Kan je determineren: planten & dieren zwammen = BIOTISCH Plaats waar organismen samenleven onder bepaalde levensvoorwaarden = ABIOTISCH Natuurlijk evenwicht  boomlaag  struiklaag  kruidlaag  moslaag  bosbodem  ondergrond loofbos / naaldbos houtachtige stengels kruidachtige stengels mos, paddenstoelen via ontbinders = reducenten strooisellaag → bladgrond → humuslaag bodemhardheid & vochtigheid bepalen BOS Etagegroei & bosdieren Bodemdieren & sporen lichtinval & temperatuur

4 2. Delen van een bloemplant + functie
BLADEREN verdampen van water (continue stroom in plant)‏ STENGEL transport van water en mineralen naar alle delen van de plant WORTEL opname van water en mineralen vanuit de bodem

5 3. Wortel van een bloemplant
BOUW bv. herderstasje bv. prei 1 hoofdwortel wortelharen zijwortels wortelmutsje vele bijwortels AANPASSINGEN - opnamefunctie: vele fijne wortelhaartjes - groeifunctie: beschermend wortelmutsje - steunfunctie: diep en uitgebreid wortelstelsel (bv. beuk) hechtwortels om hoger te groeien (bv. klimop) - opslagfunctie: reservevoedsel in verdikte wortels (bv. biet)

6 4. Stengel van een bloemplant
BOUW eindknop stengel okselknop blad AANPASSINGEN - transportfunctie: verbinding tussen wortel en bladeren/bloemen - groeifunctie: eindknop (hoofdstengel) + okselknop (zijstengels) - steunfunctie: draagt bladeren, knoppen, bloemen, vruchten - opslagfunctie: reservevoedsel in verdikte stengels (bv. aardappel)

7 5. Blad van een bloemplant (1)
VERSCHEIDENHEID nervatuur insnijdingen bladrand insnijdingen bladschijf bladstand

8 6. Blad van een bloemplant (2)
BOUW hoofdnerf bladschijf zijnerven bladmoes bladrand bladschede bladsteel AANPASSINGEN - verdampingsfunctie: groot plat bladoppervlak - transportfunctie: via bladsteel en uitgebreid bladskelet - steunfunctie: met verbrede bladsteel op de stengel - opslagfunctie: reservevoedsel in verdikte bladeren (bv. ui) - groeifunctie: (fotosynthese - zie later)

9 1 ORGANISMEN IN HUN BIOTOOP
Hoofdstuk 3 HOE ZIJN GEWERVELDE DIEREN OPGEBOUWD?

10 7. Gewervelde dieren GEWERVELDEN 5 klassen: wervelkolom - vissen
kop – romp – ledematen 5 klassen: - vissen - amfibieën - reptielen - vogels - zoogdieren Kenmerken: - constante lichaamstemperatuur (haren en/of vetlaag) - zogen hun jongen - levendbarend (2 uitzonderingen)

11 8. Gewervelden: aanpassingen omgeving
WATER WATER & LAND LAND ZINTUIGEN Vissen & Amfibieën Zoogdieren Prooidier Zeezoogdieren Roofdier (bv. konijn) (bv. kat) - stappen - springen - lopen - graven - vliegen - voortbeweging - ademhaling - lichaamstemp. - voortplanting - overgangsklasse van vissen → reptielen - huidademhaling door naakte huid - metamorfose van kikkerdril → kikker

12 9. Gewervelden: inwendige bouw
SPIJSVERTERING ADEMHALING TRANSPORT neus luchtpijp luchpijptakken longen middenrif bloedvaten hart milt mond slokdarm maag 12-vingerige darm ← galblaas ← lever ← alvleesklier dunne darm UITSCHEIDING VOORTPLANTING ♀: eierstokken, eileiders, baarmoeder, vagina ♂: teelballen, balzak zaadleiders, penis blinde darm + appendix dikke darm endeldarm aars nieren urineleiders urineblaas urinebuis

13 10. Gewervelden: aanpassing voedingswijze
Konijn Mens Kat planteneter alleseter vleeseter BORSTHOLTE - ademhaling - transport - (spijsvertering) BUIKHOLTE - spijsvertering - uitscheiding - voortplanting

14 2 BOUWSTENEN VAN ORGANISMEN EN MATERIE
Hoofdstuk 1 WAARUIT ZIJN ORGANISMEN OPGEBOUWD?

15 11. Plantencel & dierlijke cel
Organisme → stelsels → organen → weefels → cellen ‖ kleinste levende eenheid van een organisme! vacuole celplasma bladgroen celkern celmembraan celwand bv. mondslijmvlies bv. ajuinvlies

16 12. Van cellen tot organimse
groepering van organen die samen instaan voor 1 bepaalde levensfunctie levend wezen door harmonieuze samen- werking van stelsels CELLEN → WEEFSELS → ORGANEN → STELSELS → ORGANISMEN groepering van cellen met dezelfde - vorm - functie groepering van weefsels met een gemeenschappelijke functie vb. dekweefsel transportweefsel steunweefsel deelweefsel spierweefsel klierweefsel kraakbeenweefsel vb. blad stengel maag longtak