Kruimels van het Levensbrood

Presentatie over: "Kruimels van het Levensbrood"— Transcript van de presentatie:

1 Kruimels van het Levensbrood
Onder de tafel Moet dat nu zo hard? Je schrikt wel even van de reactie die Jezus geeft op de vraag van een wanhopige vrouw. In het origineel staan er een paar kleine woordjes bij die het extra scherp laten voelen: “ophouden!” en “vooruit dan!” Zoals je tegen een hond zegt: Af! Vort! Als Jezus het over kinderen en honden heeft, dan lijkt het niet alleen een beeld als vergelijking, maar zo behandelt Hij deze vrouw ook echt, als een hond die niets bij Hem te zoeken heeft. Is dit de Heer Jezus? En als Hij nu eens zo op ons zou reageren? Moet ik daar ook bang voor zijn, als ik bij Jezus kom voor redding en hulp? Dat Hij ook mij afwijst? Een vraag die speciaal op je af kan komen als je denkt aan het Avondmaal van volgende week. Kruimels van het Levensbrood

2 Over de grens Waarom zo hard? Af! Vort! Stuurt Jezus mij weg?
Aan vakantie toe? Rein / onrein: wel of niet bij God passend? Beslissend: je hart De tafel staat vol met brood en wijn, er is iets te vieren: verlossing door het bloed van Christus. Maar is dat voor mij? Of word ik ook weggestuurd: Af! Wegwezen jij! Laten we eerst proberen te begrijpen waarom Jezus zo scherp is tegen die vrouw. Oppervlakkig zou je kunnen denken dat Jezus aan vakantie toe is. Na alle inspanningen in Galilea, en na alle negatieve reacties van de joodse leiders trekt Jezus zich terug net over de grens. Even uitblazen. En laat er nu niet wéér iemand komen die iets van Hem nodig heeft. Maar binnen het hele verhaal van Markus 7 gaat het dieper. In onze bijbelvertaling staat er boven: Rein en onrein. Daar heeft Jezus een felle aanvaring met de Farizeeën en schriftgeleerden gehad. Alweer zo’n kernpunt uit het geloof van Israël. Rein of onrein, dat geeft een scherpe grens aan. De grens van of je wel bij God mag komen of niet. In de wet van Leviticus, bijvoorbeeld, wordt het er in gehamerd: de HEER, jullie God, is de Heilige. En daarom kun je alleen bij Hem komen als je zelf heilig bent. Als je uit de sfeer van dood en bederf blijft. Als de offers worden gebracht om je slechte daden te verzoenen. Als er feest gevierd wordt om te laten zien dat je met een dankbaar hart je leven aan God wilt wijden. Wees heilig, zegt God, want Ik ben heilig. Jezus gaat over de grens, naar de omgeving van Tyrus. Maar eerst al is Hij over de grens gegaan die de joodse traditie trok tussen rein en onrein. Of beter gezegd: Jezus heeft heel precies de grens getrokken waar die echt ligt: in je hart. [KLIK] Niet of je je aan rituelen houdt van handen wassen of van kosjer eten uit twee verschillende keukens bepaalt of je rein bent voor God, maar wat er uit je binnenste komt. En als Jezus dan opsomt wat er naar boven komt uit het mensenhart, dan moet dat voor Hem pijnlijk en verdrietig zijn geweest omdat Hij dat voortdurend tegenkwam bij de mensen: slechte gedachten, ontucht, diefstal, moord, overspel, hebzucht, en zo nog een heel rijtje. Jezus, de reine mens, volledig op God afgestemd, volledig vrij van slechtheid en bederf. En dan moeten leven in zo’n beerput van menselijke slechtheid. Binnen de grenzen van Gods volk Israël legt de grens van rein en onrein, zoals Jezus die trekt, pijnlijk bloot hoe wij eraan toe zijn. Maar nu over de grens, nu komt er deze vrouw op Jezus af. Let er even op hoe Markus haar introduceert (vers 26): een vrouw van Syro-Fenicische afkomst, geen Jodin, en bovendien heeft ze een dochter met een onreine geest.

3 Plaats gewezen Hoe fout kun je zijn: Hondje onder de tafel Niet-Jodin
Syro-Fenicisch Onreine geest Hondje onder de tafel Hoe fout kun je zijn? Een onreine geest, die kan Jezus helemaal niet in zijn buurt verdragen. Een vrouw van buiten Gods volk Israël – mag Hij sowieso wel met haar praten? Syro-Fenicisch, dat klinkt een beetje ingewikkeld. Er was een volk van Feniciërs, oorspronkelijk langs de kust van Noord-Afrika, zo’n beetje wat nu Libië is. Een groep van dat volk had zich een stuk verderop langs de kust van Syrië gevestigd, vlak boven Israël. Zo’n vrouw uit dit immigrantenvolk, zij is wel de ultieme buitenstaander. Zo bekeken is het wel terecht dat Jezus haar op haar plaats zet. God heeft scherpe grenzen getrokken, de grens rondom zijn eigen volk, en daarbinnen dan de grens van rein of onrein. [KLIK] Alleen binnen die grenzen mag je met Hem omgaan, en krijg je deel aan het goede dat Hij te geven heeft. Zomaar van buitenaf over die grens heenstappen – hoe durf je! En dus krijgt die vrouw het te horen: ho even! Jij bent een hondje, geen kind aan huis. Ken je plaats: onder de tafel! * Maar ze laat zich niet afschepen door de harde woorden van Jezus. Heel bijzonder is dat, om mee te maken hoe zo’n vrouw die voor het eerst bij Jezus komt zo scherp luistert naar wat Hij zegt. Want in haar reactie merk je dat ze het precies begrepen heeft.

4 Toch een plekje? Reactie van de vrouw: “Inderdaad, u hebt gelijk!”
Kinderen – schoothondjes Toch een kans? Zo in discussie met Jezus? Gedreven om redding te vinden Bedelen om je leven! Ze begint met een woordje dat in onze vertaling is overgeslagen: het woordje “Ja” of “Inderdaad”. Deze vrouw accepteert wat Jezus tegen haar zegt. Ze ziet zichzelf inderdaad als een hondje onder de tafel, ze heeft er geen recht op om bij de kinderen te zitten. Maar dan toch: ze pakt het beeld van kinderen en honden zo op dat er een plekje is voor haarzelf. Het kleine beetje ruimte dat Jezus nog had gelaten, dat benut ze op een heel mooie manier. Want Jezus zei: eerst de kinderen! Als je je oren goed open hebt, pik je daar uit op: daarna is er misschien nog wat over. En er is brood in dit huishouden waar Jezus symbolisch over spreekt. Je ziet voor je hoe kinderen soms zitten te kruimelen en te morsen met hun eten. En dan snap je dat er wel eens iets onder de tafel valt. Dat is dan voor de hondjes. Met opzet zeg ik “hondjes” – want Jezus gebruikt niet het gewone woord voor honden die bijvoorbeeld op straat zwerven of die de boerderij bewaken. Jezus heeft het over de huishondjes, bijna zou je zeggen: schoothondjes. Kijk maar hoe in onze tijd de teckels en de chihuahua’s vertroeteld worden. Jezus heeft de tegenstelling scherp neergezet: kind tegenover hond. Een heel verschil in positie. Dat voelt deze vrouw heel goed, en ze accepteert het. Maar ze voelt ook: ik ben niet kansloos. Als hondjes mogen meesnoepen van wat de kinderen laten vallen, zou er dan voor mij ook een kruimeltje zijn bij Jezus? Meteen even de vraag voor ons vandaag: zouden wij dat durven? Zo in discussie gaan met Jezus? [KLIK] We schrikken van de harde toon van Jezus tegen die vrouw. En laten we ons dan meteen afschrikken? Of misschien proberen we onszelf een beetje in te dekken, om maar niet te kwetsbaar te hoeven zijn, om maar niet het risico te lopen dat Hij ons afwijst. We blijven bescheiden in ons hoekje van onopvallend christen zitten, we doen mee met alles wat er bij hoort, en we hopen maar dat het goed gaat. Deze vrouw uit Markus 7 kan zich dat niet permitteren. Wij wel? De nood is haar te hoog gekomen: je dochtertje in de greep van een onreine geest die haar gevangen houdt en haar leven kapot maakt. Dan kun je toch niet anders dan grijpen naar de redding die in de persoon van Jezus zo dichtbij komt? ’t Is echt geen kleinigheid die zij aan Jezus komt vragen. Ze hunkert naar bevrijding, naar heil en leven voor haar dochtertje en voor zichzelf. Wat roept dat bij ons op, vandaag? Ken je die gedrevenheid om door Jezus gered te worden? Heb je het te kwaad met onreine geesten, slechte gedachten, mislukte daden bij jezelf? Zet je alles opzij om maar bij God en bij Jezus te kunnen zijn? En blijf je dan aandringen in je gebed, smeken om hulp en bevrijding, niet loslaten, totdat God je hoort? Onder de tafel – eigenlijk is dat helemaal geen gekke plek om te zijn. Die vrouw kwam waarschijnlijk uit de sociale bovenlaag. Maar het was haar niet te min om onder te tafel te kruipen, op haar knieën te gaan, te bedelen om een kruimeltje brood. En jij? Als je naar de tafel komt, volgende week, wat is dan je houding? Hangt je ziel en zaligheid er vanaf dat God je genadig is? En smeek je daar met heel je hart om?

5 Hongerig of verwend? Hondjes zijn welkom Maar de kinderen?
Israël hoefde het Levensbrood niet Overvoerde christenen? Kostbaar brood! Daar zitten we volop in de kernvraag: hoe komen wij bij Jezus aan tafel? Het beeld van kinderen en hondjes zet het heel scherp neer, en het kan ook zomaar heel herkenbaar voor ons worden. Misschien voel je je wel zo’n hondje onder de tafel. Je hebt het gevoel dat jij te min bent, helemaal niet waard om door God binnengehaald te worden. Je kijkt op tegen medechristenen die het allemaal zo in orde lijken te hebben, volop zeker in het geloof en consequent in hun christelijk gedrag. Zelf twijfel je zo vaak. Je geloof is soms maar een slappe bedoening. Je kunt al die mooie dingen die in de bijbel staan zo moeilijk naar je toehalen. Je hebt je persoonlijke valkuilen al zo vaak van binnenuit bekeken, dat je niet weet of je er ooit echt uit zult komen. Pak dan alsjeblieft de uitnodiging aan die Jezus je toewerpt. Juist als een hondje mag je er komen, en is er ook voor jou een kruimeltje van heil, een stukje vergeving, streepje voor streepje een nieuw leven als de Geest van Jezus je omhoog trekt uit je diepe valkuilen. Juist als je verteerd wordt van honger naar God, mag je hier komen waar Hij zichzelf aanbiedt. Juist als je zelf zo diep zit, zul je ervaren hoe diep Jezus met zijn goedheid zich overbuigt, hoe Hij onder de tafel bukt om jou daar op te pakken. Dat was nu juist genade, weet je wel? En hoe moet het dan met de kinderen? Het lijkt alsof Jezus de kinderen voortrekt en de hondjes maar laat wachten. Maar er zit ook een stevig appèl in op de kinderen, als je goed oplet. Jezus heeft zich teruggetrokken uit Israël, even over de grens om uit te rusten. [KLIK] Want het is niet best wat Hij heeft ondervonden van Gods eigen volk, de kinderen van het huis. Met gulle hand heeft Hij het levensbrood uitgedeeld, de goede boodschap van Gods koninkrijk, vergeving en genezing en bevrijding. Maar wilden ze dat wel hebben? Zeker als je naar de leiders kijkt: ze hoeven Jezus niet. Als verwende kinderen reageren ze: we hebben al lang genoeg, dit brood hebben we niet nodig. Zo overvoerd lijken ze door hun eigen bagage van vroomheid en gehoorzaamheid aan de wet van God, dat ze het eten weggooien dat Jezus ze komt aanbieden. Ik geloof dat Jezus ook ons die scherpe vraag stelt als we bij Hem komen, volgende week aan zijn tafel. Hoe kom je? Ben je een kind dat al zo gewend is aan de dagelijkse maaltijden dat je het normaal bent gaan vinden om genade en vergeving te krijgen? Mondje open en laat het maar binnenkomen? Zijn wij als christenen soms zo overvoerd geraakt, dat we niet eens meer het gevoel van honger kennen, niet meer de pijn over zonde die bij ons van binnen zit en die ons bij God vandaan houdt, niet meer de hunkering dat je met hart en ziel alles van Jezus verwacht? Als je daar iets van herkent, laat je dan raken door dit woord van Jezus. Juist als je in de luxe positie zit van een kind aan huis, vergeet dan niet wie je het levensbrood in de mond stopt. Bedenk weer hoe kostbaar dit brood is, en dat je er geen dag zonder kunt. Stap maar uit je verwende stoel, en kruip eens onder de tafel, om als een hondje te zoeken naar de kruimels van Gods genade. * En wees dan maar niet bang dat je tekort komt. Dat is een mooi stukje ironie in dit verhaaltje uit Markus 7.

6 Aan een kruimel genoeg Grote kruimel voor die vrouw: dochter genezen van onreine geest Van buitenstaander naar insider: delen in Gods heil door Jezus Nooit karig: genoeg voor iedereen! Het gaat over kinderen die hun buikje rond eten, en over hondjes die het moeten doen met een paar kruimels. Maar als je dan ziet wat Jezus doet voor de vrouw die bij Hem kwam, dan is het wel een heel grote kruimel. Haar dochtertje, in bezit genomen door een onreine geest, wordt weer beter. Dat was de bevrijding waar die vrouw zo naar hunkerde. Ze ziet haar grote wens in vervulling gaan. En het is nog meer, als je denkt aan die grens van rein en onrein. Deze vrouw stapte over de grens naar Jezus toe, maar ze stond totaal aan de verkeerde kant: zo onrein als je maar kunt wezen, totaal buiten het contact met God. Maar in de aanraking door Jezus wordt alles anders. Deze reine, heilige mens heeft de kracht om onreinheid te verdrijven, om van binnenuit alle blokkades richting God op te ruimen, om mensen terug te brengen in die vitale verbinding met de HEER. Die vrouw, de ultieme buitenstaander, wordt nu een insider, want ze mag volop delen in Gods heil dat in Jezus dichtbij komt. Dat is het mooie als de tafel van Jezus gedekt wordt. Daarop zet Hij zijn levensbrood, en dat is zoveel dat zelfs een klein kruimeltje genoeg voor je is om van te leven. God is niet karig met zijn liefde, met zijn vergeving en verzoening, niet zuinig met het uitdelen van zijn heilige Geest die je in een nieuw leven brengt. In het verhaal van Markus 7 zie je het al een beetje gebeuren, en later is het alleen maar duidelijker geworden: Jezus is het heil van de wereld, Hij is de Redder die zich niet laat opsluiten binnen de kleine grenzen van het volk Israël, maar die alle volken opzoekt om ze weer bij God te brengen. De overvloed die Jezus op tafel zet, daarvan valt genoeg over de rand om ook de hondjes onder de tafel te voeden. [KLIK] Laat je zo maar aanmoedigen door het evangelie van Jezus: zoek het levende brood, pik elke kruimel op die je er van kunt krijgen. Zelfs onder de tafel, als je zelf het gevoel hebt dat jij het niet waard bent om mee te eten, zelfs dan kun je je voleten aan Jezus en aan zijn heil. Zo staat de tafel weer voor je klaar, volgende week, vol met schalen brood en bekers wijn. Vol met Jezus dus, vol met zijn complete verlossing, vol met eeuwig geluk in de vrede met God. Kom het alsjeblieft ophalen, want je hebt het zo nodig! En wees maar niet bang dat je tekort komt. Of je nu op een royale kinderstoel zit, of als een hondje op je knieën onder de tafel kruipt, er is meer dan genoeg.