Economie, een Inleiding

Economie, een Inleiding
Hoofdstuk 26: Globalisering: Internationale Kapitaalstromen en Migratie

Globalisering: Internationale Kapitaalstromen en Migratie
Vorig hoofdstuk: Internationale handel van goederen en diensten Dit hoofdstuk: Ook productiefactoren (kapitaal en arbeid) worden in- en uitgevoerd

Globalisering: Intern. Kapitaalstr. en Migratie - Inhoudstafel
Internationale kapitaalstromen Internationale migratie

1. Internationale kapitaalstromen
Liberalisering van kapitaalstromen: niet zo evident Liberalisering dateert pas van (na) 1970 Ook nu nog houden ontwikkelingslanden beperkingen op kapitaal in- en uitstroom Redenen: Schulden aan buitenland (controle door buitenland) beperken Kapitaalinstroom is volatiel en kan snel opdrogen Impact op wisselkoers Netto uitstroom kan leiden tot daling koers van nationale munt

Internationale kapitaalstromen 1. Enkele gegevens over internationale kapitaalstromen 2. Wat bepaalt de internationale kapitaalstromen? 3. De effecten van internationale kapitaalstromen 4. Beleid inzake internationale kapitaalstromen Internationale migratie

1.1. Enkele gegevens over internationale kapitaalstromen
Boekhoudkundig saldo betalingsbalans = 0 Overschot (tekort) op lopende rekening  Tekort (overschot) op ‘rest’ betalingsbalans Overschot op lopende rekening correspondeert met kapitaalexport > kapitaalimport op kapitaalrekening

Vier soorten internationale kapitaalstromen (IMF): Buitenlandse directe investeringen Portefeuille-investeringen Buitenlandse aandelen, obligaties, waardepapieren ‘Andere’ investeringen Toegestane buitenlandse leningen door banken Deposito’s bij buitenlandse banken Veranderingen in deviezenreserves Merk op: veranderingen in deviezenreserves door Beslissingen private agenten Actief beleid van centrale bank

Buitenlandse directe investeringen (BDI) Moederonderneming richt dochteronderneming op in buitenland Moederonderneming: MNO Naast overdracht financiële middelen, ook overdracht van management, technologie en toegang tot input- en outputmarkten Veranderingen in deviezenreserves Verhoging internationale deviezenreserves = uitstroom financieel kapitaal

Stock versus stroom Stocks van buitenlands kapitaal: financiële activa en financiële passiva Activa: buitenlandse bezittingen Passiva: bezittingen van buitenlandse agenten in land van kwestie Stromen: veranderingen in stocks Voorbeeld Wanneer bank in land A lening toestaat aan bedrijf in land B: kapitaaluitstroom uit A en kapitaalinstroom in B Zolang lening niet wordt terugbetaald Heeft land A een vordering Heeft land B een schuld

Tabel 26.1.: VS en eurozone: voornamelijk portefeuille-investeringen en andere investeringen Ontwikkelingslanden: voornamelijk toename officiële deviezenreserves Aanzienlijke veranderingen over tijd Vooral portefeuille-investeringen en leningen van en deposito’s bij banken zijn volatiele stromen

Aanpassen !!! !!!

Figuur 26.1.: Volatiliteit voor Brazilië en Thailand Brazilië: Financiële crisissen in 1994 en in Terugval van instroom ‘andere’ investeringen In 1994 gecompenseerd door stijging portefeuille-investeringen (instroom) In gecompenseerd door relatief hoge BDI (instroom) Thailand: Oost- en Zuidoost-Aziatische crisis van Terugval van instroom bankleningen Correspondeert met daling deviezenreserves

Stel: groot tekort op lopende rekening Massale instroom kapitaal Maar wat als vertrouwen zoek raakt? Buitenlandse beleggers trekken beleggingen terug Moeilijk om nieuwe leningen te verkrijgen Economische crisis Ijsland tijdens Grote Recessie

Tabel 26.2.: Buitenlandse directe investeringen Belangrijke BDI-stocks in Europese Unie en V.S. Sterke stijging BDI-stocks tussen 1980 en 2007 China, India en Rusland inzake BDI goed geïntegreerd in wereldeconomie Buitenlandse directe investeringen in Sub-Sahara Afrika en Latijns-Amerika sterk toegenomen

1.2. Wat bepaalt de internationale kapitaalstromen?
Opbrengsten: Investeren in buitenland als daar grotere opbrengst kan verworven worden Risicodiversificatie: Risico reduceren door beleggingen te diversifiëren Mogelijkheid: beleggingen over verschillende landen spreiden

Diverse motieven voor BDI: Exploitatie van grondstoffen Voorbeeld: Union Minière voor exploitatie koper in Congo Vermijden hoge invoerrechten Wereldwijde strategie die MNO’s volgen Onderzoek, productie, marketingactiviteiten overal ter wereld lokaliseren  maximeren winsten

Vermoeden dat beleggers middelen beleggen, los van landsgrenzen en zonder voorkeur voor investeringen in thuisland? Empirisch niet het geval Feldstein en Horioka: belangrijk deel van sparen wordt binnenlands geïnvesteerd Verklaring??

1.3. De effecten van internationale kapitaalstromen
Liberalisering van kapitaalrekening: voordelen Financiële middelen vloeien naar landen waar kapitaal meest opbrengt Voordelen voor landen die kapitaalstromen uitvoeren Kapitaal brengt meer op Voordelen voor landen die kapitaalstromen invoeren Hogere investeringen mogelijk Spreiding van risico op negatieve schokken Nationale overheden gedwongen tot discipline

Specifieke voordelen van buitenlandse directe investeringen, voor land van bestemming Verhoogde tewerkstelling en inkomens Hogere belastingontvangsten Toegang tot technologieën

Liberalisering van kapitaalrekening: nadelen Twijfels over lopend tekort / beleid Kunnen leiden tot massale kapitaaluitstroom en opdrogen van kapitaalinstroom Economische crisis Let wel, crisis veroorzaakt door rommel-hypotheken eerder dan volatiliteit kapitaalstromen Buitenlandse directe investeringen fluctueren door-gaans in mindere mate dan portefeuille-investeringen en bankleningen

1.4. Beleid inzake internationale kapitaalstromen
Gouden standaard (1870 tot 1914): Vaste wisselkoersen Open kapitaalmarkten Bretton Woods systeem: Beperkingen op internationale kapitaalmobiliteit Vanaf 1973: Vlottende wisselkoersen Liberalisering van internationale financiële stromen Samenhang!

Vraag: hoe kunnen we samenhang tussen mobiliteit van internationale kapitaalstromen en wisselkoersen verklaren? Derde parameter: autonomie monetair beleid Kortetermijnintrestvoet Landen kunnen enkel twee van volgende drie opties kiezen (trilemma): Vaste wisselkoersen Vrijheid van internationale kapitaalstromen Autonoom monetair beleid

Gouden standaard Overheid bereid om intrestvoet aan te passen bij vaste wisselkoers en open kapitaalmarkt Bretton Woods systeem: Overheden niet langer bereid accommoderend monetair beleid te voeren Vandaar: internationale kapitaalstromen aan banden gelegd Sinds 1973: Vlottende wisselkoersen

Bretton Woods: Beperkte omvang internationale kapitaalstromen stond haaks op nood aan financiële middelen Ontstaan IBRD (International Bank for Reconstruction and Development), later Wereldbank genoemd Leent geld op kapitaalmarkten en geeft leningen aan lidstaten Rol verminderd sinds internationale kapitaalstromen zijn toegenomen In schoot van IBRD ook IDA en IFC opgericht Internationale Ontwikkelingsvereniging Internationale Financiële Maatschappij

Naast Wereldbank, ook Internationaal Monetair Fonds (IMF) opgericht: Oorspronkelijk doel: Uitoefenen van toezicht op systeem van vaste wisselkoersen Leningen geven aan landen die devalueren (ter ondersteuning van munt) Rol na afschaffing vaste wisselkoers (1973): Jaarlijks consultaties voeren met lidstaten over hun monetair en economisch beleid Leningen toestaan mits conditionaliteit IMF voorstander van liberalisering van internationale kapitaalstromen

Succes van liberalisering van kapitaalrekening hangt af van: Vermijden van laks fiscaal en monetair beleid Goede regels voor toezicht op financiële instellingen Goede economische instellingen

Internationale kapitaalstromen Internationale migratie 1. Enkele gegevens over de internationale migratie 2. Wat bepaalt de internationale migratie? 3. De effecten van internationale migratie 4. Beleid betreffende internationale migratie

2.1. Enkele gegevens over de internationale migratie
Middeleeuwen: West-Europeanen migreerden in oostelijke richting En later ook naar Centraal-, Noord- en Zuid-Amerika Negentiende eeuw: Sterke migratiestroom vanuit Europa naar Amerika Na 1950: Belangrijke migratiestromingen naar hoge-inkomens-landen

Tabel 26.3.: 1950: West-Europa: netto immigratie In relatieve termen is netto immigratie in Australië gelijk gebleven en in V.S. gedaald Laatste kwart twintigste eeuw In relatieve termen is netto immigratie in V.S. gestegen

Tabel 26.4.: Recente immigratie in enkele landen van West-Europa en in V.S., Australië en Japan Immigratie in meeste landen toegenomen Toename sterkst in V.K., België en Frankrijk

Tabel 26.5.: Algemeen: stock immigranten 10% van bevolking Uitzonderingen: Australië (hoger) en Japan (lager) Meeste immigranten in België afkomstig van: West-Europa Meeste immigranten in Duitsland afkomstig van: Turkije en Oost-Europa Meeste immigranten in Frankrijk afkomstig van: Algerije en Marokko Meeste immigranten in V.S. afkomstig van: Mexico

2.2. Wat bepaalt de internationale migratie?
Internationale migratie gevolg van: Politieke vervolging  asiel zoeken Oorlogen en burgeroorlogen Studeren in buitenland en daar werk zoeken Inkomensverschillen tussen landen Belangrijke determinant van migratie, Figuur 26.2.

Figuur 26.2.: Horizontale as: wereldbevolking Bevolking Noord: gemeten van links naar rechts: OA Bevolking Zuid: gemeten van rechts naar links: O’A Noord grotere kapitaalstock dan Zuid Dalende marginale productiviteit van arbeid: dalende rechten (vraag naar arbeid) Grijze rechte: Noord Gekleurde rechte: Zuid

Evenwichtsloon in Noord en Zuid: Snijpunt van vraag naar arbeid en (gegeven) aanbod van arbeid (namelijk de bevolking) Loon in Noord > Loon in Zuid Hogere kapitaalstock in Noord Arbeiders uit Zuid migreren naar Noord Migratie gaat verder tot kost loonverschil tussen Noord en Zuid nog net gelijk is aan kost van migratie Bij OB in Noord en O’B in Zuid

Conclusie: migratieproces komt op gang wanneer Migratiekosten niet te hoog zijn Er geen migratiebeperkingen bestaan in Noord Andere determinanten (dan inkomensverschillen) van richting van migratie: Aanwezigheid van migranten trekt andere migranten aan Demografische factoren Voorbeeld negatieve natuurlijke bevolkingsgroei in hoge-inkomenslanden

2.3. De effecten van internationale migratie
Rekening houden met drie partijen: Land van oorsprong Land van bestemming of gastland Migranten zelf Migranten: Ofwel slagen ze in hun opzet om hoger inkomen te verdienen en verbeteren ze hun welvaart Ofwel slagen ze er niet in  terugkeer mogelijk

2.3.1. Effecten op gastlanden
Veronderstel: homogene arbeid en perfecte mede-dinging op arbeidsmarkt Linkerpaneel (Figuur 26.3.): economie als kapitaalstock in gastland ongewijzigd blijft Zonder migratie: Totale inkomen uit arbeid: OAKwA Totaal kapitaalinkomen: NKwA Met migratie: Totale inkomen uit arbeid (migranten): ABLM Totale inkomen uit arbeid (autochtonen): OAMwB Totaal kapitaalinkomen: NLwB Inkomensherverdeling van arbeid naar kapitaal

Rechterpaneel (Figuur 26.3.): economie als kapitaal-stock in gastland toeneemt Toename kapitaalstock doet vraagcurve naar boven verschuiven Met migratie: Totale inkomen uit arbeid (migranten): AKL’K Totale inkomen uit arbeid (autochtonen): OAKwA Totale kapitaalinkomen: NLwA

Empirische studie Impact van immigratie op inkomen van oorspronkelijke bevolking in haar geheel? Positief maar klein effect Impact van immigratie op lonen laaggeschoolden? Geen blijvend negatief effect Impact op autochtone tewerkstelling? Geen negatief effect Verzet tegen immigratie, vaak gegrond op Verkeerde inschatting economische effecten Niet-economische motieven

2.3.2. Effecten op landen van oorsprong
Vier effecten van emigratie op land van oorsprong: Verlichting van bevolkingsdruk Transfers die migranten naar hun moederland zenden Emigratie van hooggeschoolden Terugstroom van menselijke en financieel kapitaal

Eerste effect van emigratie: Emigratie doet neerwaartse druk op marginale arbeids-productiviteit en lonen afnemen Tweede effect van emigratie: Transfers van migranten aan hun gezin of familie Kunnen leiden tot investeringen

Derde effect van emigratie: Emigratie van hooggeschoolden: braindrain Negatief: landen van emigratie verliezen hun beste arbeidskrachten Positief (recent): mogelijkheid van emigratie zet meer jongeren aan tot deelname aan hoger onderwijs Vierde effect van emigratie Hooggeschoolde emigranten kunnen ook bijdragen tot ontwikkeling Zij kunnen middelen opnieuw investeren in land van oorsprong Deposito’s, aandelen, oprichten ondernemingen, …

2.4. Beleid betreffende internationale migratie
Hoge-inkomenslanden Voorstander van open internationale handel in goederen en diensten Voorstander van liberalisering kapitaalstromen Doch minder enthousiast over migratie Migratiebeleid ≠ Asielbeleid

Bepaalde West-Europese landen Grote vraag naar gastarbeiders Na crisis 1973 worden grenzen echter gesloten Sluiting niet absoluut Mei 2009 regeling voor immigratie hooggeschoolden Europese Unie: blauwe kaart voor hooggeschoolden V.S., Canada en Australië laten elk jaar bepaald contingent van immigranten toe

Illegale immigratie Personen die in land verblijven zonder officiële verblijfs-vergunning en er meestal ook werken zonder toelating Wettelijke en illegale immigratie: communicerende vaten Beperkingen op wettelijke immigratie doen illegale immigratie stijgen Onderliggende redenen voor migratie verdwijnen niet door beperkingen op wettelijke migratie Fundamenteel: inkomensverschillen tussen landen Vooruitzichten op hogere inkomens en beter leven

Economie, een Inleiding

Verwante presentaties

Presentatie over: "Economie, een Inleiding"— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback

Inloggen

Inloggen via een sociaal netwerk:

Economie, een Inleiding

Verwante presentaties

Presentatie over: "Economie, een Inleiding"— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback