M. Postma, Parkinsonverpleegkundige

Presentatie over: "M. Postma, Parkinsonverpleegkundige"— Transcript van de presentatie:

1 M. Postma, Parkinsonverpleegkundige
Hallucinaties bij de Ziekte van Parkinson oorzaken en verpleegkundige interventies M. Postma, Parkinsonverpleegkundige

2 De ziekte van Parkinson
Chronische progressieve ziekte Dopamineproducerende celllen gaan ten gronde 1e symptomen tussen 50e-70e levensjaar mensen met Ziekte van Parkinson = op inwoners 53 mensen

3 Lichamelijke symptomen;
Rusttremor Bradykinesie (traagheid van bewegingen) Rigiditeit ( spierstijfheid) Problemen met het evenwicht

4

5 Psychische veranderingen;
Depressie: frequent voorkomend, soms 1e klacht Angststoornissen: komt voor bij kwart van patiënten Dementie Cognitieve veranderingen

6 Cognitieve veranderingen
Bradyfrenie (vertraging van geestelijke activiteit) Geheugenproblemen Concentratieproblemen Denken en handelen in fragmenten; geen overzicht over situatie hebben

7 Epidemiologie van hallucinaties/wanen
20 % van de patiënten zonder dementie krijgen hier in de loop van het ziekteproces mee te maken 50% van de patiënten met dementiele symptomen krijgen hier mee te maken

8 Definitie hallucinaties;
Psychische ervaring met het karakter van een waarneming die niet berust op een zintuiglijke prikkel en die door de patiënt voor waar wordt aangenomen. Bij Parkinson meestal sprake van visuele hallucinaties

9 De ernst van hallucinaties kan variëren
Kan beginnen met levendige dromen of nachtmerries Hallucinatie met besef van onwerkelijkheid (pseudo-hallucinatie) Hallucinatie die als werkelijk beleeft wordt Sympathieke hallucinatie Kwaadaardige hallucinatie

10 Grote invloed op functioneren, heeft soms opname in zorginstelling tot gevolg

11 Etiologie van hallucinaties
Tekort aan dopamine en/of acetylcholine Overgevoeligheid van dopamimereceptoren in het limbisch systeem Medicatie (dopaminomimetica en/of anticholinergica Co-morbiditeit (infectie, dehydratie, etc.)

12

13 Functie frontale hersenschors (en limbische systeem)
Systeem koppelt een emotionele betekenis aan de informatie die binnenkomt. De informatie die binnenkomt wordt geselecteerd, onderscheid wordt gemaakt tussen hoofd-en bijzaken.

14 Functiestoornis frontale hersenschors
Bemoeilijkt het onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken Irrelevante prikkels krijgen meer waarde dan ze verdienen Prikkels uit de omgeving kunnen verkeerd worden geïnterpreteerd

15 Medische interventies
Voorlichting patiënt en partner Afbouwen anticholinergica (Akineton, Artane, Disipal) Afbouwen amantadine (symmetrel) Afbouwen Selegiline (Eldepryl) Reduceren dopamine-agonisten (Permax, Parlodel, Requip, Sifrol) Starten neuroleptica (clozapine=Leponex of olanzapine=Zyprexa

16 Preventie Mogelijk zou een middel dat de afbraak van acetylcholine in de hersenen vertraagd (rivastigmine) effect kunnen hebben op cognitief functioneren en op voorkomen van hallucinaties

17 (Parkinson) verpleegkundige interventies
Signaleren Bespreekbaar maken Laagdrempelig bereikbaar zijn om luisterend oor te bieden Voorlichting geven aan patiënt/partner en aan collegae

18

19 (Vervolg) Verpleegkundige interventies
Gestructureerd dagprogramma aanbieden Nachtlampje Geruststellen Partner tot steun zijn Eerlijk blijven; aangeven dat wat wordt waargenomen er niet is

20 Andere behandelingsvormen;
Lotgenotencontact; Parkinson Patiënten Vereniging Psychosociale steun; maatschappelijk werk en psycholoog