Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde Universiteit Antwerpen

Presentatie over: "Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde Universiteit Antwerpen"— Transcript van de presentatie:

1 Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde Universiteit Antwerpen
Abortus Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde Universiteit Antwerpen

2 Paraat?...ook als het fout loopt

3 Overzicht Hoe verloopt een medische abortus
Verschil medische – chirurgische abortus Verloop consulten Casussen

4 Medische abortus Vroege zwangerschapsonderbreking (gewoonlijk voor 9 weken zwangerschap) door medicatie geïnduceerd (mifepristone en progstaglandine) zonder chirurgische interventie Falen: indien een chirurgische abortus nodig is in een tweede tijd

5 Hoe werkt de abortuspil?
Anti-progestageen: Anti-hormoon; breekt zwangerschap af Werking: Bindt op de progesteronreceptor met een grotere affiniteit dan progesteron Decidua necrose en loskomen van het bevrucht ei Werkt op de endometrium bloedvaten, schade aan het embryo Verweking en verwijding van baarmoederhals Samentrekken van de baarmoeder Inhibeert de ontwikkeling van de trophoblast Maitre SC, bouchard Ph. Medical termination of pregnancy NEJM 2000;342:

6 Hoe werkt de abortuspil?
Voor een optimaal resultaat: 36-48 u later een prostaglandine nemen Prostaglandines doen de baarmoeder samentrekken Bespoedigen het uitstoten van het vruchtzakje Tot 7 weken amenorroe

7 Verloop medische abortus
Volledige abortus in 95.3% na prostaglandinetoediening (92-98%) 2.8% (1-6%)na mifepristone en voor prostaglandine Falen: Zwangerschap gaat verder (1.2%) Onvolledige abortus (2.8%) Hevige vaginale bloeding (0.7%)

8 Medische vs chirurgische abortus
Contra-indicaties Vroege ZS Chirurgische aspiratie (2-10%) Dagen-weken Geen anesthesie Chirurgisch Zelden contra -indicaties Tot en met 13 weken Re-aspiratie in 1% Eén dag behandeling Meer invasief

9 Medische vs chirurgische abortus
Perceptie bloeding: meestal hevig (8-17d) Nevenwerkingen: buikpijn, nausea... Meer controle en bewust door patiënte Chirurgisch Perceptie bloeding: meestal licht Nevenwerking: uterustrauma Meer controle door hulpverlener

10 Contra-indicaties Redenen Allergie is zeldzaam
Gekend stollingsprobleem Mifepristone=antiglucorticoid Niet efficiënt Te sterke uteruscontr. Eerst IUD verwijderen Contra-indicatie Gekende allergie Verhoogde bloedings- neiging Gebruik van cortico’s per os of bijnierfalen Ectopische zs IUD Anemie (ernstig) Darmaandoeningen Psychosociale factoren

11 Praktijk: Procedure Voorbereiding op verwijzing: counseling gesprek met de verwijzende arts Vooronderzoek Inname van de abortuspil Inname van de prostaglandines De controleraadpleging

12 Praktijk: Counseling gesprek
Openingsvraag en attitude bepalen verder verloop gesprek en begeleiding Vraagverheldering patiënte Opties voor abortus medische vs chirurgische voor-en nadelen bespreken Verwijzing : welke informatie is nodig?

13 Praktijk: Vooronderzoek
Bespreken van ongewenstheid van zwangerschap en alternatieven voor abortus Keuze van de methode Bevestiging van zwangerschap: echo Soms ook infectie-onderzoek Nieuwe afspraak voor abortus

14 Medische abortus: abortuspil
Duur consult: 30 minuten Nogmaals bevestiging van abortus Tekenen van een formulier Inname van medicatie in bijzijn van hulpverlener 20% bloeding de dag zelf, 6% uitstoting vruchtzakje voor de volgende afspraak

15 Medische abortus: prostaglandines
Nieuwe afspraak na 36 tot 48 uur Duur 3 tot 4 uur Inname van 2 tabletten of vaginaal inbrengen 76% vruchtafstoting in het centrum 17% in de volgende dagen Nadien anticonceptie: gedurende 1 maand een combinatiepil

16 Follow-up consultatie
Na één tot twee weken Abortus volledig? Controle door echografie Ongeveer 1% niet volledig: zuigcurretage Ervaringen bespreken

17 Werkopdracht 1 Een 16-jarige patiënte komt op vrij spreekuur omdat ze ‘over tijd’ is. Ze heeft een nieuw vriendje en ze hebben gevrijd zonder condoom. De pil was ze gestopt omdat ze toch geen vaste relatie meer had. Haar vader slaagt haar dood als hij te weten komt, dat ze zwanger is. Wat doe je als CLB-arts?

18 Werkopdracht 2: Specifieke problemen bij abortus
Een 14-jarig meisje, An, biedt zich aan bij jou wegens het uitblijven van de menstruatie. Het condoom is een keertje gescheurd. Ze heeft een relatie met een 17-jarige jongen. De ouders zijn niet zo opgezet met de relatie.

19 Knelpunten Wie betrekken? Ouders inlichten of niet (BEROEPSGEHEIM)
Minderjarig? Strafbaar?

20 Knelpunten Vertrouwenspersoon (familielid, leerkracht, vriend ...)
Vertrouwensarts (huisarts, CLB arts andere...)

21 Knelpunten Spanningsveld Geen klacht tegen abortus of arts
Juridisch : seks met een minderjarige is strafbaar (correctioneel?) Deontologisch: beroepsgeheim Geen klacht tegen abortus of arts

22 Cave strafrechterlijk!
Hoe aanpakken? Wat wil het meisje? Wie steunt haar? Cave strafrechterlijk! Eerste gesprek Beleid op school Ja Neen of onbetrouwbaar Stappenplan volgen-teamwork Steun zoeken

23 Hoe aanpakken? Steunfiguren ? Neen Ja Team samenstellen Ouders?
Wie begeleidt meisje? Meegaan abortus- Centrum of niet? Ouders? Familie? Huisarts? Andere Verwijzen en opvolgen

24 is een oplossing, geen probleem
Abortus is een oplossing, geen probleem