Jef Tegenbos Anet Gebruikersdag 15 juni 2011

Presentatie over: "Jef Tegenbos Anet Gebruikersdag 15 juni 2011"— Transcript van de presentatie:

1 Jef Tegenbos Anet Gebruikersdag 15 juni 2011
RDA Jef Tegenbos Anet Gebruikersdag 15 juni 2011

2 Catalogus als startpunt

3 Catalogus en catalografie
? Catalogus en catalografie

4 Catalogusregels 1 catalogus (ANET) = homogene data = 1 regelwerk
Het “Bibliografisch universum” Toetsen aan internationale standaarden AACR = Anglo American Cataloging Rules ISBD = International Standard Bibliographic Description FOBID = Ned. vertaling van ISBD + regels voor catalogusbouw

5 Nieuwe catalogusregels
AACR1 -> AACR2 -> AACR3 -> RDA (?) Van Anglo American Cataloging Rules naar Resource Description and Access (?) FOBID -> FOBID2 -> RDA? Van ISBD (Dutch) naar RDA? ANET? Onderzoek RDA

6 Vragen over RDA Wat? Waarom? Impact? (Implementatie?)

7 RDA: waarom?

8 RDA: waarom? Aangepast aan de online/digitale wereld
Algemene regels voor bijzondere formaten Voor nu en later Internationaal inzetbaar Open voor andere sectoren Musea, archieven, uitgevers Makkelijk in gebruik Catalogusgebruikers én catalografen

9 Het RDA model Gebaseerd op theoretisch model:
FRBR en FRAD Set van catalografie regels Take what you see Accept what you get Werkinstrument RDA toolkit

10 FRBR, FRAD Functional Requirements for Bibliographic Records Functional Requirements for Authority Data = theoretische modellen die relaties uitleggen tussen elementen (entities) ≠ databank structuur ≠ concrete regels voor titelbeschrijving

11 Ademschommel FRBR structuur Een boek is…

12 FRBR entiteiten (group 1)
Bronnen Werk Expressie Manifestatie Item

13 FRBR entiteiten: voorbeeld
W: Stabat Mater – Pergolesi E1: partituur E2: uitvoering door Academy of Ancient Music E3: uitvoering door Cambridge Ensemble M1: partituur uitgegeven door uitg. Peters in Leipzig M2: CD uitgegeven door L’oiseau Lyre in 1990 I1: exemplaar CD in Artesis-KC I2: exemplaar CD in EHC

14 FRBR entiteiten (group 2)
(Creators) Persoon Giovanni Battista Pergolesi Hugo Claus Corporatie Hilliard Ensemble Stad Antwerpen

15 FRBR entiteiten (group 3)
Onderwerpen Plaats Zichen-Zussen-Bolder Object “De kruisoprichting” van P.P. Rubens Gebeurtenis Uitbarsting van de Vesuvius Begrip Broeikaseffect (Personen, instellingen, werken,…)

16 FRBR: relaties Het verdriet van België is gecreëerd door Hugo Claus
Het verdriet van België is uitgegeven door De Bezige Bij Het verdriet van België is vertaald door Errico Giancarlo Het verdriet van België is in het bezit van EHC Het verdriet van België gaat over Vlaanderen, WO II

17 Op FRBR gebaseerde catalogi
Bibnet: zoeken.bibliotheek.be Muziekcatalogus CDR (Centrale Discotheek Rotterdam)

18 ITEM WERK EXPRESSIE EXPRESSIE MANIFESTATIE MANIFESTATIE MANIFESTATIE

19 RDA catalogusregels Regels om te beschrijven (description)
Alle niveaus (werk, expressie, manifestatie, item) Relaties tussen niveaus Relaties met personen, instelllingen,… Regels voor toegang (access) Vorm van auteursnaam (authority controle) Vorm van (religieuze) titels

20 RDA: typische kenmerken
Take what you see Neem drukfouten over (met extra zoekingang) Geen afkortingen Geen inkortingen Geen Latijn Geen beperking op het aantal auteurs …

21 RDA: take what you see Titel op boek: The world of wondre Titel in catalogus: The world of wondre (zoekingang): Gecorrigeerde titel: The world of wonder Titel op boek: The world of wondre Titel in catalogus: The world of wonder Impressum in boek: 1934 Impressum in catalogus: S.l., s.n., 1934 Impressum in boek: 1934 Impressum in catalogus: Plaats van uitgave onbekend, uitgever onbekend, 1934 Boek: Auteur 1, auteur 2, auteur 3, auteur 4, auteur 5 Catalogus: Auteur 1, auteur 2, auteur 3, e.a. Boek: Auteur 1, auteur 2, auteur 3, auteur 4, auteur 5 Catalogus: Auteur 1, auteur 2, auteur 3, auteur 4, auteur 5

22 RDA typische kenmerken
Accept what you get Hergebruik van metadata

23 RDA: andere elementen Betere structuur voor data Media type
Content type Carrier type

24 RDA: andere elementen type Boek Dvd Muziekcd Audio-boek cd
Streaming video Content Text Two dimensional moving image Performed music Spoken word Media Unmediated Video Audio Carrier Volume Videodisc Audio disc Online resource

25 RDA toolkit Online regels Zoekmogelijkheden Mappings Workflows
Verwijzingen naar AACR, FRBR,…

26 Kan/zal RDA de wereld redden?
Vragen: Dubbelzinnigheden in regels? Verwoording in lokale taal <->internationale uitwisseling Implementatie van FRBR? Vertaling van RDA?

27 RDA: stand van zaken Ontwikkeling (1994?/2005-2010)
RDA - toolkit (juni 2010) Testfase (okt maart 2011) Beslissingsfase (juni 2011?) RDA in Europa – Interest Group (?) RDA in Nederland

28 RDA en Anet FRBR structuur? Duidelijker? Eenvoudiger? Vb. uitgever:
Standaard -> Standaard Wetenschappelijke Uitgeverij Standaard -> Standaard Boekhandel Vb. editie: 2 -> tweede, vermeerderde editie Vb. apart beschrijven van manifestaties Record 1: boek (tijdschrift) in papier Record 2: boek (tijdschrift) elektronisch

29 RDA en België RDA in Vlaanderen RDA in Wallonië Wie: Wat:
Anet, Bibnet, Libis, UGent, VUB. KBR?? Wat: RDA core elements Creatie van nieuwe records Documenttypes (publicatietypes) RDA in Wallonië UCL, ULB, ULg, UMons, KBR (!!)

30 Documentatie FRBR : a guide for the perplexed / Maxwell, Robert L. (2008) What is FRBR? A conceptual model for the bibliographic universe / Tillett, Barbara (2003) Introducing RDA : a guide to the basics / Oliver, Chris (2010) RDA toolkit