Jeroen van Breda Vriesman

Presentatie over: "Jeroen van Breda Vriesman"— Transcript van de presentatie:

1 Jeroen van Breda Vriesman
Stelsel in transitie Jeroen van Breda Vriesman

2 Hoeveel meters gemaakt, hoeveel te gaan?
Stelsel in transitie Hoeveel meters gemaakt, hoeveel te gaan? 2

3 Langer leven & vergrijzing Pensioenvermogen / premie Lage rente
Uitdagingen te over Langer leven & vergrijzing Pensioenvermogen / premie Lage rente Eenvoud en kosten Verdeling geaccepteerd? Solidariteit houdbaar? Samen of individueel? ... 3

4 Hoeveel meters gemaakt?
   4

5 Verdeling (1): jong – oud via doorsneepremie
 Verdeling (1): jong – oud via doorsneepremie bron: Boon-Bovenberg, Netspar NEA-paper 36 ‘Relict uit verleden’; ‘olifant in de kamer’ (Frijns) Stiekeme omslagfinanciering (jong  oud) Systeemrisico bij vergrijzing Tot nu toe: taboe 5

6 Probleem groter door veranderingen arbeidsmarkt
Minder vaste banen, vooral jongeren bron: CBS (2012) 6

7 Verdeling (2): helderheid eigendom
 Verdeling (2): helderheid eigendom Afgebakend eigendom  solidaire buffers Buffers voor intergenerationele verdeling schokken Acceptatie neemt af: verdeelregels ex ante ontbreken; legitimiteit sociale partners Overheid verdeelt ook Noodzaak heldere eigendomsrechten Risico meer bij deelnemer/verzekerde Dynamiek arbeidsmarkt, diversiteit levenslooppaden 7

8 Verdeling (3): laag – hoog opgeleid
 Verdeling (3): laag – hoog opgeleid Grote waardeoverdracht laag hoog opgeleid (kort  lang leven) in 2e pijler Wel gecompenseerd in AOW: hoger opgeleiden meer premie (Bonenkamp e.a. 2011) Overdrachten per saldo: hoog  laag opgeleid mannen  vrouwen Probleem: herverdeling 2e pijler verdraagt zich slecht met ‘uitgesteld loon’ ? 8

9 Eenvoud (1): markt en regels
 Eenvoud (1): markt en regels Ooit: uitvoering pensioenfonds of verzekeraar? Nu: pensioenfonds verzekeraar bank ppi multi-opf api buitenland LAM, RAM, FTK1, FTK2, FTK1+, Solvency II ... etc. 9

10 Eenvoud (2): uitvoeringskosten
 Eenvoud (2): uitvoeringskosten Pensioenfonds potentiële winnaar kosten pensioenbeheer Gemiddeld €125 per deelnemer = 3,5% van premie Grote spreiding ABP-PFZW €84, rest gemiddeld €155 Fondsen deelnemers: van €84 tot €1.061 Vermogensbeheer Gemiddeld 0,53% van vermogen Spreiding tussen 0,03% en 1,18% Sommige mensen komen (veel) te kort bron data: Lane Clark & Peacock, oktober 2013 10

11 Keuzevrijheid (1): verplichtstelling
 Keuzevrijheid (1): verplichtstelling Consensus kleine verplichtstelling Wel valt te twisten over optimale omvang 2e pijler Macro-economische effecten sparen Liquiditeit groter probleem dan solvabiliteit Grote verplichtstelling? Marktprikkels Met behoud voordelen collectiviteit Rol sociale partners / werkgever 11

12 Keuzevrijheid (2): rendement  zekerheid
 Keuzevrijheid (2): rendement  zekerheid Meer risico bij klant  meer keuzevrijheid Kunnen kiezen = kunnen sturen Mijlpaal: mijnpensioenoverzicht.nl Alle aanbieders werken aan stuurmiddelen klant Mogelijkheid herverzekeren Risico’s afdekken moet mogelijk blijven 12

13 Flexibiliteit: pensioen en ander vermogen
 Flexibiliteit: pensioen en ander vermogen Bijvoorbeeld: pensioen  woningvermogen Uit opgebouwde aanspraak Uit premieruimte Woning = pensioen in natura Toenemend belang ouderen: drempel intramurale zorg omhoog huren stijgen sneller dan pensioeninkomen + Mogelijkheid verzilvering 13

14 Opgeteld: hoeveel meters gemaakt?
 Doorsneepremie Eigendomsrechten Verdeling laag-hoog opgeleid Eenvoud Keuzevrijheid – verplichtststelling Uitruil rendement en zekerheid Flexibiliteit vermogen       14

15 Meest systeemkritische hefbomen?
Verdeling jong – oud Doorsneepremie Spelregels verdeling schokken Eigendom aanspraken Keuzevrijheid en flexibiliteit ( eenvoud) Met behoud voordelen collectiviteit Verdere discussie over toekomst stelsel onvermijdelijk 15

16 Dus: agendapunten Vereenvoudiging
Actuarieel faire premie / degressieve opbouw Helder eigendom Incl. marktconsistente waardering en toewijzing buffers Meer eigen risico = meer keuzevrijheid Zekerheid  rendement/risico Verplichtstelling Bescherming consument: kleine verplichtstelling Marktprikkels, met behoud voordelen collectiviteit Vereenvoudiging 16

17 17