Hendrik Willem Jan Schaap & Jan Frits Kliphuis

Presentatie over: "Hendrik Willem Jan Schaap & Jan Frits Kliphuis"— Transcript van de presentatie:

1 Hendrik Willem Jan Schaap & Jan Frits Kliphuis
Fréderique Deventer & Janne Meijer

2 Inleiding -Hoofdvraag
“Welke positie namen (nemen) H.W.J Schaap en J.F.Kliphuis in binnen het veld?” Analyse & conclusie H.W.J. Schaap Analyse & conclusie J.F. Kliphuis Vergelijking tussen beide vertalers & eindconlusie

3 H.W.J. Schaap Oeuvre Habitus & loopbaan Poëtica Receptie
Positie binnen het veld

4 Oeuvre H.W.J. Schaap Vertalingen -welke talen? -wat voor omvang?
-welke jaren actief? -welke auteurs en genres? -welke uitgevers? -wat voor werk is gesubsidieerd? -welke werken zijn hervertaald?

5 Oeuvre H.W.J. Schaap Wat voor positie bekleedde hij wanneer we naar het oeuvre kijken? Semi-afhankelijk

6 Habitus & loopbaan H.W.J. Schaap
Wat weten we van zijn leven/opleiding? Welke andere literaire bezigheden? In welke mate had hij toegang tot het veld? Wat voor andere vertaalactiviteiten? Maakte hij deel uit van netwerken binnen het literaire veld? In hoeverre kwamen zijn vertalingen in aanmerking voor subsidies? Heeft hij prijzen gewonnen? Hoe was zijn zichtbaarheid binnen het veld?

7 Habitus & loopbaan H.W.J. Schaap
Wat voor positie bekleedde hij wanneer we naar de habitus kijken? Semi-afhankelijk

8 Poëtica H.W.J. Schaap Externe Poëtica Interne Poëtica

9 Poëtica H.W.J. Schaap Externe poëtica
“Heeft Schaap ooit over zijn vertaalopvattingen gesproken of geschreven?”

10 Poëtica H.W.J. Brontekst Doeltekst Voetnoot Wat gebeurt er?
‘He doesn’t seem to care. And he’s so sort of spiritless.’ ‘Spirit-less. That he could never be.’ (The Sacred and Profane Lovemachine 311) ‘Het schijnt hem niets te kunnen schelen. En hij is zo futloos.’ ‘Geesteloos?* Dat zou hij nooit kunnen zijn.’ (De sacrale en profane liefdesmachine 399) *Het Engelse woord ‘spirit’ kan zowel ‘geest’ als ‘fut’ betekenen (399) Uitleg meerdere betekenissen van Engelse woord ‘Do you toss up, or does one of you take the head and the other the tail?’ (May We Borrow Your Husband 28) ‘ ‘Gooien jullie eerst op, of neemt de een de kop en de ander het achtereind?’* (Mogen we je man even lenen 35) *Head or tail (letterlijk: kop of staart) betekent hetzelfde als ons ‘kruis of munt’ (35) Letterlijke vertaling + uitleg (The old wooden kitchen table had been banished to the garage and the red tablecloths had gone to Oxfam. (The Sacred and Profane Lovemachine 310) (De oude houten keukentafel was naar de garage verbannen en de rode ontbijtlakens waren naar Oxfam*) gestuurd. (De sacrale en profane liefdesmachine 398) *Een charitatieve instelling (398) Verduidelijking CSE

11 Poëtica H.W.J. Schaap Interne poëtica
-wat is het vertaalgedrag van Schaap -vergeleken met origineel? -vergeleken met hervertalingen? -vergeleken met eerdere vertalingen?

12 Poëtica H.W.J. Schaap Brontekst (1929) Vertaling Buning-Ensink (1930)
Vertaling Schaap (1959) He came over the top of the down as the last light failed and could almost have cried with relief at sight of the wood below. (1) Toen hij boven op den heuvel stond begon de schemering te vallen. Hij had kunnen schreeuwen van opluchting toen hij beneden zich het bosch gewaar werd […](1) Hij kwam de top van de heuvel over, terwijl het daglicht wegstierf en hij had kunnen huilen van opluchting, toen hij beneden zich het bos zag liggen. (6) My father was killed at sea (68) Mijn vader werd op zee doodgeschoten (63) Mijn vader is bij een achtervolging op zee door een schotwond omgekomen (62) Many inns (95) Weinig herbergen en hotels (89) Veel herbergen (84) His heart was beating with an unpleasant insistence and his legs were weak about the knees. (209) Weggelaten Zijn hart bonsde met een onaangename nadruk en zijn knieën voelden slap (174)

13 Poëtica H.W.J. Schaap Brontekst (1948) Vertaling Schaap (1969)
Vertaling van der Kooy (2000) Am I like the rest? (39) Ben ik werkelijk net als de rest? (28) Ben ik net als de rest? (39) A mile from the sea (67) Op een paar kilometer afstand (62) Op een mijl van de zee (77) So when you get this letter, wire, wire, wire! (162) Als je deze brief krijgt, stuur me dan een telegram, een telegram, een telegram!! ( ) Dus als u deze brief krijgt Telegrafeer! Telegrafeer! Telegrafeer! (187) But delicate as Humpty Dumpty (197) Maar even breekbaar als Itje Witje (200) Zo fijngevoelig als Humpty Dumpty (230)

14 Poëtica H.W.J. Schaap Wat voor positie bekleedde Schaap wanneer we naar zijn vertaalgedrag en –opvattingen kijken? Afhankelijk of semi-afhankelijk

15 Receptie van Schaaps werk
Hoe was de receptie ten tijde van het verschijnen? “Schaap vertaalde op voortreffelijke wijze” (Leeuwarder Courant, 11 maart 1975) “de boeiende eigenaardigheden van zijn stijl” (brief aan Contact, 6 maart 1949) Hoe wordt zijn werk tegenwoordig beoordeeld? Wat betekenen hervertalingen (of het gebrek daar aan) wanneer we naar de receptie van het werk kijken?

16 Receptie van Schaaps werk
Wat voor positie bekleedde Schaap wanneer we kijken naar de receptie van zijn werk? Afhankelijk of semi-afhankelijk

17 Positie van H.W.J. Schaap Conclusie Semi-afhankelijk

18 J.F. Kliphuis (1912-1972) Oeuvre Habitus & loopbaan Poëtica Receptie
Positie binnen het veld

19 Oeuvre J.F. Kliphuis Vertalingen -welke talen? -wat voor omvang?
-welke jaren actief? -welke auteurs en genres? -welke uitgevers? -wat voor werk is gesubsidieerd? -welke werken zijn hervertaald?

20 Oeuvre J.F. Kliphuis Wat voor positie bekleedde hij wanneer we naar het oeuvre kijken? Afhankelijk

21 Habitus & loopbaan J.F. Kliphuis
Wat weten we van zijn leven/opleiding? Welke andere literaire bezigheden? In welke mate had hij toegang tot het veld? Wat voor andere vertaalactiviteiten? Maakte hij deel uit van netwerken binnen het literaire veld? In hoeverre kwamen zijn vertalingen in aanmerking voor subsidies? Heeft hij prijzen gewonnen? Hoe was zijn zichtbaarheid binnen het veld?

22 Habitus & loopbaan J.F. Kliphuis
Wat voor positie bekleedde hij wanneer we naar de habitus kijken? Van semi-afhankelijk naar afhankelijk

23 Poëtica J.F. Kliphuis Externe Poëtica

24 Poëtica J.F. Kliphuis Interne Poëtica
“I light a cigarette an’ go on my way. I start whistlin’ an old song- Life is just a Bowl of Cherries. An’who says it ain’t?”

25 Poëtica J.F. Kliphuis Externe poëtica
“Heeft Kliphuis ooit over zijn vertaalopvattingen gesproken of geschreven?”

26 Poëtica J.F. Kliphuis Interne poëtica
-wat is het vertaalgedrag van Kliphuis -vergeleken met origineel? -vergeleken met hervertalingen? -vergeleken met eerdere vertalingen?

27 Poëtica J.F. Kliphuis Wat voor positie bekleedde Kliphuis wanneer we naar zijn vertaalgedrag en –opvattingen kijken?

28 Receptie van Kliphuis’ werk
Hoe was de receptie ten tijde van het verschijnen? “ Hoe wordt zijn werk tegenwoordig beoordeeld? Wat betekenen hervertalingen (of het gebrek daar aan) wanneer we naar de receptie van het werk kijken?

29 Receptie van Kliphuis’ werk
Wat voor positie bekleedde Kliphuis wanneer we kijken naar de receptie van zijn werk?

30 Positie van J.F. Kliphuis
Conclusie Afhankelijk

31 Vergelijking & eindconclusie
Oeuvre Habitus & loopbaan Poetica Receptie Eindconclusie