Iedere huisarts zijn aidspatiënt. 18 december 2007

Presentatie over: "Iedere huisarts zijn aidspatiënt. 18 december 2007"— Transcript van de presentatie:

1 Iedere huisarts zijn aidspatiënt. 18 december 2007
Prof. Dr. Dirk Avonts Universiteit Antwerpen

2 Een stukje geschiedenis (I)
1979: Werkzaam in Free-Clinic Eerste contact met ‘geslachtsziekten’ Bijscholing bij Peter Piot (ITG) Nieuwe soa: Chlamydia trachomatis Stijging van gonorroe en syfilis bij homomannen.

3 Geschiedenis (II) 1981: Oprichting soa-kliniek ITG
Screening homomannen in Antwerpen Eerste berichten van een dodelijke ziekte onder homomannen in Amerika Acquired Immune Deficiency Syndrome

4 Geschiedenis (III) 1983: Ontdekking van het virus: HIV.
1986: Betrouwbare antistoffentesten. 1990: Eerste anti-hiv medicijnen. 1996: Algemeen gebruik van ‘aidscocktails’ 3 tot 4 anti-hiv medicijnen samen. Onderdrukking virus. Recuperatie van immuunsysteem.

5 Geschiedenis (IV) Vanaf 2000: Resistente hiv-stammen.
Noord-Zuid kloof ivm aidstherapie. Aidsgevoel verandert: het is ‘te genezen’. Ziektedreiging daalt sterk. Meer onveilig vrijen (jonge homo’s). Stijging nieuwe hiv-gevallen en andere soa.

6 Hoeveel nieuwe hiv-infecties zijn er ieder jaar in België?
A tot 500. B tot 1000. C tot 1500. D. Meer dan 1500.

7 Verloop van een hiv-infectie (I)
Primo-infectie: Binnendringen van het virus. Verspreiding in het lichaam. Griepachtig beeld; geneest spontaan. Evenwicht: virus-immuunsysteem: Geen klachten. Positieve hiv-antistoffentest

8 Verloop van een hiv-infectie (II)
Virusprogressie: Virusvermenigvuldiging wordt krachtiger. Immuniteit gaat achteruit. Ziekten en klachten komen op. Terminaal stadium: AIDS. Immuniteit is onvoldoende. Opportunistische kankers en infecties.

9 Wat doet de hiv-therapie?
Cocktail van 3 tot 4 retrovirale producten: Verschillende aangrijpingspunten. Virusactiviteit daalt spectaculair. Immuniteit herstelt: vatbaarheid voor opportunistische kankers blijft. Hiv-patiënt voelt zich terug ok. Levenslange therapie. Nauwkeurig inname van de medicijnen.

10 Nevenwerkingen retrovirale therapie
Directe effecten (per individu verschillend): Lever, nieren, huid, zenuwbanen, pancreas, darmen (diarree). Te snel herstel van het immuunsysteem. Op lange termijn (iedereen): Veranderd vetprofiel in bloed. Meer kans op ontwikkelen van diabetes. Meer kans op kanker?

11 Balans van de aidstherapie
Virus: Zeer sterke onderdrukking van het virus. Geen uitroeiing van het virus. Ontstaan van resistente stammen. Hiv-patiënt: Prima levenskwaliteit. Sterft niet meer door hiv-infectie. Maar aan de gevolgen van de medicatie?

12 Praktische aanpak hiv-patiënt
De gemakkelijkste chronische ziekte om te begeleiden! Virale activiteit: ‘viral load’. Immuniteit: CD4-cellen (T4-cellen). Inschatten van het stadium van de ziekte.

13 Stadium van HIV-infectie
Immuniteit is OK. CD4-cellen > 400/mm3. Virus: < copies/ml. Immuniteit kan gestoord zijn. CD4-cellen < 350/mm3. Virus: > copies/ml. Aidsstadium: CD4-cellen < 200 copies/ml.

14 Oppuntstelling nieuwe hiv-patiënt.
Infectie-profiel: Toxoplasmose, CMV, hepatitis-A/B/C, TBC. Resistente HIV-stam? Genetisch profiel. Vaccinaties: Influenza, hepatitis, pneumokokken, ea. Gezondheidsprofiel: Lipiden, glucose, lever, pancreas, bloedbeeld.

15 Opvolging hiv-patiënt
Klinisch onderzoek: Mond, keel, bloeddruk. Bloedanalyse: CD4-cellen en virus-activiteit. Check-up voor soa: Syfilis, gono, chlamydia, hepatitis-C, LGV. Pap-smear, anaal uitstrijkje. Gezondheid behouden: Vaccinaties, rookstop, voeding, veilig vrijen, enz...

16 Overdracht van HIV. Seksueel Moeder-kind Bloed Andere
Penis-aars, penis-vagina en orale seks Moeder-kind In utero, geboorte, borstvoeding Bloed Transfusie, inspuiting, prikaccident Andere Via oogbolslijmvlies, via aerosol?

17 Risico op overdracht van HIV
Serum viral load < 3500 3500 tot 9999 tot > Risico op transmissie 1 5,8 6,9 11,9

18 Soa in het lichaam Bloedpathogenen (enkel inwendig)
Hiv, hepatitis B, (hepatitis C) Ulcusziekten (uitwendige letsels) Syfilis, herpes genitalis Openingen: uro-genito-anaal, oraal Chlamydia, gonorroe, mycoplasma Huidaandoeningen (buiten het lichaam) Wratten, scabies, schaamluizen

19 Interactie HIV en andere soa
Besmet met HIV en ook een soa actief: Snellere evolutie van de hiv-infectie. HIV kan makkelijker worden overgedragen. Soa zal ‘agressiever’ verlopen. Niet besmet met hiv en een soa actief: Meer kans om HIV op te lopen: Via infectiewondjes, ontstekingscellen.

20 Syfilisletsel

21 Syfilis: terug van nooit weg geweest.
Endemisch in homogemeenschap: Bij hiv-positieven én hiv-negatieven. Overdracht mogelijk via ‘veilige handelingen’. Vroegopsporing mogelijk. Prima behandeling met penicilline. Heterogemeenschap: import Vanuit Oost-Europa en Midden Afrika.

22 Herpesletsel

23 Herpes genitalis Virusinfectie: Besmetting: Primo-infectie.
Latente fase. Heropflakkeringen. Besmetting: Direct contact. Tijdens infectie-opstoot of dragerschap.

24 Chlamydia, gonorroe en mycoplasma

25 Urethritis-cervicitis
Zeer verspreid in jongerenmilieu: Homomannen: gonorroe, chlamydia, mycoplasma Heterojongens en meisjes: chlamydia, mycoplasma Aanpak: Actieve opsporing (behandeling) via urine: gonorroe/chlamydia

26 Zijn er vaccins tegen soa?
Hepatitis-B: Zeer doeltreffend, beschikbaar sinds 20 jaar. Zit in het vast vaccinatieschema sinds 5 jaar. Humaan papillomavirus (hpv): Zeer doeltreffend tegen types 6/11 en 16/18. Aangewezen voor alle 12 tot 15 jarigen.

27 Homo-jongens Contacten via: Risico-inschatting:
Anonieme plaatsen, homo-bars, internet-dating Reizen Risico-inschatting: Niet ten volle bewust van de werkelijke risico’s voor zichzelf en de anderen: “hiv is te genezen” Zoeken soms het gevaar op: bewust onveilig vrijen of een besmette partner opzoeken.

28 Aanpak homo-jongens Regelmatige check-up bij de dokter:
Bloedonderzoek: Hiv, syfilis, hepatitis B, hepatitis C. Urine: Chlamydia, gonorroe. anale infecties: Chlamydia, gonorroe, syfilis, herpes, hpv. Vaccinatie voor hepatitis-B, hpv. Info:

29 Aanpak hetero-jongeren
Informatie: Folders, internet: Nadruk op condoomgebruik: correct, tijdig. Leren onderhandelen Naar de dokter? Bij klachten: zeker (jongens en meisjes). Bij pilcontrole: screening op chlamydia.

30 Komen er nieuwe soa aan? Intiem contact is niet te bannen...
Er zullen altijd overstapmogelijkheden zijn voor micro-organismen die zich specialiseren in overdracht via slijmvliezen. Meer mensen vrijen op meer plaatsen in de wereld: Snelle verspreiding van een soa die ‘ergens’ op aarde opduikt.

31 Seksuele hygiëne Eerste seksueel contact bedacht en gepland.
Een trouwe relatie. Bij een nieuwe relatie: Condoomgebruik Check-up ivm soa Bij seksueel overdraagbare infectie: Juiste,snelle diagnose en behandeling. Verwittigen van partners.

32 Bij buitengaan, jasje aan!
Met een stevig condoom hou je de penis schoon en blijft de schone schede een poesje weltevreden