De aardse atmosfeer.

Presentatie over: "De aardse atmosfeer."— Transcript van de presentatie:

1 De aardse atmosfeer

2 1 Inleiding supernova-explosie primaire atmosfeer waterstof en helium
secundaire atmosfeer bestond uit waterstof, stikstof en koolzuurgas huidige unieke samenstelling Zonnewind, vloeibare aarde, stolling: gesteenten en vulkanisme primaire atmosfeer: Condensatie, oceanen: CO-fixatie

3 1 Inleiding atmosfeer = een mantel met diverse gassen(zwaartekracht)
grote hoogte: concentratie gassen daalt (ijler) ruimte primaire atmosfeer: De aarde is dus niet alleen qua ligging uniek in ons zonnestelsel, maar ook qua samenstelling van haar atmosfeer.

4 2 De opbouw van onze atmosfeer
2.1 Hoofdlagen van onze atmosfeer RUIMTE MAGNETOSFEER EXOSFEER THERMOSFEER MESOSFEER STRATOSFEER OZONLAAG TROPOSFEER

5 2.2 Samenstelling van onze atmosfeer
atmosfeer onder de exosfeer: straal van de aarde: 440 km 6 370 km atmosfeer of dampkring 0 tot km verhouding 1 / 15

6 meer “lichtere” gassen: ozon, helium, stikstof, waterstof
2.2 Samenstelling van onze atmosfeer 78 % stikstofgas 21 % zuurstofgas 1% andere gassen minder stikstofgas en zuurstofgas meer “lichtere” gassen: ozon, helium, stikstof, waterstof de belangrijkste gassen: op grotere hoogte:

7 2.3 Kenmerken van de 5 onderste lagen
van onze atmosfeer Tabel met transparant

8 Overgangsgebied in de atmosfeer waar de
indeling dampkring op basis van temperatuur SFEER: laag in de atmosfeer waar de temperatuur stijgt of daalt PAUZE: Overgangsgebied in de atmosfeer waar de temperatuur is constant laag of hoog

9 het weer speelt zich af in de troposfeer
laagste luchtdruk hoogste “ijle” atmosfeer “dichtere” atmosfeer het weer speelt zich af in de troposfeer

10 3 De rol van onze atmosfeer
3.1 Ozonproblematiek

11 OZONLAAG Ozon (O3) Ozon (O3)
Ozonconcentratie in de onderste lagen van onze atmosfeer Ozon (O3) OZONLAAG troposfeer stratosfeer Ozon (O3)

12 ozongat een kleinere concentratie ozon Ozongat
Satellietbeeld van het stratosferisch ozon in september

13 OZONLAAG Bedreigende en beschermende ozon beschermende ozon
stratosfeer troposfeer bedreigende ozon

14 bedreigende ozon beschermende ozon - troposfeer: op leefniveau
- stratosfeer: ozonlaag - 10 % van het ozon - 90 % van het ozon ontstaat door de reactie van zonlicht op lucht- vervuiling (windstil weer in de zomer) de ozonlaag zet de UV-straling van de zon om in warmte te veel ozon “ozonsmog” veroorzaakt ernstige gezondheidsproblemen (minder zuurstof): astma, ademhaling, allergiën, .. te weinig ozon zorgt dat UV-straling het aard- oppervlak bereikt: schade aan plant en dier

15 N2 CO2 O3 Het belang van de atmosfeer stofdeeltjes belangrijkste gas
noodzakelijk voor plantengroei verstrooien zonlicht condensatiekerntjes winderosie, vulkanisme, verbranding meteoroïden houdt de warmte vast broeikaseffect fotosynthese, verbranding fossiele brandstoffen absorbeert UV- straling van de zon vernietigd door CFK’s reageert met lucht- vervuiling

16 O2 Het belang van de atmosfeer water- damp wolkenvorming en neerslag
soms opgeslagen als sneeuw en ijs zwavel- dioxide en methaan veroorzaken zure regen industrie, verkeer en elektriciteitscentrales tweede belangrijkste gas van de atmosfeer komt vrij door fotosynthese O2

17

18 3 De rol van onze atmosfeer
3.2 De levensbelangrijke functies van onze atmosfeer 1 Ademhaling van de meeste organismen

19 2 Bescherming van leven op aarde tegen kosmische straling

20 POOLLICHT

21 3 Bescherming van bombardementen van meteoroïden
Meteoriet versus meteoor

22 4 Behoud van temperatuur

23 5 Filter voor elektromagnetische straling (EM-straling)

24 4 Stralingsbalans 4.1 Verloop van de zonnestraling in de atmosfeer

25 verlies licht INSTRALING UITSTRALING = LICHT = WARMTE broeikasgassen
houden warmte vast INSTRALING = LICHT UITSTRALING = WARMTE

26 4 Stralingsbalans 4.2 Invloed van de mens op de stralingsbalans

27 Vliegtuigen produceren broeikasgassen: opwarming
en condensatieslierten van witte ijskristallen: afkoeling

28 Het verdwijnen van bossen veroorzaakt meer CO2: opwarming
Bodemdegradatie kan de instraling beïnvloeden (reflectie): afkoeling

29 Meer verkeer betekent meer broeikasgassen: opwarming
Beton en asfalt beïnvloeden de instraling: afkoeling

30 wereldwijde veestapel produceert meer broeikasgassen dan
De moderne veeteelt is verantwoordelijk voor een grote toename van methaan (een broeikasgas) in de troposfeer: : opwarming wereldwijde veestapel produceert meer broeikasgassen dan het autoverkeer Methaan zou 23 keer schadelijker zijn dan CO2

31 Besluit: A. De atmosfeer wordt op basis van de temperatuur ingedeeld in verschillende sferen. Het weer speelt zich af in de troposfeer. B. Onze atmosfeer vervult verschillende levensbelangrijke functies: - ze bevat gassen die onmisbaar zijn voor het leven - stratosferisch ozon beschermt ons tegen UV-straling troposferisch ozon is schadelijk voor de mens

32 Besluit: C. Zonlicht wordt door het aardoppervlak omgezet in warmte.
D. De mens beïnvloedt de stralingsbalans door: - de samenstelling van de atmosfeer te veranderen - het aardoppervlak te wijzigen