Elsy Verhofstadt Hans De Witte, Erik Schokkaert en Luc Van Ootegem Presentatie Conferentie Steunpunt Loopbanen Leuven, 25 februari 2011 Zijn jongeren tevreden.

Presentatie over: "Elsy Verhofstadt Hans De Witte, Erik Schokkaert en Luc Van Ootegem Presentatie Conferentie Steunpunt Loopbanen Leuven, 25 februari 2011 Zijn jongeren tevreden."— Transcript van de presentatie:

1 Elsy Verhofstadt Hans De Witte, Erik Schokkaert en Luc Van Ootegem Presentatie Conferentie Steunpunt Loopbanen Leuven, 25 februari 2011 Zijn jongeren tevreden en wat zegt dit over de kwaliteit van hun job?

2 Elsy Verhofstadt 2 Gebaseerd op De Witte, H. & Verhofstadt, E. (2006). Komt tevredenheid met de jaren? Arbeidstevredenheid in Vlaanderen: een vergelijking van jongeren (SONAR) met de populatie (APS). Over.Werk, 16(1-2), 131-136. Schokkaert, E., Van Ootegem, L. & Verhofstadt, E. (2009). Measuring job quality and job satisfaction, Ghent University FEB Working Paper, nr. 09/620, 31 p. Verhofstadt, E. (2007). Qualitative aspects of entry jobs, Doctoral Dissertation, Ghent University, Faculty of Economics and Business Administration.

3 1.Tevredenheid komt met de jaren 2.Meten van jobkwaliteit 3.Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit 4.Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie) 5.De SONAR data voor dit onderzoek 6.Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing) 7.Conclusie Structuur Elsy Verhofstadt 3

4 Elsy Verhofstadt 4 Vergelijking arbeids tevredenheid  Vergelijken Vlaamse jongeren (SONAR-data) met de Vlaamse werknemers van alle leeftijden (APS data):  APS data: samenvoeging van de bevragingen van 1998 en 2000, selectie werkenden  SONAR data: cohorte 1976, bevraagd op 23 jaar, informatie over eerste job  Identieke vragenbatterij naar arbeidstevredenheid: 12 afzonderlijke werkaspecten + globale beoordeling (telkens op een 5-puntenschaal)

5 Jongeren vs de populatie Elsy Verhofstadt 5

6 Elsy Verhofstadt 6 Tevredenheid komt met de jaren  Jongeren zijn duidelijk minder tevreden over hun arbeid dan de gemiddelde werknemer.  Vooral minder tevreden over: kansen op promotie, de mogelijkheden om initiatief te nemen, werkzekerheid én de inhoud van hun baan.  intredeproblemen  tevredenheid komt dus met de jaren

7 1.Tevredenheid komt met de jaren 2.Meten van jobkwaliteit 3.Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit 4.Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie) 5.De SONAR data voor dit onderzoek 6.Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing) 7.Conclusie Structuur Elsy Verhofstadt 7

8 Elsy Verhofstadt 8 Jobkwaliteit meten “Meer en betere jobs” …maar hoe jobkwaliteit meten?  Multi-dimensioneel concept  Indexing probleem  Vergelijken van verschillende bestaande indicatoren (objectieve en subjectieve) en ontwikkelen van een alternatieve indicator (tussenin objectief en subjectief)  Illustratie adhv SONAR data voor kwaliteit eerste job

9 1.Tevredenheid komt met de jaren 2.Meten van jobkwaliteit 3.Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit 4.Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie) 5.De SONAR data voor dit onderzoek 6.Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing) 7.Conclusie Structuur Elsy Verhofstadt 9

10 Job characteristic 1 Job characteristic 2 A B Conditie 1: Dominantie Elsy Verhofstadt 10

11 Job characteristic 1 Job characteristic 2 individual 1 individual 2 Preference ordening R i =R(Z i ) Z i : vector of personality characteristics Conditie 2: Respecteren van individuele preferenties Elsy Verhofstadt 11

12 Job characteristic 1 Job characteristic 2 Conditie 3: Onafhankelijk van aspiratieniveau’s Girl from a deprived family Aspirations Ai = A( i )  i : vector of personality characteristics S4S4 S5S5 Professor’s daughter S2S2 S1S1 S’’ S’ Elsy Verhofstadt 12

13 Vereisten Conditie 1: Dominantie Conditie 2: Respect voor individuele preferenties Conditie 3: Onafhankelijk van aspiratieniveau’s Elsy Verhofstadt 13

14 Job characteristic 1 Job characteristic 2 individual 1 A D B C Individual 2 Maar…dominantie incompatibel met respect voor preferenties Dominance Preferences Q D >Q C Q C >Q B Q B >Q A Q A >Q D Solution: subset dominance  Q D >Q B  Q B >Q D Elsy Verhofstadt 14

15 1.Tevredenheid komt met de jaren 2.Meten van jobkwaliteit 3.Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit 4.Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie) 5.De SONAR data voor dit onderzoek 6.Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing) 7.Conclusie Structuur Elsy Verhofstadt 15

16 Arbeidstevredenheid als samenvattende maatstaf Subjectieve indicatoren =gerapporteerde abeidstevredenheid gebruiken Q S (C i, R i, A i ) = S(C i, R i, A i ) ‒ respecteert preferenties ‒ hangt af van apsiratieniveau’s ‒ voldoet niet aan dominantievoorwaarde Elsy Verhofstadt 16

17 Objectieve indicatoren van jobkwaliteit Objectieve indicatoren = opleggen van een specifieke referentie preferentie- ordening en een specifieke cardinalisatie van de nutsfunctie Q O,r (C i, R i, A i ) = S(C i, R r, A r ) Elsy Verhofstadt 17

18 Job characteristic 1 Job characteristic 2 individual 1 A C individual 2 Referentie voorkeuren en aspiraties S’’ S’ Elsy Verhofstadt 18

19 Objectieve indicatoren van jobkwaliteit Objective indicators = opleggen van een specifieke referentie preferentie- ordening en een specifieke cardinalisatie van de nutsfunctie Q O,r (C i, R i, A i ) = S(C i, R r, A r ) ‒ negeert individuele preferenties ‒ onafhankelijk van aspiratieniveau’s ‒ voldoet aan dominantievoorwaarde Elsy Verhofstadt 19

20 Twee extremen  Objectieve indicatoren: te objectief  Subjectieve indicatoren: te subjectief Is er een oplossing tussenin deze twee extremen (tussen objectieve en subjectieve indicatoren)? Elsy Verhofstadt 20

21 Een nieuwe preferentie- gevoelige maatstaf: equivalent inkomen  Respect voor preferenties incompatibel met dominantie  Equivalentie benadering: voldoet aan respect voor preferenties en ‘subset dominantie’ Equivalent inkomen Q EI,r (C i, R i, A i ) = Y i * (C i, R i, A i ) met Y i * impliciet gedefinieerd door (Y i,D i ) I i (Y i *, D r ) Elsy Verhofstadt 21

22 Y individual 1 A B individual 2 Equivalent inkomen D DrDr B’A’ Y* B2 Y* A1 Elsy Verhofstadt 22

23 1.Tevredenheid komt met de jaren 2.Meten van jobkwaliteit 3.Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit 4.Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie) 5.De SONAR data voor dit onderzoek 6.Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing) 7.Conclusie Structuur Elsy Verhofstadt 23

24 Data-nood Elsy Verhofstadt 24 S: arbeidstevredenheid Y: loon D: andere jobkarakteristieken Z en : persoonlijkheidskenmerken die verschillen in preferenties en apsiraties weergeven  Uitgebreide informatie over jobkenmerken en veel achtergrondkenmerken aanwezig in SONAR data

25 Data Schokkaert, Van Ootegem & Verhofstadt 25  SONAR-data: cohorte 1978, informatie over eerste job (zowel uit bevraging op 23 als op 26 jaar)  Arbeidstevredenheid in de eerste job (globale beoordeling)  Jobkarakteristieken: ‒ Netto maandloon (in voltijdse equivalenten) ‒ Ploegensysteem, contract type, deeltijds werk, private of publieke sector, ondernemingsgrootte, formele opleiding, bijleren nieuwe vaardigheden ‒ Fysiek belastend, uitdagend, tijdsdruk, repetitief, samenwerking, resultaten zien en mogelijkheden benutten, autonomie.  Persoonlijkheidskenmerken: ‒ Geslacht, opleidingsniveau, opleidingsniveau van de moeder, aantal kinderen, nationaliteit van de grootmoeder, ‒ Impressie van enquêteur over respondent, arbeidsmotivatie, locus of control, offerbereidheid, zoekgedrag.

26 1.Tevredenheid komt met de jaren 2.Meten van jobkwaliteit 3.Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit 4.Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie) 5.De SONAR data voor dit onderzoek 6.Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing) 7.Conclusie Structuur Elsy Verhofstadt 26

27 Arbeidstevredenheid: ordered logit schatting  Jobkarakteristieken  Preferenties: interactie effecten van persoonlijkheid met jobkarakteristieken  Aspiraties : directe effecten van persoonlijkheid  Bij schatting persoonlijke karakteristieken is Z=   Schattingsresultaten: zie paper Elsy Verhofstadt 27

28 Berekening indicatoren  Subjectieve indicator: gerapporteerde arbeidstevredenheid (Q S )  Objectieve indicator Q O,EW : gelijke gewichten voor de dimensies  Objective indicator Q O,r : referentie individu met gemiddelde waarden voor Z en   Equivalente inkomen indicator Q EI,r referentiewaarden voor D r zijn de waarden voor een perfecte job Elsy Verhofstadt 28

29 Correlatie tussen de verschillende indicatoren Elsy Verhofstadt 29 QSQS Q O,EW Q O,r Q EI,r QSQS 1 Q O,EW 0,5631 Q O,r 0,6460,8811 Q EI,r 0,6560,8320,9631

30 Karakteristieken van goede en slechte job Elsy Verhofstadt 30 Welke jobs zijn (en welke werknemers hebben) betere en slechtere jobs? •Standaardisering van de verschillende indicatoren •Gemiddelde van deze score per ‘groep’ •Dubbele vergelijking mogelijk (1) over groepen per indicator en (2) per groep over indicatoren •Vergelijking voor job karakteristieken, sector van tewerkstelling en enkele achtergrondkenmerken (zie paper voor alle resultaten) •Opgelet: bivariate resultaten

31 Jobkarakteristieken Elsy Verhofstadt 31 QSQS Q O,EW Q O,r Q EI,r Net monthly wage in FTE: low-0,099-0,483-0,358-0,28 Net monthly wage in FTE: high0,1830,5070,4240,374 Physically demanding, dangerous,dirty job: low0,1050,4110,2930,223 Physically demanding, dangerous, dirty job: high-0,404-0,732-0,592-0,512 Job with a lot of autonomy to decide: low-0,566-0,845-0,796-0,753 Job with a lot of autonomy to decide: high0,5120,920,8940,858 Permanent contract0,0610,1120,1130,077 Temporary contract-0,093-0,095-0,093-0,064 Learning new skills during the first job: no-0,538-0,981-0,781-0,717 Learning new skills during the first job: yes0,1870,3490,2790,252

32 Achtergrondkenmerken Elsy Verhofstadt 32 QSQS Q O,EW Q O,r Q EI,r Men-0,018-0,006-0,040*-0,038* Women0,0180,0060,040*0,038* Education mother: primary or lower secondary-0,065-0,18-0,157-0,014 Education mother: higher secondary0,050,0730,064-0,017 Education mother: tertiary0,0730,270,2360,137 Succesful school years: max 5-0,043-0,518-0,424-0,261 Succesful school years: min 100,0730,4450,360,246

33 1.Tevredenheid komt met de jaren 2.Meten van jobkwaliteit 3.Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit 4.Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie) 5.De SONAR data voor dit onderzoek 6.Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing) 7.Conclusie Structuur Elsy Verhofstadt 33

34 Conclusies  Jongeren zijn minder tevreden dan de populatie in zijn geheel  Arbeidstevredenheid als maatstaf voor jobkwaliteit?  Respecteert preferenties  Maar hangt ook af van verwachtingen  ‘te subjectief’  Objectieve indicatoren: te objectief  Equivalente inkomensindicator: respecteert preferenties maar corrigeert voor aspiraties  Rangschikking van jobs verschilt sterk naargelang de gehanteerde indicator Elsy Verhofstadt 34