Polyfarmacie.

Presentatie over: "Polyfarmacie."— Transcript van de presentatie:

1 Polyfarmacie

2 Activeren voorkennis Wat is polyfarmacie? Brainstorm met klas:
- Een persoon schrijft iets op bord  stift aan iemand anders geven

3 polyfarmacie = grote hoeveelheid gnm Meer dan 5 gnm
Vaak oudere patiënten

4 polyfarmacie Aantal ouderen in 2020 > 3,3 miljoen

5 cijfers > 65 jaar 2,9x zoveel gnm > 75 jaar 4 x zoveel gnm
20% van 75+ gebruikt 9 gnm = mensen

6 Waarom gebruiken ouderen meer geneesmiddelen?
Is dit afhankelijk van de leeftijd of van andere factoren? Waarom levert dit problemen op? Welke aandoeningen spelen vaak een rol? Meer bijwerkingen en interacties!

7 Ontstaan polyfarmacie
Nieuwe ontwikkelingen tav chronische aandoeningen Meer preventie Patiëntgerelateerde problemen: Therapietrouw Foutief geneesmiddelgebruik

8 Helft te voorkomen door eerder ingrijpen
ziekenhuisopnames 3-16% opnames bij ouderen door bijwerkingen Helft te voorkomen door eerder ingrijpen

9 Oorzaak van polyfarmacie
Verminderde nierfunctie Overbehandeling Onderbehandeling Lichamelijke veranderingen Verschillende artsen Farmacokinetiek Farmacodynamiek

10 farmacokinetiek = de manier waarop het lichaam omgaat met gnm Absorptie / verdeling / uitscheiding

11 farmacokinetiek Absorptie: hogere pH, langer in de maag/darmen, minder beweeglijke slokdarm, oppervlak darmen ↓ Verdeling: baby’s ca 75% lichaamswater, ouderen 50-55% vetweefsel Verhouding vet- en wateroplosbare stoffen verandert Lipofiel vs hydrofiel Vb diazepam (lipofiel) – cumulatie Vb digoxine (hydrofiel)

12 farmacokinetiek Eiwitbinding Leverfunctie Nierfunctie
Minder eiwitbinding + vertraagde uitscheiding Nierfunctie Normaal = 100 ml/min 80-jarige leeftijd = 60 ml/min Leverfunctie Volume lever neemt af met de leeftijd Wat gebeurt er in de lever?

13 farmacodynamiek = de werking van het gnm
Gnm gaat pas werken na binding aan receptor of aangrijpingspunt Gevoeligheid voor gnm verandert ↑ psychofarmaca ↓ bètablokkers en insuline

14 farmacodynamiek Allerlei processen zijn anders bij ouderen, hier rekening mee hoeden bij gnm keuze. Nader bespreken: valrisico en hersenfunctie

15 Waarom valrisico reductie?
Vallen vergroot de kans op een fraktuur Jaarlijks worden gemiddeld ouderen behandeld op een Spoedeisende Hulpafdeling (SEH) van een ziekenhuis in Nederland aan de gevolgen van een valongeval. Elke vijf minuten valt een 55-plusser waarvoor er een behandeling op de SEH-afdeling noodzakelijk is. Vallen vergroot de kans op een fractuur. Corticosteroïden vergroten kans op fractuur

16 Voorbeeld: heupfractuur
Jaarlijks mensen met heupfractuur 93% heupfracturen veroorzaakt door val 1/2 kan niet meer terug naar zelfstandige woning 1/3 overlijdt binnen een jaar

17 Osteoporosepreventie
Vitamine D Calcium Bisfosfonaten Medicatie die osteoporose veroorzaakt Corticosteroïden

18 Valangst: vicieuze cirkel  iemand is al eens gevallen, wordt bang, wordt minder actief, spieren zwakker, grotere kans vallen

19 Medicatie dat valrisico vergroot
Polyfarmacie (onafhankelijk van medicatie) Psychofarmaca (bv benzo’s (!), antipsychotica) Bloeddrukverlagers (bv beta-blokkers) Spierverslappers (bv benzo’s)

20 Hersenfuncties Aantal neurotransmitters (signaaloverdracht in hersenen) neemt af bij ouderen Als gnm deze neurotransmitters ook verminderen  sterkere bijwerking vb acetylcholine Gnm met anticholinerge bijwerkingen  droge mond, opstipatie, wazig zien, verwardheid, vergeetachtigheid, delier

21

22

23 HARM Hospital Admissions Related to Medication
tgv gnm gebruik: 5,6% van alle niet geplande ziekenhuisopnamen veroorzaakt door gnm 46% was vermijdbaar ( zkh opnamen per jaar)

24 Harm onderzoek

25 Onderzoeken en richtlijnen
Doel = ziekenhuisopnames verlagen Belangrijke onderzoeken: HARM – rol gnm bij opname in ziekenhuis pHARM – preventie door medicatiereview HARM-WRESTLING – adviezen bv maagbeschermer toevoegen aan NSAID

26 Multidisciplinaire richtlijn polyfarmacie bij ouderen
Ouderen > 65 jaar Risicofactoren vastgesteld

27 risicofactoren Verminderde nierfunctie Verminderde cognitie
Verhoog valrisico Signalen van verminderde therapietrouw Niet zelfstandig wonend

28 https://youtu.be/Lp3pFjKoZl8