De centrale vraag… en een genuanceerd antwoord

Presentatie over: "De centrale vraag… en een genuanceerd antwoord"— Transcript van de presentatie:

1 De centrale vraag… en een genuanceerd antwoord
Robert DeKeyser University of Maryland Studieavond L2 Gent 25 april 2019

2 De centrale vraag: De evidente vraag: wat is de beste manier om een taal te leren/onderwijzen? De kern van deze vraag: waarom structuren (niet) expliciet onderwijzen? Waarom heeft die vraag geen simpel antwoord? Omdat het antwoord afhangt van vele factoren: Leeftijd Taalleervermogen (‘aanleg’) Tijd beschikbaar Doelstelling (kwaliteit en kwantiteit)

3 Terminologie: impliciet expliciet met bewustzijn van wat geleerd wordt
zonder bewustzijn van wat geleerd wordt expliciet met bewustzijn van wat geleerd wordt

4 De volgende redeneringen zijn dan ook uit den boze:
Waarom wel expliciet structuur onderwijzen? Zo hebben we het altijd gedaan Niemand kan zonder

5 De volgende redeneringen zijn dan ook uit den boze:
Waarom wel expliciet structuur onderwijzen? Zo hebben we het altijd gedaan Niemand kan zonder Waarom niet? ‘kinderen hebben dat niet nodig’ ‘studenten die naar het buitenland gaan studeren of mensen die daar gaan wonen hebben dat ook niet nodig’

6 De volgende redeneringen zijn dan ook uit den boze:
Waarom wel expliciet structuur onderwijzen? Zo hebben we het altijd gedaan Niemand kan zonder Waarom niet? ‘kinderen hebben dat niet nodig’ ‘studenten die naar het buitenland gaan studeren of mensen die daar gaan wonen hebben dat ook niet nodig’ >>> empirisch onderzoek in de toegepaste linguïstiek??

7 Twee recente meta-analyses: impliciet/expliciet leren vanuit vogelperspectief
Gegevens van veel studies samen geanalyseerd (klas en labo samen): • Norris & Ortega (2000) • Goo, Granena, Novella, & Yilmaz (2015)

8 Norris en Ortega (2000)

9 Norris en Ortega (2000) Op basis van 49 publicaties (98 experimenten) Expliciet onderwijs: groot effect (d=1.13) Impliciet onderwijs: zeer bescheiden effect (d= .54) Binnen expliciet zelf: geen duidelijk verschil tussen ‘focus on form’ (d=1.22) en ‘focus on forms’ (d=1.08)

10 Goo, Granena, Novella, & Yilmaz (2009)

11 Goo, Granena, Novella, & Yilmaz (2009)
Expliciet d= 1.09 (dadelijk), .78(korte termijn), .78 (lange) Impliciet d= .63 (dadelijk) , .23 (korte termijn), .21(lange) (alhoewel een erg verschillende reeks studies were geanalyseerd: 35 publicaties: 11 van de 49 in Norris and Ortega + 24 nieuwe) (Het is waar dat testen gebruik toeliet van expliciete kennis, maar ik zie dat niet als een probleem!!) (Dit betekent natuurlijk niet dat VEEL grammatica moet onderwezen worden, cf. Heverlee.) -- >

12 Natuurlijk zijn niet alle regels‘gelijk geschapen’i. v. m
Natuurlijk zijn niet alle regels‘gelijk geschapen’i.v.m. expliciet leren: Moeilijkheid Rol van de regel van het onderwijsproces: erg gemakkelijk -- > niet nuttig (niet nodig) gemakkelijk > goed voor versnellen v. leren gemiddeld > goed om verder te geraken moeilijk > maakt kans op later impliciet leren groter? zeer moeilijk > niet nuttig (niet effectief) Bvb. Engels: -s op werkwoord in derde person enkelvoud Frans: - aspect van werkwoord (passé composé/imparfait) - subjunctief Nederlands: bepaald/onbepaald/geen lidwoord

13 Niet alle leerders zijn ‘gelijk geschapen’
leeftijd taalleeraanleg tijd beschikbaar doelstellingen

14 Leeftijd: kinderen tgo. adolescenten en volwassenen
In volwassenen en adolescenten is taalaanleg belangrijker dan in kinderen ---> dit toont aan dat ze andere leerprocessen gebruiken (meer expliciet) Voorbeelden: Harley en Hart (1997) DeKeyser (2000) Abrahamsson & Hyltenstam (2008) DeKeyser, Alfi-Shabtay, & Ravid (2010)

15 Taalleeraanleg: Kan gemeten worden met tests die een uur of minder vragen Belangrijke factor in succes, vooral - hoe meer correct gebruik wordt verwacht - hoe minder tijd/hulp beschikbaar is daarvoor -- > Niet teveel nadruk op correcte taal in abstracte vorm bij groepen met minder taalleeraanleg

16 Tijd beschikbaar: ‘Traditioneel’ onderwijs, d.w.z. met nadruk op systematisch leren van de grammatica vergt veel tijd --- > OK als bvb. zes jaar beschikbaar zijn --- > onaanvaardbaar als er maar een jaar is of maar een paar maanden intensief, enz.

17 Doelstellingen: Erg verschillend van persoon tot persoon Communicatie waarover? Met wie? Voor kinderen: onvoorspelbaar Voor volwassenen: functie van beroep, hobby, enz.: met wie moet ik spreken? waarover? direct, via telefoon, Skype, , SMS…? -- > “task-based language teaching” (ook voor immigrantenkinderen)

18 Interim conclusie We weten dat GEEN AANDACHT voor vorm
of VEEL NADRUK op vorm te vermijden zijn We weten dat tussen die twee extremen een breed spectrum bestaat leeftijd, taalleervermogen, en doelstellingen van de leerder evenals beschikbare tijd moeten bepalen waar we ons op dat spectrum gaan situeren

19 Wat weten we niet? Bijvoorbeeld:
Hoeveel we fouten moeten verbeteren en hoe (maar ook hier is er vooruitgang) Hoe we niet alleen kunnen differentiëren per groep maar ook per individu (hier kan computer-gestuurd onderwijs een belangrijke rol spelen) Welke de ideale spreiding van specifieke oefeningen op lange termijn is Waarom volwassenen niet meer kunnen leren zoals kinderen

20 Wat heeft dit te maken met de ‘crisis’ in the talenonderwijs?
Er heerst een gevoel dat het talenonderwijs niet effectief is. Waarom? omdat het in zekere zin waar is (gebrek aan differentiëring) omdat de bevolking niet begrijpt hoe complex een taal leren is hoe dat verschilt voor volwassenen en kinderen wat dat impliceert voor een (gedifferentieerd) talenonderwijs -- > werk aan de winkel om meer genuanceerde methodes te gebruiken radicale uitspraken (“gewoon naar het buitenland gaan”, “leren zoals kinderen”, enz.) te weerleggen

21 Vragen???