Miljoenennota 2019 Bas Jacobs Erasmus School of Economics

Presentatie over: "Miljoenennota 2019 Bas Jacobs Erasmus School of Economics"— Transcript van de presentatie:

1 Miljoenennota 2019 Bas Jacobs Erasmus School of Economics
Erasmus Universiteit Rotterdam Wim Duisenberg Fellow NIAS De Nederlandsche Bank 19 september 2018

2 Overzicht Hervormingen Begroting en belastingplan
Macro-economische ontwikkelingen

3 Hervormingen Pensioenen Arbeidsmarkt Energie en klimaat Woningmarkt
Belastingstelsel

4 Begroting Begrotingsoverschotten voor 2018 en 2019 van 0,9% bbp en 1,0% bbp Collectieve lastendruk loopt op van 38,7% in 2018 naar 39,2% procent in 2019, ondanks lastenpakket Overheidsbestedingen groeien met 2,3% in 2018 en 3,1% in door intensiveringen in onderwijs, defensie en zorg Collectieve uitgavenquote daalt iets 42,5% naar 42,4% Structurele begrotingstekort / houdbaarheid verslechtert met 0,6% (nu ca. 1% hht) Rente uitstaande staatsschuld 1,4%, inmiddels lager dan structurele groei van 1,5-2%

5 Belastingplan - IB Vele ingrepen IB
Tweeschijvenstelsel Hogere heffingskorting Hogere en gerichtere arbeidskorting Btw-verhoging Alle knoppen tegelijkertijd ingedrukt Goed: lager toptarief en richten arbeidskorting lage inkomens Niet goed: lasten op kapitaal omlaag, geen fundamentele belastingherziening

6 Belastingplan - bedrijven
Goed: minder discriminatie vreemd en eigen vermogen Niet goed: hervorming vpb verkeerde richting Tariefverlaging en grondslagverbreding Renteaftrek Afschrijvingsregime Verliesverrekening Gevolg: lagere tarieven op papieren winst, hogere tarieven op investeringen

7 Dividendbelasting Ja Ja Nee Ja Nee Nee Ja Nee
Zijn kapitaalmarkten internationaal goed geïntegreerd? Dividendbelasting geen effect op investeringen en werkgelegenheid Dubbele belastingheffing voorkomen met belastingverdragen? Worden investeringen gefinancierd met ingehouden winsten? Dividendbelasting leidt tot hogere kapitaalkosten, minder investeringen en minder werkgelegenheid Neemt gemiddelde belastingdruk op bedrijven toe? Negatief effect op vestigingsklimaat Geen effect op vestigingsklimaat Ja Ja Nee Ja Nee Nee Ja Nee

8 Bbp niveau (2008 = 100) Catch-up

9 Bbp-groei (procent per jaar)

10 Bbp-groei per capita (procent per jaar)
Historisch gemiddelde : 2,0% per jaar

11 Bbp-groei per potentiële werknemer (procent per jaar)
Historisch gemiddelde : 1,3% per jaar

12 ECB beleidsrentes

13 Begrotingsbeleid (Δ structureel saldo, % bbp)

14 Huizenmarkt

15 Probleem: langdurige stagnatie
Geaggregeerd aanbod r Inkomen r* Geaggregeerde vraag

16 3-maands geldmarktrente (geel) 10-jaars obligatierente (blauw)

17 Inflatie

18 Kapitaalvraag en arbeidsvraag normale situatie
MPK(K,L) MPL(K,L) r/P w/P K L

19 Kapitaalvraag en arbeidsvraag liquiditeitsval
MPL(K*,L) MPK(K,L) MPL(K,L) w*/P r/P r*/P w/P K K* L

20 Productiviteitsgroei

21 Reële loonstijging

22 Loonaandeel (aiq)

23 Monetair beleid Hogere inflatiedoelstelling
Onconventioneel beleid niet effectief zonder commitment Langdurige lower bound ondergraaft effectiviteit Risico’s asymmetrisch

24 Begrotingsbeleid Procyclisch
Structureel - en houdbaarheidssaldo verslechteren ‘Geluk bij ongeluk’ Rente staatsschuld lager dan groeivoet Risico’s asymmetrisch

25 Conclusies Hervormingselan verbleekt
Begroting in teken van belastingplannen: gemiste kansen Macro-economische situatie nog altijd niet normaal Risico op langdurige stagnatie aanwezig Hogere inflatiedoelstelling Onconventioneel beleid Ruimer begrotingsbeleid Pas begrotingsregels aan

26 Dank u! Verder lezen? Jacobs, Bas (2018), “Verblind door Macro-economisch Optimisme”, Economisch Statistische Berichten, te verschijnen. Jacobs, Bas (2018), “Blind Gokken met de Dividendbelasting”, Tijdschrift voor Politieke Economie, 12 (1), Jacobs, Bas (2017), “Belastingplannen Rutte III: Gemiste Kansen”, Economisch Statistische Berichten, 102 (4755), Homepage: people.few.eur.nl/bjacobs Twitter: twitter.com/_basjacobs