Voeding bij verschillende doelgroepen en culturen

Presentatie over: "Voeding bij verschillende doelgroepen en culturen"— Transcript van de presentatie:

1 Voeding bij verschillende doelgroepen en culturen
De zwangere vrouw

2 Inhoud van de les Voedingsbehoefte zwangere vrouw Supplementen
Aankomen Lichamelijke klachten

3 Voedingsbehoefte zwangere vrouw
Moet een zwangere vrouw ander gaan eten? Waar zou ze dan op moeten letten en waarom?

4 Voedingsbehoefte zwangere vrouw (1)
Gemiddelde basisvoeding per dag tijdens de zwangerschap (Voedingscentrum 2016): brood: 4–7 sneetjes; aardappelen: 4 à 5; rijst, pasta e.d.: 4–5 opscheplepels; groente: 250 gram; fruit: 2 stuks. zuivel: 2–3 porties, 40 gram (2 plakken) kaas; vlees(waren), vis, ei, vleesvervangers, peulvruchten: 100 gram; noten: 25 gram; smeer- en bereidingsvetten: 40 gram; dranken: 1,5–2 liter (inclusief melk).

5 Voedingsbehoefte zwangere vrouw (1)
alcohol: niet drinken is het veiligste advies kans op groeiachterstand, aangeboren afwijkingen en geestelijke ontwikkelingsstoornissen bij het kind (foetaal alcohol syndroom, FAS) roken: niet roken is het veiligste advies lager geboortegewicht van de baby, met meer risico op sterfte lijnen en veel afvallen lijnen geeft kans op tekorten aan voedingsstoffen

6 Voedingsbehoefte zwangere vrouw (1)
lever en leverproducten: – geen lever eten en niet meer dan één boterham per dag met producten beleggen die gemaakt zijn van lever, – gebruik van vitamine A-prepaten achterwege laten lever bevat zeer veel vitamine A; die voedingsstof kan in de eerste maanden van de zwangerschap aangeboren afwijkingen bij de vrucht veroorzaken rauw of halfgaar vlees kans op toxoplasmose; ook kans listeriose

7 Voedingsbehoefte zwangere vrouw (1)
het is beter de kattenbak niet te verschonen kans op toxoplasmose eten van zachte kaassoorten van ongepasteuriseerde rauwe melk en het drinken van rauwe melk kans op besmetting met de bacterie Listeria (gerechten met) eieren die niet goed gaar/niet hardgekookt zijn kans op salmonellabesmetting voorverpakte vis, zoals gerookte zalm en paling kans op Listeriabesmetting meer dan twee porties vette vis per week dioxines

8 Voedingsbehoefte zwangere vrouw (1)
paling eten afkomstig uit de Nederlandse rivieren in Nederlandse rivierpaling kunnen dioxines voorkomen; kweekpaling kan wel gegeten worden roofvissen, zoals zwaardvis, snoekbaars, haai, koningsmakreel en verse tonijn: – het advies is liever geen roofvis te eten – tonijn uit blik bevat veel minder kwik en dioxines dan verse tonijn; tot maximaal twee porties tonijn uit blik per week is daarom geen probleem roofvissen kunnen relatief veel kwik en dioxines bevatten; voor een ongeboren kind is de dosis al gauw te hoog lang bewaren van verse producten zoals vleeswaren en rauwkostsalades Listeriabesmetting

9 Voedingsbehoefte zwangere vrouw (1)
geneeskrachtige’ kruiden en kruidenpreparaten gebruiken van veel kruiden is namelijk bekend dat ze schadelijk kunnen zijn voor het ongeboren kind meer dan vier koppen koffie per dag drinken grotere kans op lager geboortegewicht veel drop eten de stof glycyrrizine in drop kan de bloeddruk verhogen pimba (kalebaskalk) gebruiken dit wordt door veel vrouwen uit Suriname en Afrika gebruikt om ochtendmisselijkheid tegen te gaan veel lood in zitten,verhoogt de kans op een vroeggeboorte, een lager geboortegewicht en geestelijke ontwikkelingsstoornissen bij het kind

10 Voedingsbehoefte zwangere vrouw
Toxoplasmose (2) Toxoplasmose kan, vooral vroeg in de zwangerschap, leiden tot een miskraam of het overlijden van het kind. De kans daarop is klein. Als de besmetting later in de zwangerschap optreedt, neemt het risico op miskraam of doodgeboorte af, maar kan het leiden tot aangeboren afwijkingen. Het meest voorkomend zijn oogafwijkingen.

11 Voedingsbehoefte zwangere vrouw
Listeriose (3) Besmetting van de voedingsmiddelen treedt op door het gebruik van rauwe ingrediënten die reeds besmet waren Infectie bij zwangeren, met name in de tweede helft van de zwangerschap, kan leiden tot intra-uteriene vruchtdood en vroeggeboorte.

12 Voedingsbehoefte zwangere vrouw
Salmonella: (4) Salmonella is een bacterie die veel voorkomt in dieren, vooral in pluimvee en varkens. De bacterie leeft vooral in de darm van zulke dieren, maar kan via de ontlasting bijna overal voorkomen.   Een besmetting kan klachten geven zoals diarree, buikpijn en koorts. Kinderen tot 5 jaar, zwangere vrouwen, zieken en bejaarden worden sneller ziek na een besmetting. De kans bestaat dat zij een vochttekort oplopen, dat zonder medische begeleiding levensbedreigend kan worden. 

13 Voedingsbehoefte zwangere vrouw
Dioxines (5) Dioxines ontstaan in uitlaatgassen en bij verbrandingsprocessen, onder andere bij bosbranden, vulkaanuitbarstingen en vuilverbranding.  Dioxines hebben kankerverwekkende eigenschappen. Dit komt doordat deze stoffen kunnen doordringen tot de kern van de lichaamscellen. In de cellen kunnen ze de celdeling  beïnvloeden. Hierdoor kunnen op de lange duur tumoren ontstaan. Daarnaast kunnen dioxines en DL-PCB’s schadelijk zijn voor het zenuwstelsel en immuunsysteem.

14 Inhoud van de les Voedingsbehoefte zwangere vrouw Supplementen
Aankomen Lichamelijke klachten

15 Supplementen Foliumzuur Vitamine D Ijzer Calcium

16 Supplementen – Foliumzuur
Vanaf de zwangerschapswens (min 4 weken voor de bevruchting) tot 8 weken na de bevruchting 0,4mg/dag Rol bij vorming neutrale buis (6) Neutrale buis defect bijv openruggetje, hazenlip

17 Supplementen – Vitamine D
Gehele zwangerschap 10 microgram/dag Goede botopbouw van het kind

18 Supplementen - IJzer Tegen bloedarmoede van de moeder
Bloedtoename van de moeder Bloedvorming foetus Aanleg ijzer voorraad foetus (lever) ijzerrijke producten voorbeelden graanproducten – bruinbrood, volkoren brood, roggebrood, muesli, volkoren macaroni– zilvervliesrijst, volkoren beschuit vlees, vis, kip en eieren alle soorten vlees, vis, kip, eieren, vleeswaren aardappelen en groente aardappelen, alle soorten peulvruchten, alle soorten groente overige producten volkoren biscuit, noten, appelstroop

19 Supplementen - Calcium
Aanleg van het skelet van de baby Advies: 2 / 3 glazen melkproducten 2 plakken kaas

20 Voedingsbehoefte zwangere vrouw Supplementen Aankomen
Inhoud van de les Voedingsbehoefte zwangere vrouw Supplementen Aankomen Lichamelijke klachten

21 Aankomen

22 Voedingsbehoefte zwangere vrouw Supplementen Aankomen
Inhoud van de les Voedingsbehoefte zwangere vrouw Supplementen Aankomen Lichamelijke klachten

23 Lichamelijke klachten
Misselijkheid Waarschijnlijk veroorzaakt door hormoon HCG Dit hormoon wordt door de eicel aangemaakt en afgescheiden om het lichaam een seintje te geven dat er sprake is van een zwangerschap (7)

24 Lichamelijke klachten
Maagzuur (reflux) Maag komt in de verdrukking Tip : kleine maaltijden Obstipatie Hormoon progesteron werkt verslapend op spieren maag-, darmwand Baarmoeder drukt op de darm Hoge bloeddruk Verminderde doorbloeding placenta – minder voedingsstoffen - groeivertraging

25 Lichamelijke klachten
Zwangerschapsdiabetes Remming aanmaak insuline door de alvleesklier Glucose blijft beschikbaar voor de baby Te veel remming – te veel glucose in het lichaam – zwangerschapsdiabetes Behandeling: dieet of insuline

26 Opdracht voor volgende week
Opdrachten maken uit ‘Voedingsleer’ 14.1 t/m 14.4.

27 Gebruikte bronnen (1) Voedingsleer hoofdstuk 14
(2) (3) (4) (5) (6) (7)