Neuropsychologische diagnostiek bij migranten

Presentatie over: "Neuropsychologische diagnostiek bij migranten"— Transcript van de presentatie:

1 Neuropsychologische diagnostiek bij migranten
Sanne Franzen, neuropsycholoog Neuropsychologische diagnostiek bij migranten

2 Diagnostiekbarrières
Taalbarrière Cultuurbarrière Lage opleiding/analfabetisme Weinig 'test-wise' Geen geschikte normen

3 Barrières in diagnostiek
Minder gewend tests te doen Concept 'zo snel mogelijk' Items cultuurspecifiek (krakeling) Zwart-witte/3-D lijntekeningen

4 Anamnese: cognitie uitvragen
Activiteit Cognitief Domein Het gebed Oriëntatie tijd/geheugen Naar de moskee Oriëntatie plaats/herkennen mensen/(i)ADL Bezoek van visite en gesprekken Geheugen/taal/snelheid/aandacht Feestdagen/afspraken met kinderen Boodschappen/naar de markt Oriëntatie plaats/geheugen/rekenen Televisiekijken Aandacht/snelheid/geheugen Thee of koffie zetten Praxis Koken (bv. stappenplan recept) (i)ADL/geheugen/aandacht/planning

5 Cognitieve anamnese Beloop: religieuze feestdagen, voor of na vakantie, het weer buiten I(ADL): waarom door de familie overgenomen? Taal: Marokkaans-Arabisch of Berbers, Turks of Koerdisch, Kaapverdisch of Portugees? Geletterdheid Stemming: begin bij somatische klachten en spanning

6 Migrantenpoli testprotocol 1.0 naar Goudsmit (2011)
CCD & MMSE RUDAS (later toegevoegd) Location Learning Test (LLT) Fluency (dieren/supermarktartikelen) BADS sleutel zoektaak Frontal Assessment Battery (FAB) 15 Woordentest (alleen bij Turkse patiënten, in het Turks) Amsterdamse Dementie Screening (ADS-6) natekenen Semantische Associatietest Benoemen WAIS-IV cijferreeksen Visuele Associatietest, reguliere en fotoversie Volle slide

7 Alternatieve MMSE: RUDAS
MMSE score van gezonde autochtone analfabeet 14-20! RUDAS: Geheugen (boodschappen) Lichaamsdelen benoemen (L/R) Praxis (bewegingen) Kubustekening Oordeelsvermogen (oversteken straat) Woordvloeiendheid Score uit 30, afkapwaarde 22/23 Vertaling binnenkort vrij beschikbaar

8 IQ code & RUDAS (Nielsen 2016)
16 items, score 1-5 3 = geen verandering. beschikbaar in meerdere talen Vergeleken met 10 jaar geleden, hoe goed kan deze persoon: Dingen onthouden die recent zijn gebeurd?

9 Cross-Culturele Dementiescreening
Geheugen (herkenning) Snelheid Interferentiegevoeligheid (zoals Stroop) Verdeelde aandacht (zoals TMT)

10 CCD bruikbaar?

11 VAT en Foto-VAT

12 Resultaten Foto-VAT Foto’s werden beter onthouden dan lijntekeningen!
Belangrijk bij andere geheugentaken met zwart-witte lijntekeningen

13 Taal Fluency: Supermarkt en dieren
Letterfluency (hoger opgeleiden) Arabisch: waaw و, taa ط, raa ر/siin س daal د qaaf ق Turks: D, E, V / S, A, Z Geen geschikte normen Benoemtaak: - Een cross-culturele benoemtaak ontbreekt, z-w lijntekeningen (BNT, SAT benoemen) zijn niet bruikbaar

14 Visuoconstructie bij migranten
Delen weglaten Moeite met 3D Ronde ‘hoeken’

15 Take home message Vraag naar relevante activiteiten en ervaringen
Migranten testprotocol 2.0: - RUDAS + IQ code - Oriëntatie MMSE (niet streng rekenen) - CCD (Stippentest lastig analfabeten) - Foto-VAT - Woordvloeiendheid dieren, supermarkt (soms letter) Binnenkort: taken uit CNTB, cross-culturele taaltest, verbale geheugentest?