Gelaagde grenzen in Nederland Het Land van Rode

Presentatie over: "Gelaagde grenzen in Nederland Het Land van Rode"— Transcript van de presentatie:

1 Gelaagde grenzen in Nederland Het Land van Rode
Dr. Erwin H. Karel Rijksuniversiteit Groningen (Wervik, Landschapscontactdag )

2 Casus: Land van Rode

3 Vraagstelling Paradox van Knotter: een grens scheidt grensbewoners, maar verbindt hen tegelijkertijd. De grens is immers iets gemeenschappelijks In hoeverre spelen gemeenschappelijke identificatieprocessen in grensregio’s een rol naast de fysieke grenzen in het landschap?

4 Land van Rode na Partagetraktaat 1661 Vanaf 1396 Bourgondisch gebied Tijdens Tachtigjarige Oorlog afwisselend Staats en Spaans Na 1715 Oostenrijks Habsburgs Katholieke en boerenidentiteit, geen staatkundige identificatie

5 Aanleg van Steenweg (Nieuwstraat)

6 1815-1822: nieuwe grens bepalen
Niet Worms als ‘natuurlijke’ grens Steenweg als ‘economische’ en ‘militaire’ grens Ondergrondse mijnconcessies (verborgen grens; afsluiting mijngangen) 1839 bij België? Nederlands, Duits of Belgisch?

7 Industrialisatie en het ontstaan van een gemeenschappelijke mijnwerkersidentiteit (tot ca 1970)

8 Nieuwstraat rond 1900 Geen grens Nieuwstraat

9 Nieuwstraat Plaatjesboek

10 1953: wet op de zondagsrust Nieuwstraat ca 1954

11 Nieuwstraat ca 1960 Nieuwstraat ca 1975
Op achtergrond hek, op voorgrond vrij. Toch herplaatsiong door Nederlandse autoriteiten Nieuwstraat ca 1960 Nieuwstraat ca 1975

12

13 Gelaagde grenzen en ruimtes
Culturele ruimte Economische ruimte Sociale ruimte (inclusief moderne sociale media) Politieke ruimte Landschappelijke

14 Identificering M. Baud en W. vanSchendel, 'Towards a Comparative History of Borderlands', Journal of World History; pp