ANDERS OF TOCH HETZELFDE? SPIEGELEFFECTEN IN KUNST EN LITERATUUR

Presentatie over: "ANDERS OF TOCH HETZELFDE? SPIEGELEFFECTEN IN KUNST EN LITERATUUR"— Transcript van de presentatie:

1 ANDERS OF TOCH HETZELFDE? SPIEGELEFFECTEN IN KUNST EN LITERATUUR
Pieter van den Broek

2 HET DROSTE-EFFECT

3

4 mise en abyme Letterlijk: plaatsing in de afgrond. Royal Arms of the UK ( )

5

6 Recursie met een aantal screenshots die in elkaar passen

7 Jan van Eyck, portret van Giovanni Arnolfini en vrouw, 1434; National Gallery in London.

8 Hierboven staat: Johannes de eyck fuit hic
Hierboven staat: Johannes de eyck fuit hic! Handen niet meer vastgehouden. Wie zijn de twee personen? De schilder? Costanza was het jaar ervoor in 1433 overleden. Duiden daar ook de dingen in het kader/frame op? Jezus / dood / opstanding.

9 Triple Self-portrait; Normal Rockwell

10 ingebedde verhalen hoofdverhaal ingebed verhaal

11 Duizend-en-een-nacht: raamvertellingen
Sheherazade vertelt verhalen aan de sultan, blijft in leven. In 1706 eerste Engelse versie, maar uit middeleeuwen. Sjahriaar, de sultan is bedrogen door zijn vrouw. Hij doodt haar en besluit vervolgens alle bruiden die hij krijgt te doden.

12 verbanden met het hoofdverhaal
Ingebed verhaal

13 shakespeare’s hamlet (1600)

14 shakespeare’s hamlet (1600)
Hamlet: prins van Denemarken Claudius: koning van Denemarken, oom van Hamlet Geest: van wijlen de koning, Hamlets vader Gertrude: koningin, Hamlets moeder, nu de vrouw van Claudius derde bedrijf, tweede toneel

15 toneelstuk in toneelstuk
Koning: Weet je iets van de afloop? Er is toch niets kwetsends in? Hamlet: Nee, nee, ze schertsen alleen maar – gif in scherts. Niets kwetsends aan. Koning: Wat is de titel van het stuk? Hamlet: De Muizenval – faldera, meer niet! Het verbeeldt zinnebeeldig een moord die in Wenen gepleegd is – Gonzago heet de vorst, en zijn vrouw Baptista – u zult het zo zien. ’n Schurkenstuk, maar wat doet het ertoe? Uwe Majesteit en wij met onze onschuldige zielen, we voelen ons niet aangesproken.

16 toneelstuk in toneelstuk
koning Gonzago ~ Claudius koningin Baptista ~ Gertrude terugverwijzing: verhaal van de geest vooruitwijzing: gifmoord toneelstuk over toneelstuk: toneelstuk ~ ‘Hamlet’ Hamlet ~ Shakespeare dramatische ironie: u zult het zo zien. een Schurkenstuk, maar wat doet het ertoe? u en wij zijn onschuldige zielen. MAAR: gifmoord gaat wel heel anders!

17 homerus (±800 voor christus)

18 odyssee: verhaal van demodokos