Francée Aarts Arts Medische Milieukunde GGD Rivierenland, Tiel

Presentatie over: "Francée Aarts Arts Medische Milieukunde GGD Rivierenland, Tiel"— Transcript van de presentatie:

1 Francée Aarts Arts Medische Milieukunde GGD Rivierenland, Tiel

2 Gezondheidsrisico’s bodemverontreiniging
Verontreiniging eerste 0,5 meter Welke stoffen? Ernst verontreiniging? Welke blootstellingroutes?

3 Interventiewaarden Ernstige verontreiniging=concentratie > interventiewaarde Interventiewaarden: Risico voor de mens Risico voor het milieu Interventiewaarden gebaseerd op meest gevoelige risico mens ecologisch Lood 530 (300) 580 Koper Zink Paktotaal 40

4 Resultaten bodemonderzoek speelplaats
Matige verontreiniging met zink en barium Sterke verontreiniging met lood in 3 van de 27 boringen Waarden: 460, 1000 en 1100 mg/kg ds

5 Resultaten bodemonderzoek tuinen
Matige tot sterke verontreiniging met koper, lood, zink en PAK (polycylische aromatische koolwaterstoffen) In een paar tuinen een loodgehalte boven de 600 mg/kg ds Groot aantal tuinen loodgehalte boven de 150 mg/kg ds Matig tot sterke verontreiniging met PAK in een paar tuinen

6 Barium, zink, koper: risico voor milieu
Lood, PAK: mogelijk gezondheidsrisico

7 Bronnen van lood Voeding Drinkwater (loodhoudende waterleidingen)
Lucht (loodhoudende benzine)

8 Bronnen van PAK Houtkachels/open haarden Roken
Voedselbereiding (bakken barbecuen) Uitstoot verkeer

9 Blootstelling aan lood en PAK bij bodemverontreiniging
Inname van gronddeeltjes: m.n. kinderen bij spelen Inname via gewassen, geteeld op verontreinigde bodem SUS Volw kind inname 50 mg/dag 150 mg/dag Bodemdeeltjes 1 dag/week 3 dagen/week Wonen met tuin: consumptie knolgewas 10% consumptie bladgewas 10 % Wonen met moestuin consumptie knolgewas 50% consumptie bladgewas 100 % Toetsing levenslange blootstelling (wonen met tuin): 1460 mg/kg ds Toetsing blootstelling kinderjaren (‘kinderspeelplaats’): 300 mg/kg ds

10 Gezondheidsrisico Lood: risico voor kleine kinderen (1 tot 6 jaar); lager IQ (intelligentie quotiënt) PAK: aantal PAK’s zijn kankerverwekkend Belangrijke bron van lood was loodhoudende benzine. Andere bronnen waren loodhoudende waterleidingen. Hoge concentraties lood: bloedarmoede, moeheid, verminderde nierfunctie Relatief lage concentratie: daling IQ (daling 3 IQ punten per 10 microgr/l PAK (250 verbindingen) Ontstaan bij verbrandingsproducten (verbranden hout, olie, kolen, braden vlees, roken sigaretten, uitstootgassen) Kankerverwekkend. Over de niet-carcinogene effecten van PAK is weinig bekend (mogelijk negatief effect op immuunsysteem, voortplantingsstelsel, aderverkalking)

11 Lood Toetsing aan GGD-normen Inname van gronddeeltjes:
Maximaal aanvaardbare concentratie is 600 mg/kg ds (landelijke GGD-waarde) Inname via gewassen: Signaalwaarde 150 mg/kg ds - bodemkenmerken - soort gewas - hoeveelheid consumptie ‘Gevoelige’gewassen voor loodopname: aardappelen, prei, wortelen, boerenkool, sla, andijvie, spinazie. Modellen geven o.h.a. een overschatiing van plantopname. Door variatie in gewasteelt vindt uitmiddeling van overschrijdingen mbt consumptie

12 PAK Toetsing met model: wonen met tuin
Gezondheidsrisico individuele PAK’s Gezondheidsrisico combinatie PAK’s

13 Conclusie gezondheidsrisico speelplaats
Barium en zink geen gezondheidsrisico Lood mogelijk gezondheidsrisico door inname van bodemdeeltjes

14 Advies GGD speelplaats
In afwachting van de sanering contactmogelijkheden beperken: volledige begroeiing/bedekking van het terrein

15 Conclusie gezondheidsrisico tuinen
Koper, zink, PAK: geen gezondheidsrisico Lood: in een aantal tuinen: mogelijk gezondheidsrisico door inname van bodemdeeltjes Bodem is niet geschikt voor moestuingebruik

16 Vragen, opmerkingen? Contactgegevens: GGD Rivierenland