Thema 6 Regeling en waarneming Zintuigen

Presentatie over: "Thema 6 Regeling en waarneming Zintuigen"— Transcript van de presentatie:

1 Thema 6 Regeling en waarneming Zintuigen
Zintuigen: Organen bedoeld om PRIKKELS van buiten en binnen het lichaam op te vangen én om te zetten in IMPULSEN Via zintuigen ontvangt zenuwstelsel deze impulsen Zenuwstelsel kan reageren door impulsen verder te sturen naar spieren en/of klieren Apart geval: evenwichtszintuig Dat is ingebouwd in je oor. Wordt nog uitgelegd

2 Zintuigen andere dieren
Vogels en vissen: waarnemen magnetisch veld aarde Kunnen daardoor grote afstanden afleggen in oceanen Slangen: warmt-oog Kunnen warmtestraling waarnemen: kunnen daardoor warmbloedige prooi in het donker vinden Honden: kunnen zeer kleine hoeveelheden ruiken Hasj-honden bijv. Bijen: zien kleuren anders dan wij Zien géén rood maar wel ultraviolet Roofvogels: zeer scherp zien prooi op grote afstand Mensen: Ogen het belangrijkste zintuig

3 Zintuigen en intern milieu
de omgeving van de cellen - waar die cellen invloed op hebben Geef een voorbeeld van een intern gericht zintuig: Een zintuig dat de pH van het bloed meet of de O2 concentratie van het bloed

4 Zintuigen Adequate prikkel:
Prikkel waar een zintuig extra gevoelig voor is Geef voorbeelden met de adequate prikkel Gezichtszintuig? Licht Gehoorzintuig? Geluid Evenwichtszintuig? Zwaartekracht / beweging Pijnpunten? Beschadigingen Warmtezintuig Een hogere temperatuur

5 Leer alleen de adequate prikkel:

6

7

8 De prikkeldrempel van zintuigen
De zwakste prikkel Die je nog net kunt waarnemen Is voor de adequate prikkel is de prikkeldrempel hoog of laag? Prikkelfrequentie: het aantal prikkels per seconde

9 Gewenning: wanneer de prikkel geruime tijd aanhoudt, neemt de impulsfrequentie van het zintuig af

10 Gevoel 1 Gevoel: = groot aantal zintuigjes tesamen Huidgevoel
Tastzintuigen Drukzintuigen Temperatuurzintuigjes (koude- én aparte zintuigen voor warmte) Pijnzintuigjes (= vrije zenuwuiteinden, eigenlijk dus géén zintuigen)

11 Gevoel 2

12 Reukzintuig 1 Ruiken doe je met chemische zintuigen
Zit boven in je neus: als je iets diep wil inhaleren (geur) adem je door het bovenste deel van je neus Ongeveer 100 miljoen zintuigcellen Daartussen slijmvormende cellen Zintuigcellen hebben zintuighaartjes

13 Reukzintuig 2 lengte-doorsnede

14 Reukzintuig 3 10voorbiologie

15 Smaak 1 Gevoelig voor chemische prikkels
Ligt in mondholte, vooral op de tong Tongoppervlak bedekt met: smaakpapillen Vijf smaken: zoet, zuur, zout, bitter, umami Umami: Japans woord betekent “hartig” Umami: smaak van tomaat, bouillon, gebakken vlees, bepaalde eiwitten Meestal tongpunt gevoelig voor zoet Achterpunt tong gevoelig voor bitter Zintuigcellen voor SMAAK liggen verdeeld over de tong maar kan voor iedereen iets anders zijn

16 Smaak 2

17 Gehoor en evenwicht De eigenlijke geluidszintuigcellen in het oor liggen diep in het schedelbeen, in het slakkenhuis, een holte in het bot. De geluidszintuigcellen zetten de geluidstrillingen om in impulsen Het oor, met het gehoorszintuig en het evenwichtszintuig 1 = buitenoor 2 = trommelvlies 3 = middenoor 4 = slakkenhuis 5 = buis van Eustachius

18 Oor en slakkenhuis etc. 1

19 Oor en slakkenhuis etc. 2

20 Oor en slakkenhuis etc. 3 Dwarsdoorsnede van de gehele cochlea. 1. Scala media; 2. Scala vestibuli; 3. Scala Tympani. De rode pijl is vanaf het ovale venster. De blauwe pijl wijst naar het ronde venster. 4. Spiraalvormige ganglion; 5. gehoorzenuw

21 ANIMATIE BIOPLEK ZEER GOED
HET GEHOORORGAAN EN WERKING

22 Werking slakkenhuis van binnen gezien
1. Wat gebeurt er bij een gehoorbeschadiging? 2. Orgaan van Corti film 3 minuten ongeveer min. min ingekorte versie Werking slakkenhuis van binnen gezien

23 Oor en slakkenhuis etc. 4 Evenwichtsorgaan werking 56 sec. video