Strafbaarheid roken in het bijzijn van minderjarigen F. Verbruggen G. Marlier KU Leuven, Instituut voor Strafrecht.

Presentatie over: "Strafbaarheid roken in het bijzijn van minderjarigen F. Verbruggen G. Marlier KU Leuven, Instituut voor Strafrecht."— Transcript van de presentatie:

1 Strafbaarheid roken in het bijzijn van minderjarigen F. Verbruggen G. Marlier KU Leuven, Instituut voor Strafrecht

2 Twee vragen o Huidige strafbaarheid o Wenselijkheid specifieke strafbaarstelling Algemeen Auto?

3 I. Huidige strafbaarheid Mogelijke strafbaarstellingen: o (on)opzettelijke slagen en verwondingen o (on)opzettelijke doding o Toedienen van schadelijke stoffen o Vergiftiging Knelpunten: o Zekerheid causaal verband o Opzettelijke misdrijfvormen: eventueel opzet = onwaarschijnlijk

4 I. Huidige strafbaarheid Andere mogelijke strafbaarstellingen? o Feitelijkheden Vb. rook in andermans gezicht uitblazen Vb. doelbewust roken vlakbij aangrenzend terras buren o Onterende behandeling o Inbreuk wegverkeersreglement Art. 8, 3° WVR: voertuig goed in de hand hebben Geldt enkel voor bestuurder o Kinderverwaarlozing Vb. pasgeboren baby niet weghalen uit rokerige ruimte Besluit: extreme gevallen al strafbaar, andere niet

5 II. Wenselijkheid specifieke strafbaarstelling Toets aan NL criteria voor strafbaarstelling (De Roos) Economisch strafrecht Depenaliserings- achtergrond: ultimum remedium Bron foto: snus-news.blogspot.com

6 6 criteria in 2 stappen Staat pas strafrl sanctioneren als er 1) SCHADELIJK GEDRAG is 2) Dat NIET KAN worden GETOLEREERD ZO JA, dan toetsen aan 4 criteria: 3) subsidiariteit: zijn er geen adequate alternatieven voor het SR? 4) proportionaliteit: inschakeling SR niet buiten verhouding tot het probleem? 5) legaliteit: kan wetgever probleem voldoende nauwkeurig omschrijven? 6) praktische hanteerbaarheid en effectiviteit: valt het praktisch te handhaven en ressorteert het effect?

7 1) SCHADEBEGINSEL Zo niet bewezen met empirische gegevens, dan minstens zeer aannemelijk Aanzienlijke schade, geen lichte schade TOEPASSING RihBzvM o Algemeen aanvaard o Zie wetenschappelijke documentatie o Probleem oorzakelijk verband o Bijzondere kwetsbaarheid kinderen o Bijzondere schadelijkheid in auto: concentratie Bron foto: http://www.clipartpanda.com/categories/harm-20clipart

8 2) TOLERANTIEBEGINSEL Vrijheid naar eigen inzicht ontplooien, individuele vrijheid, ook om domme of gevaarlijke dingen te doen TOEPASSING RihBzvM: Argument tegen strafbare rookverboden volwassenen Gaat niet op bij schade aan anderen: ook art.8, 2 EVRM laat wettelijke uitzonderingen toe als wet aan voorwaarden voldoet Tolerantieverbod: positieve plicht staat kwetsbare personen te beschermen (EHRM K.U. t. Finland, voorrang op privacy) ?: Quid kinderen met riskante/ongezonde (top)sport of hobby's, ongezonde leefwijze Bron foto: www.sodahead.com

9 3) SUBSIDIARITEITSBEGINSEL Ultimum remedium Als andere rechtstakken het beter kunnen, dan moeten die eerst kans krijgen: burgerlijk en administratief recht NB: Is strafrecht echt nog UR? Sancties buiten SR die meer impact hebben dan klassieke straffen? Bron foto: www.funsniper.com

10 4) PROPORTIONALITEITSBEGINSEL Tussen veronderstelde schadelijkheid gedragstype (niet louter financieel!, vaak moreel of psychologisch) en staatsreactie erop Toepassing RihBzM: o Vooral kwestie van strafMAAT, en strafPROCEDURE veeleer dan van STRAFBAARHEID? o Huiselijke sfeer problematisch o Geldboete voor roken in de auto OK Foto: http://www.keepcalm-o-matic.co.uk/p/keep-calm-and-completely-exaggerate/

11 5) LEGALITEITSBEGINSEL Kwaliteit: alleen doelwit geraakt, geen collateral damage Kandidaat-dader weten wat (niet) strafbaar Rechters geen willekeur, ongelijke behandeling gelijke situaties Toepassing RihBzM o Beter dan gebruik bestaande strafbaarstellingen? o In het bijzijn, nabijheid, … duidelijk genoeg? o Weten dat persoon minderjarig is? // drugwet-omzendbrief o Roken in de auto geen probleem Bron foto:www.360ecommerce.nl

12 6) PRAKTISCHE HAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT Toepassing praktijk op bevredigende wijze mogelijk: 1) houvast rechtshandhavingsinstanties 2) geen onoverkomelijke bewijsproblemen 3) capaciteit handhavingsapparaat 4) gedragsbeïnvloedende werking (afschrikking) werkelijk te verwachten? Waardenexpressie belangrijk, maar geen zelfstandige grond SBH Toepassing RihBzM: Moeilijk! Zeker in privésfeer. Wel op openbare plaatsen Zeker in de auto

13 Besluit Extreme gevallen zijn al strafbaar Vooral proportionaliteit en praktische haalbaarheid tegenindicaties algemene SBH roken in bijzijn minderjarigen Strafbaarheid roken in bijzijn minderjarigen in auto wel te verantwoorden Bron foto: snus-news.blogspot.com