Ingrid Faber MCA Dialyse1 SEKSUALITEIT&OUDEREN See no evilHear no evilSpeak no evil

Ingrid Faber MCA Dialyse2 Seksualiteit Het bespreekbaar maken van seksualiteit in het contact met de patiënt Seks voor ouderen is belangrijk! Seksualiteit van ouderen is kwetsbaar Ouderen beginnen er zelf niet over, durven geen hulp te vragen

Ingrid Faber MCA Dialyse3 Wat is seksualiteit… SEKSUALITEIT erotiekverliefdheidgevoelenslustsensualiteit…..….liefdeintimiteit…………fantasieën..alle gedragingen, gedachten en gevoelens die te maken hebben met je eigen lichaam en dat van een ander en die een opwindend gevoel bij jezelf (en evt de ander) veroorzaken.

Ingrid Faber MCA Dialyse4 Seksualiteit en ouderen Geschiedenis Seksuele activiteit op leeftijd Weerstanden tegen seks van ouderen

Ingrid Faber MCA Dialyse5 Belang van sex voor ouderen Fysiologie Levenssatisfactie NIPO onderzoek 2003 Hulp vragen moeilijk

Ingrid Faber MCA Dialyse6 Seksuele problemen bij ouderen Lichamelijk Psychisch Relationeel Omgeving Maatschappelijk

Ingrid Faber MCA Dialyse7 Seksuele problemen bij nierpatiënten Vermoeidheid Erectieproblemen Pijn bij gemeenschap Menstruatiestoornis Vruchtbaarheid Psychische problemen Veranderd uiterlijk

Ingrid Faber MCA Dialyse8 Zorgverlening, een intiem beroep Slapen, eten, drinken, braken, ontlasting, plassen, medische behandeling/klachten, stoppen met behandeling Libido, opwinding, orgasme, pijn bij seks, seksuele (on)tevredenheid

Ingrid Faber MCA Dialyse9 Seksualiteit op de dialyseafdeling Verpleging Nefroloog Maatschappelijk Werk

Ingrid Faber MCA Dialyse10 Praten over seksualiteit GEWOON DOEN!

Ingrid Faber MCA Dialyse11 Hoe dan? Professioneel Je hoeft (en kan vaak) het probleem niet oplossen Benoem dat je het moeilijk vindt Benader de patiënt met een open houding Denk niet voor de patiënt, vul het niet in! Denk aan je woordgebruik Jij serieus, de patiënt serieus! Als patiënt er niet over wil praten, zal de patiënt dit aangeven. (patiënt komt er soms later op terug) Zorg indien nodig voor een goede doorverwijzing

Ingrid Faber MCA Dialyse12 Hoe dan? Persoonlijk: Indien je gêne ervaart berust dit doorgaans op eigen schroom en je kijk op de seksualiteit van ouderen Ga na hoe je zelf denkt over seksualiteit, praat over seksualiteit en omgaat met seksualiteit. Laat je informeren over de onderwerpen waar je meer van wilt weten

Ingrid Faber MCA Dialyse13 Beleid t.a.v. Seksualiteit Het is van belang dat er een beleid komt ten aanzien het bespreken van seksualiteit Hoe willen/kunnen we patiënten ondersteunen wanneer het gaat om seksualiteit? Hoe zorgen we dat intimiteit en seksualiteit bespreekbaar zijn op de afdeling? deskundigheidsbevordering Weten de patiënten bij wie ze terecht kunnen met vragen of problemen op dit gebied? patiënten informeren

Ingrid Faber MCA Dialyse14