Hoofdstuk 1 Grammatica zinsdelen Stappenplan zinsdelen © Noordhoff Uitgevers bv 2013 2 HAVO/VWO 2F

Zinsdelen Zinsdelen benoem je volgens een stappenplan. Als je dit stappenplan volgt, maak je minder snel fouten en kun je andere zinsdelen makkelijker vinden. Het stappenplan: Zoek de persoonsvorm Zet streepjes tussen de zinsdelen Zoek het onderwerp Zoek het werkwoordelijk gezegde Zoek het lijdend voorwerp Zoek het meewerkend voorwerp Zoek de bijwoordelijke bepaling(en)

Persoonsvorm Stap 1. Zoek de persoonsvorm (pv) Persoonsvorm Stap 1. Zoek de persoonsvorm (pv). Zet de zin in een andere tijd (het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm) of maak de zin vragend (de persoonsvorm komt dan vooraan te staan). Het meisje vertelde in de pauze roddels aan haar vriendinnen.

De zinsdeelproef Stap 2: Doe de zinsdeelproef De zinsdeelproef Stap 2: Doe de zinsdeelproef. Zet streepjes tussen de zinsdelen. Het meisje vertelde in de pauze roddels aan haar vriendinnen. Elk zinsdeel zou je vóór de pv kunnen zetten. Je kunt dus de volgorde van de zin veranderen, bijvoorbeeld: In de pauze vertelde het meisje aan haar vriendinnen roddels.

Onderwerp Stap 3: Zoek het onderwerp (ow). Stel de vraag: Wie/Wat + pv Onderwerp Stap 3: Zoek het onderwerp (ow). Stel de vraag: Wie/Wat + pv? Wie/Wat vertelde? Het meisje vertelde in de pauze roddels aan haar vriendinnen.

Werkwoordelijk gezegde Stap 4: Benoem het werkwoordelijk gezegde (wg) Werkwoordelijk gezegde Stap 4: Benoem het werkwoordelijk gezegde (wg). Zoek alle werkwoorden in de zin. Het meisje vertelde in de pauze roddels aan haar vriendinnen. In een zin kunnen ook scheidbare werkwoorden staan: Pieter let nooit op in de les (opletten)

Lijdend voorwerp Stap 5: Zoek het lijdend voorwerp (lv) Lijdend voorwerp Stap 5: Zoek het lijdend voorwerp (lv). Stel de vraag: Wat/Wie + wg + ow? Wat vertelde het meisje? Het meisje vertelde in de pauze roddels aan haar vriendinnen.

Meewerkend voorwerp Stap 6: Zoek het meewerkend voorwerp Meewerkend voorwerp Stap 6: Zoek het meewerkend voorwerp. Stel de vraag: Aan wie/Voor wie + wg + ow + lv? Aan wie vertelde het meisje roddels? Het meisje vertelde in de pauze roddels aan haar vriendinnen.

Bijwoordelijk bepaling Stap 7: Zoek de bijwoordelijke bepaling (bwb) Stel vragen als: Waar? Wanneer? Waarom? Hoe? enz. Het meisje vertelde in de pauze roddels aan haar vriendinnen. Ook woorden als niet, wel, natuurlijk zijn bijwoordelijke bepalingen.