OAPEN - Open Access publiceren van academische boeken 28 januari 2011 Eelco Ferwerda Amsterdam University Press

Inhoud –traditioneel uitgeven van monografieën –voordelen van ‘open’ monografieën – voorbeelden –OAPEN en onze aanpak –calculatie van de OA publicatie bijdrage – financiering van OA publicaties – resultaten – vervolgstappen

Monografieën traditioneel Verkopen van wetenschappelijke boeken zijn sinds de jaren ‘70 systematisch gedaald: –Greco & Wharton: library purchases 70’s: 1500 Now: –Thompson: print runs & sales 70’s: (print runs) Now: 50% < 500 – majority < 750 (sales)

Monografieën traditioneel Inmiddels zien alle betrokkenen – bibliotheken, uitgevers en wetenschappers  dat het traditionele uitgeefmodel voor wetenschappelijke monografieën zwaar onder druk is komen te staan: de ‘monograph crisis’.

De voordelen van ‘open’ monografieën Wereldwijd bereik waarmee zichtbaarheid en impact verbetert (auteurs) Full text zoeken & onbeperkte toegang (onderzoekers) Verbetering van de ROI in onderzoek (financiers van onderzoek) Beantwoordt aan de behoeftes van gebruikers (bibliotheken) Effectievere disseminatie van kennis (uitgevers)

Open monografieën: voorbeelden

OAPEN Open Access Publishing in European Networks Ontwikkelen van een Open Access publicatiemodel voor ‘peer reviewed’ boeken in Geestes- en Sociale Weteschappen Creëren van een grote, vrij toegankelijke collectie recente wetenschappelijke publicaties in diverse Europese talen EU project 1 september maart 2011 (30 maanden) Coördinator: Amsterdam University Press

Het consortium Zes landen (Denmarken, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Italie en Nederland) Zeven university presses als content providers Twee universiteiten (UvA en Leiden) als technologie- en onderzoekspartners Gericht op wetenschappelijke uitgevers in de Geestes en Sociale Wetenschappen Bouwen een netwerk rond OA uitgeven voor stakeholders binnen de academische gemeenschap

Het netwerk (medio 2010) Association of American University Presses - AAUP Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition - SPARC Europe IMISCOE - International Migration Integration Social Cohesion Arbeitsgemeinschaft der Universitätsverlage Purdue University Press Atlantis Press Institute of Economic Analysis & Prospective Studies at Al Akhawayn university Igitur, Utrecht Publishing & Archiving Services National Hellenic Research Foundation Open Book Publishers Universitat de Valencia Aarhus University Press Pickering & Chatto Publishers Aksant Université Libre de Bruxelles Editions de l’Université de Bruxelles Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften Polimetrica Ledizioni - Ledipublishing Forlaeggerforeningen - Danish Publishers Association Open Humanities Press Academia Press Unipub - Oslo Academic Press Akademie Verlag Brill IOS press KITLV Press Oxford University Press SPARC JISC Collections Athabasca UP Technepress

OAPEN Publicatiemodel Hybride model: Online en in druk –online editie is vrij toegankelijk (‘OA editie’) –andere edities (druk/PoD) zijn te koop Uitgevers ontvangen een publicatie bijdrage voor de OA editie Auteur behoudt auteursrecht (licentie overeenkomst op basis van Creative Commons) Duurzame beschikbaarheid online –gebaseerd op repository infrastructuur UvA en e-depot KB

OA boeken: samenwerking Uitgevers: Organiseren peer- review Bieden diensten voor OA uitgeven gebaseerd op kostencalculatie Publiceren en verkopen andere edities Delen de opbrengsten met de finaniciers? Financiers: Bepalen criteria voor OA publicaties: Kwaliteitseisen Beschikbaarstelling Publicatiebijdrage Verschaffen publicatie fondsen

Calculatie OA editie OA editie: Organisatie peer review Redactie Formatting (zetten) E-platform kosten Marketing/beschikbaar- stelling Overhead Gedrukte (of PoD) editie: Ontwerp Drukken (uploading) Distributie Marketing & verkoop Royalties Overhead

Calculatie van de OA en gedrukte edities Example AUP: Paperback monograph, 250 pages, no illustrations Total costs: € 13,263. Editing 2100 Marketing and Sales 1047 Indirect personnel 2850 Overhead 2033 Cover 275 Printing 1650 Royalties 1067 Peer review 400 Formatting 450 XML and E-platform 325 Distribution 1067

Calculatie OA editie Editing 2100 Basic marketing 300 Indirect personnel 1300 Overhead 975 Peer review 400 Formatting 450 XML and E-platform 325 OA edition: Organizing peer-review Editing Formatting E-platform costs Basic Marketing Overhead Total costs: € 5,850

Calculatie gedrukte editie Marketing and Sales 747 Indirect personnel 1550 Overhead 1058 Cover 275 Printing 1650 Royalties 1067 Distribution 1067 Printed edition (Print run of 500) Design Printing Distribution Marketing & sales Royalties Overhead Remaining costs: € 7,413

Financiering van OA boeken: principes Onderzoek en disseminatie van de resultaten gaan hand in hand Onderzoeksfinanciering zou de kosten van disseminatie moeten omvatten OA beleid van financiers van onderzoek zou moeten worden uitgebreid naar OA publiceren (green and gold): Fondsen voor OA publicaties moeten open staan voor artikelen en boeken Uitgevers zouden OA publiceren moeten aanbieden als een service voor de wetenschappelijke gemeenschap

Resultaten OAPEN (maart 2011) Platform - OAPEN Library: 20+ wetenschappelijke uitgevers Circa 1000 OA boeken Vervolgprojecten: 2 pilots - OAPEN-NL, OAPEN-UK Directory of Open Access Book Publishers (voorstel i.s.m. SPARC Europe)

OAPEN - NL Een pilotproject voor Open Access publicatie van wetenschappelijke boeken in Nederland

Achtergrond: stimuleren OA boeken Samenbrengen wetenschappelijke uitgevers en financiers Experimenteren met OA boeken Tijdelijke fondsen Beperkte periode Onderzoek doen naar effecten/ervaringen Verschillende landen: kennisuitwisseling t.b.v. Europees raamwerk

2 pilotprojecten van start OAPEN-UK: –JISC Collections OAPEN-NL: –NWO –Ministerie van O,C & W

OAPEN-NL 2 jaar (Okt 2010 – Sep 2012) Circa 50 boeken Gemiddeld € 5000 / boek Open voor deelname door alle wetenschappelijke uitgevers Open voor deelname door meerdere financiers

Doelstellingen Testen OA publicatiemodel voor boeken Onderzoek naar effecten (Internationale) kennisuitwisseling OA publiceren verbreden (artikelen + boeken) Rapport met richtlijnen & aanbevelingen

Deelnemers OAPEN NWO SURFfoundation KNAW UKB VSNU + uitgevers

Budget Projectkosten: € Publicatiefonds: € Financiering: PRIMA: € NWO: €

Organisatie Stuurgroep: OAPEN, NWO, SURF –Eindverantwoordelijk –Toekenning aanvragen Projectgroep: OAPEN, NWO, SURF, AUP –Uitvoering Selectiecommissie –Toezicht op onafhankelijke selectieprocedure –Beroepsinstantie Begeleidingscommissie: KNAW, UKB, VSNU –Delen resultaten –Evaluatie –Conclusies & aanbevelingen

Planning 1.Voorbereiding (okt-jan 2011) –Procedures/richtlijnen –Website –Werving uitgevers 2.Uitvoering (jan-jun 2012) –Aanvragen –Tussentijdse evaluaties 3.Eindevaluatie (jul-okt 2013) –Rapportage –Conclusies & aanbevelingen

Resultaten Raamwerk voor OA boeken –Richtlijnen/standaarden –Kosten/financiering –Kwaliteitseisen Verbreding OA publiceren –Artikelen + boeken Internationale kennisuitwisseling Rapport met richtlijnen & aanbevelingen