Wereldsysteemanalyse Geopolitiek Wereldsysteemanalyse

Wallerstein (1) Toekomstige conflicten door het historisch kapitalisme: sociaal-economische machtsstrijd. Mondiaal en ongelijk systeem. Kern, periferie en semi-periferie: ook binnen werelddelen, landen. Tijdgebonden systeem met verschuivingen. Globalisering zo oud als het kapitalisme zelf. Kapitalisme op sterven na dood.

Wallerstein (2) Nu in overgangsfase: periode van chaos en onbehagen, snelle economische veranderingen, politieke onzekerheid en toenemend geweld (cf. Nine Eleven). Terroristische aanslagen = bewijs van terminale staat van kapitalisme. Onvermogen wereldorde te handhaven. Ineenstorting van het communisme = doodsteek voor het kapitalisme. Globalisering enkel interessant voor elite.

Fukuyama ‘Het einde van de geschiedenis’. De wereld zal moderniseren met het westerse model voor ogen: democratie en kapitalisme. Universaliteit van waarden als vrijheid en gelijkheid. Conflicten: gevolg van streven naar meer vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid.

Huntington Na de Koude Oorlog zijn conflicten het gevolg van culturele en religieuze botsingen : ‘clash of civilisations’. Botsingen op ‘fault lines’ (‘bloedgrenzen van islam’). Geografische afbakeningen van beschavingen. Wereld zal moderniseren zonder te verwestersen.

‘Botsende beschavingen’?

Rusland versus Tsjetsjenen

Euraziatische Balkan

Botsende beschavingen in Joegoslavië

Voorts ook nog… Europa : islam (moslimminderheden in Europa) versus extreem-rechtse partijen (en nu ook joodse gemeenschappen) Afrika - Algerije: islam (FIS/GIA) versus de regering - Egypte: islam (fundamentalistische broederschap) versus christenen/toerisme - Nigeria, Ivoorkust, Kenia, Soedan: islam versus christenen/animisten Azië - Afghanistan: islam (fundamentalistische Taliban) versus niet-moslims, gematigde moslims, vrouwen, boedhistische godsdienst - Armenië, Indonesië (Timor, de Molukken, Borneo), Libanon, Irak, Filipijnen: islam versus christenen - Bangla Desh: islam (fundamentalistische moslims) versus seculiere staat - China (Xinjiang): islam (Oeigoeren) versus Han-Chinezen - Israël/Palestina: islam (o.a. Hamas) versus joden - India/Pakistan (Kashmir): islam (Pakistan) versus hindoeïsme (India) - Turkije: seculiere staat versus fundamentalistische beweging Amerika - Black muslims versus christenen