De chordadieren Michelle borghers

kenmerken Tweezijdig symmetrisch Vrijbewegend Over welke steunelementen beschikken deze dieren?  Skelet van been en/of kraakbeen

a. De chorda dorsalis Bij tweezijdig symmetrische dieren in de embryonale fase  chordadieren of chordaten Chorda dorsalis = eerste steunstructuur Bij gewervelde chordadieren wordt chorda dorsalis de wervelkolom (uit been of kraakbeen) Sommige chordadieren hebben geen wervelkolom  behouden de chorda dorsalis of verliezen hem Boven de chorda: neurale buis of zenuwstreng Kopeinde neurale buis groeit uit tot hersenblaas  verder ontwikkelen tot hersenen omgeven door een schedel Ongewervelde chordadieren  dit gebeurt niet Chordadieren Dieren met een schedel Schedellozen

B. DE LANCETVISJES Gelijkenis?  Beide zeedieren Verschil? Lancetvisjes en haaien zijn chordadieren. Haaien = echte vissen Lancetvisjes = geen echte vissen Verschil? stierkophaai: kop met ogen, vinnen en een staart Lancetvisje: geen kop, geen vinnen, wel een langwerpig puntig lichaam

Slank langwerpig lichaam dat tot 10 cm lang kan worden Ondiep water aan kusten van warmere zeeën waar volwassen exemplaren ingegraven zitten in het zand Neuspunt is zichtbaar met daaronder opvallende mondopening waarvan de randen bezet zijn met tentakels Lancetvisje zuigt zeewater met voedseldeeltjes naar binnen Cephalochordaten Geen wervelkolom en schedel Boven chorda: zenuwbuis die eindigt in enkelvoudig hersenblaasje Geen ledematen Geen duidelijke kop

Mantel = tunica Lichaamsopeningen = sifons Bio +: manteldieren

manteldieren Wanneer je hun larven bestudeert, komen de verschillen tot uiting. Welke inwendige verschillen zie je? Manteldier heeft inwendige organen Sponsdierlarve zie je geen inwendige organen

C. DE GEWERVELDEN Gewervelden of vertebraten Amfibieën, reptielen, vogels, zoogdieren en vissen Schedel en een wervelkolom van been of kraakbeen Beenvissen en kraakbeenvissen Tweezijdig symmetrisch Kop en romp met gelede poten of vinnen Velen hebben staart Hoog ontwikkelde organismen : zenuwstelsel met buisvormige rugzenuwstreng en hersenen Uitgebreid spijsverteringsstelsel Gesloten bloedsomloop met hart aan buikzijde

Opdracht 2 Vissen Amfibieën bloedsomloop Gesloten skelet Kraakbeen of been Been lichaamstemperatuur Wisselend ademhaling Kieuwen Longen en huid voortplanting Eieren zonder schaal huidbedekking Schubben Naakt/slijm aanhangsels Vinnen poten

Opdracht 2 Reptielen Vogels Zoogdieren bloedsomloop Gesloten skelet Been lichaamstemperatuur Wisselend Constant ademhaling Longen voortplanting Eieren met leerachtige schaal Eieren met kalkschaal Levendbarend huidbedekking Schubben/schilden Veren Haren aanhangsels Poten Poten/Vleugels

Opdracht 3 Welke aanpassingen ondergingen organismen in de overgang van waterleven naar landleven? Eieren met schaal Huid met bedekking Vinnen worden poten

BIO +: HET VOGELBEKDIER Enige zoogdier met snavel Legt eieren Wijfje graaft broedhol in het zand op de oever Twee leerachtige eieren Eieren tussen buik en staart tijdens broeden Jongen zijn blind en kaal Moeder zoogt dmv talgklieren in melkvelden op de buik WAAR in de evolutie van de chordadieren kun je het vogelbekdier situeren?  Vogeldieren zijn een erg vroege afsplitsing van de zoogdieren. Ze zogen hun jongen maar zijn nog niet levendbarend.