Ethiek en besturen

Wat is ethiek vragen hoe we moeten leven vragen hoe we moeten handelen gaat over moraal moraal: gedragsregels oordelen over gedrag reflectie op normen en waarden moraliteit betreft vooral menselijk handelen

Wat is ethiek nadenken over menselijk handelen betreft: kijken naar vier aspecten van een handeling de handeling zelf: de deugdethiek van Aristoteles de intentie van de handeling: de plichtethiek van Kant de gevolgen van een handeling: het utilisme van Bentham De rechtvaardiging van een handeling: rechtvaardigheidsethiek van Rawls

Normen en waarden Normen zijn: regels of conventies die opgevolgd moeten worden veelal verboden (negativiteit) geven een ondergrens aan dagen uit tot overtreding Waarden zijn: overwegend positief formuleren een optimum ze motiveren

Normen, deugden en waarden positief optimum motiveren subjectief Normen: regels verboden ondergrens overtreding deugden

Deugdethiek van Aristoteles deugden zijn niet aangeboren deugd is niet een handeling, maar een houding, een karaktertrek houding wordt gevormd door opvoeding, vorming en scholing om deugden te ontwikkelen moet je ze beoefenen door herhaling wordt een deugd een karaktertrek een goed karakter is gericht op het algemeen belang

Deugdethiek van Aristoteles doel van je handelen is gericht op het algemeen belang daarbij gaat het om de juiste maatvoering: de gulden middenweg een deugd neemt een middenpositie/ evenwichtspositie in tussen twee “kwaden” deze evenwichtspositie is afhankelijk van de omstandigheden wat de juiste evenwichtspositie is wordt bepaald door ons verstand deugd en verstand zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden

Deugdethiek van Aristoteles het verstand verschaft ons het morele oordeelsvermogen deugden zijn ingebed in de cultuur en traditie waarin wij leven moraal is sociaal de deugd geeft niet aan hoe(**) te handelen. Je moet steeds zelf de afwegingen maken de deugdethiek past het beste bij onze pluralistische samenleving (**)versus onderschreven regels/codes

Ondeugden en deugden trots hebzucht wellust jaloezie/afgunst vraatzucht woede luiheid (zijn ontwrichtende ondeugden binnen een samenleving) nederigheid vrijgevigheid/gulheid kuisheid ruimhartigheid discipline/matigheid geduld/naastenliefde toewijding/ijver