D.W. de Knijff, psychiater
DWW de Knijff Psychiater St-Anna Ziekenhuis depressie Depressie DW de Knijff psychiater St-Anna ZH DWW de Knijff Psychiater St-Anna Ziekenhuis
Depressie Wanneer spreken we van een depressie? Hoe vaak komt het voor? Hoe ontstaat het? Welke soorten? Behandeling Hoe ermee omgaan? Hoe kunnen we het voorkomen?
BiologiePsychologie LichaamGeest BiologiePsychologie Depressie=Biologie=Psychologie
Wanneer depressie? 2 Kernsymptomen gedurende weken: Continu somber Niet meer kunnen genieten, geen plezier
Bijkomende symptomen Eetlust vermindering Slapeloosheid Concentratiestoornis Geheugenproblemen Continu piekeren, besluiteloosheid Schuld, schaamte, waardeloosheid Wanen Zelfmoordgedachten
2. Hoe vaak komt het voor? Nr 4 ziekte in de westerse wereld (nr 1 hart en vaatziekten) 15 % van de mensen in NL maken gedurende hun leven een depressie door (Nemesis) vrouw:man=2:1 Lichte depressie, <3 mnd, 50 % geneest spontaan Ernstige depressie 75 % geneest uiteindelijk na therapie
3. Hoe ontstaat een depressie? Erfelijke factoren (1e gr familie= 2 x kans) Opvoedkundige stijl Life events (sexueel misbruik) Persoonlijkheidsfactoren Ernstige lichamelijke ziekten
3. Persoonlijkheidsfactoren Negatief zelfgevoel, afhankelijkheid van externe bevestiging of waardering Streng geweten, grote discrepantie tussen idealen en werkelijkheid Neuroticisme, emotionele instabiliteit, interpersoonlijke sensitiviteit, lage drempel voor negatieve emoties Persoonlijkheidsstoornissen (vermijdend)
4. Welke soorten depressie? Unipolaire/ bipolaire depressie Psychotische depressie Vitale depressie Atypische depressie Seizoensgebonden Postnatale depressie
5. Behandeling Biologische behandeling Psychologische behandeling
Wanneer biologische behandeling? Bij ernstige depressies Psychotische depressies Patient funktioneert niet meer Ernstige suicidaliteit Bipolaire depressie
5. Biologische behandeling Werking op neurotransmitters Serotonine verhoging in de hersenen Norepinefrine verhoging Dopamine verhoging
5. Biologische behandelingsvormen Moderne antidepressiva (SSRI+NSRI) Oude antidepressiva (TCA) Lithium + TCA Niet geregistreerde MAO-remmers ECT Experimenteel: TMS, Nervus vagus stim Lichttherapie bij SAD Running therapie
Werken antidepressiva wel? Niet bij lichte depressies Wel bij ernstige depressies
5. Psychologische behandelingsvormen Ondersteunende gesprekstherapie Cognitieve gedragstherapie Interpersoonlijke psychotherapie Psychodynamische psychotherapie
Pycho-educatie (voor patiënt) Cursus: In de put uit de put. Doel Vergroten van kennis over depressie Informatie over medicijnen (40 % therapieontrouw) Informatie over herstel, voorkomen van terugval of chroniciteit
Advies aan de patient Depressie is geen zwakheid maar een goed behandelbare aandoening Structuur, aktief blijven (nooit op bed liggen overdag) Ga niet binnen zitten en beweeg regelmatig (running, fitness) Neem geen belangrijke beslissingen Medicatie: zelfde tijdstip, niet overslaan nooit zomaar stoppen, bespreek bijwerkingen
6. Depressie en omgeving Machteloosheid, verdriet, boosheid Verstoring van relatie Verwijtend naar patiënt Overbezorgd
Advies aan familieleden Stimuleer patient om hulp te zoeken Ga mee naar arts Toon begrip en geduld Probeer niet verwijtend te zijn Af en toe waardering of compliment Blijf contact zoeken en communiceren Probeer schaamte te overwinnen
Advies aan familieleden II Stimuleer patiënt tot activiteiten Jonge kinderen veel uitleg geven Bij herstel vaak nieuwe inzichten In dit stadium goed blijven praten
7. Hoe depressie voorkomen? I negatief denken aanpakken kwetsbaarheid verminderen: grenzen stellen, conflicten aangaan, zelfbeeld verbeteren
Voorkomen depressie II sociaal isolement verminderen overbelasting tegengaan (eigen grenzen accepteren) antidepressiva continueren stemmingsstabilisator bij bipolaire depressie (AD helpen niet!) Mindfulness (aandachtsgerichte therapie)
De PAAZ van het St. Anna Ziekenhuis Rosanne Huijbregts, teamleider
inhoud Kengetallen Welke hulpvragers dagprogramma individuele begeleiding Behandelplannen Polikliniek en consultatieve psychiatrie toekomstige ontwikkelingen
kengetallen 22 bedden 20 patiëntenkamers 4 dtb-stoelen 2 huis- / eetkamers 1 teamleider 20 verpleegkundigen 2 activiteitenbegeleiders 1 creatief therapeut 1 spv 5 secretaresses 3 psychiaters 1 psycholoog 1 pastor 1 maatschappelijk werker
welke hulpvragers naar de Paaz combinatie psychiatrische en somatische problematiek delieren suïcidepogingen verwardheid bij suikerziekte schizofrenie / operatie et cetera
welke hulpvragers naar de Paaz voldoende resultaat binnen drie maanden recidiverende depressies, manieën psychose ernstige psychosociale problemen time out langdurige problematiek detox bij alcohol et cetera
welke hulpvragers naar de Paaz 3) eerste kennismaking met opname in de psychiatrie
welke hulpvragers naar de Paaz (relatieve) contra indicaties ernstige gedragsproblemen noodzaak langdurige superspecialistische behandeling verblijfsfunctie familie van personeel leeftijd onder 18 jaar
dagprogramma activiteitenbegeleiding sport ontspanningsoefeningen kookvaardigheden creatieve therapie huiskameractiviteiten groepsgesprek sociale basisvaardigheden wandelen week- / weekendevaluatie
individuele begeleiding twee verpleegkundigen spilfunctie vraagbaak meebepalen beleid afspraken verlof
behandelplannen bij opname tijdens opname
polikliniek poli St. Anna: buurtwinkel GGzE / GGz Oost Brabant: supermarkt door samenwerking in één gebouw veel meer mogelijk
consultatie psychiatrie Psychiaters Consultatief psychiatrisch verpleegkundige
toekomstige ontwikkelingen patiënt zelf aanwezig bij behandelplanbespreking somatische unit op de Paaz ECT in eigen ziekenhuis dbc’s intensievere samenwerking GGzE supermarkt met buurtwinkelkarakter
samenvattend zeer brede problematiek Paaz scharnierfunctie samengaan in één gebouw meer dan de som der delen Volop in ontwikkeling
pauze
discussie, vragen forum: Rosanne Huijbregts, teamleider Dirk de Knijff, psychiater