De patiënt met Schizofrenie bij de huisarts Joni Verstraeten 1BaOa2

Kern van het artikel Huisartsen kunnen helpen bij de behandeling en begeleiding van personen met schizofrenie Huisartsen moeten alert zijn voor de symptomen van schizofrenie en snel ingrijpen Intensieve samenwerking tussen geestelijke gezondheidszorg en huisartsen voor een optimale begeleiding en behandeling voor personen met schizofrenie

Diagnose Kernsymptomen Schizofrenie manifesteert zich in eerste instantie met psychotische episodes: bizarre wanen (overtuigingen die met niemand gedeeld worden) hallucinaties (vooral het horen van stemmen) verwardheid: incoherentie en onsamenhangende gedachten en uitingen (de zogenaamde positieve symptomen) Stemmingsstoornissen: angst, somberheid, achterdocht en agressieve opwinding, met inadequate affectuitingen Lichamelijke klachten Sociaal-maatschappelijk disfunctioneren

Restverschijnselen Cognitieve stoornissen: beperkingen van het kortetermijngeheugen, het probleemoplossend-, redeneer-, plannings- en concentratievermogen Psychomotore stoornissen met afwijkingen in houding en beweging Restverschijnselen De negatieve symptomen : lethargie, terugtrekgedrag, geremdheid en vervlakking van het affect

Diagnose Omschrijving Op langere termijn: op zijn vroegst pas een half jaar na de eerste presentatie Zeer heterogeen palet van symptomen moeilijk van een ziekte-eenheid spreken Omschrijving Erfelijk bepaalde, cerebrale ontwikkelingsstoornis Permanente functiebeperkingen en een zeer matige prognose Ontstaat in adolescentie door stressvolle overgang (cannabisgebruik!) Onterecht behandelpessimisme bij hulpverleners en wanhoopsgevoelens bij de patiënt en betrokken familieleden

Beloop Na 1 Jaar van herstel Vroege herkenning noodzakelijk

Epidemiologie Bij vrouwen op latere leeftijd Etnische minderheden Bv. Marokkanen  komt schizofrenie vaak voor Stedelijke omgeving  verhoogd risico Samenhang met sociale desintegratie & ervaren van discriminatie

Comorbiditeit en dubbeldiagnose Stemmingstoornissen en verslavingsproblemen Persoonlijkheidsstoornissen en gedragsproblemen, agressie, alcohol- en druggebruik Verhoogd risico op medisch somatische aandoeningen: diabetes mellitus, hart- en vaatziekten, aids

Zorg voor chronisch psychiatrische patiënten Banale gegevens Bv. Datum voedsel, wordt de was gedaan … Essentieel voor zorg Psychiatrische patiënten kampen soms met verveling  roken, drinken, ‘hangen’, …  al dan niet loonvormende arbeid, dagbesteding, vrijwilligerswerk, sociale contacten = centraal in herstelproces  zelfvertrouwen, + zelfgevoel, verantwoordelijkheid terugkrijgen, …

Medicatie en terugvalpreventie Hoe sneller men start met medicatie, hoe beter het herstel Meeste patiënten staken de medicatie  bijwerkingen niet verdragen, gebrek aan ziekte-inzicht, ziektesymptomen Steun van familie en hulpverlener Atypische Antipsychotica

Behandeling en begeleiding ACT (assertive community treatment) VS heel effectief Europa minder effectief FACT ( functiegericht ACT-model) Nederland Multidisciplinair team Bv. Ervaringsdeskundige, psycholoog, … Voor langdurige begeleiding Bestrijding symptomen Sociale integratie Zinvolle tijdbesteding Thuislozen/daklozen  via begeleid wonen naar eigen woning Rehabilitatie Ondersteuning bij zoeken naar werk Nergens komt de huisarts voor …

Aanbevelingen voor huisartsenpraktijk Alarmerend pubergedrag  dreigende psychose Snel ingrijpen  verwijzen naar acute dienst Huisarts  zorgen voor continuïteit van zorg en zorgverlener Bv. Medicatie bewaking, preventie van terugval, ... + Controle op huishoudelijke taken, betalingen … Laagdrempelig Letten op zelfverwaarlozing, vervuiling en verborgen gebreken Bv. Slecht gebit Huisarts  contact met gezin/familie Huisarts = onderdeel van geestelijke gezondheidszorg