Waarom bestaat er geen systematische spellinginstructiemethode? Anna M. T. Bosman Radboud Universiteit Nijmegen Siméa: Samen werken of samenwerken Lunteren, 20 & 21 april 2006

De basis Lezen en spellen Letters Betekenis Klanken

Asymmetrische regelmatigheid Letters Klanken Pauw Pech Feit Regent Kantelen Ramen 37% 86%

Experiment 1 Een vergelijking van instructiemethoden

Experiment 1 Woordjes

Experiment 1 Instructies & Deelnemers

Experiment 1 Trainingsfouten

Experiment 1 Prestaties ‘Groep 3’

Experiment 1 Conclusies 4 Lezen is de minst effectieve instructie 4 Visueel Dictee (uit het hoofd opschrijven) is het meest effectief voor alle leerlingen 4 Het spellingniveau bepaalt mede de effectiviteit van een instructie

Experiment 2 Visueel dictee op het regulier en speciaal onderwijs

Experiment 2 Woordjes

Experiment 2 Instructie & Deelnemers Visueel Dictee

Experiment 2 Prestaties ‘LOM-leerlingen’

Experiment 2 Prestaties ‘MLK-leerlingen’

Experiment 2 Prestaties ‘ZMOK-leerlingen’

Experiment 2 Prestaties ‘Alle deelnemers’

Experiment 2 Conclusies 4 Visueel dictee is effectief voor alle type leerlingen 4 Visueel dictee is vooral effectief voor woorden zoals ‘blauwbaard’ 4 Het type leerling bepaalt mede de effectiviteit van een instructie

Experiment 3 Lezen-zoals-het-hoort vergeleken met Lezen-wat-er-staat

Experiment 3 Woordjes

Experiment 3 Instructies & Deelnemers

Experiment 3 Prestaties ’Regulier onderwijs’

Experiment 3 Prestaties ‘Speciaal onderwijs’

Experiment 3 Conclusies 4 Lezen-wat-er-staat is voor alle leerlingen effectiever dan lezen-zoals-het-hoort 4 De spelling beklijft goed bij leerlingen uit het regulier onderwijs 4 De spelling beklijft minder goed bij leerlingen uit het speciaal onderwijs

Experiment 4 Lezen-wat-er-staat vergeleken met de PLUS-variant

Experiment 4 Woordjes * Kieviet na 1998

Experiment 4 Instructies & Deelnemers LOM-leerlingen

Experiment 4 Prestaties ‘Goede spellers’

Experiment 4 Prestaties ‘Zwakke spellers’

Experiment 4 Prestaties ‘Transfertest’

Experiment 4 Conclusies experiment 4 4 Lezen-wat-er-staat beklijft met een verlengde training ook bij leerlingen uit het speciaal onderwijs 4 De zwakke leerlingen leren evenveel als de goede 4 Het oefenen van de ‘rare’ uitspraak draagt bij aan de effectiviteit van de methode 4 Transfer is makkelijker voor de goede spellers en als de ‘rare’ uitspraak is geoefend

Experiment 5 Een vergelijking van spelfouten in opstellen en dictees

Experiment 5 Deelnemers

Experiment 5 Opdracht 4 Elke leerling schreef eerst een opstel 4 Van elk kind werd een goed-gespeld en een fout-gespeld woord geselecteerd 4 Tenslotte werd een dictee afgenomen bij alle leerlingen. Dit dictee bestond uit de geselecteerde goed- en fout-gespelde woorden van elke leerling uit de groep

Experiment 5 Prestaties op opstel en dictee

Experiment 5 Vergelijking van dictee en opstel

Experiment 5 Conclusies 4 Een kwart (26%) van de spellingen van alle leerlingen is instabiel (‘Goed-Fout’ of ‘Fout- Goed’) 4 Leerlingen schrijven woorden in een dictee beter dan in een opstel, omdat zij mogelijk –worden geholpen door een formele voorleesstijl 4 Alle leerlingen maken meer fouten in hun dictee dan in hun opstel, omdat zij zich mogelijk –bewust zijn van wat ze wel en wat ze niet kunnen

Experiment 6 Bevorderen van het spellingbewustzijn

Experiment 6 Woordjes 4 Woorden van de voor- en natoets waren 200 woorden geselecteerd uit de SVS-2 en het PI-dictee voor de groepen Het materiaal voor de 5 trainingsbijeen- komsten bestond uit de woorden van de taal- en spellingmethode ‘Taaltijd’

Experiment 6 Deelnemers 1 is spellingbewustzijnscore: “Weet de spelling en het is goed” + “Weet de spelling niet en het is fout”

Experiment 6 Toename spellingbewustzijn

Experiment 6 Conclusies 4 Spellingbewustzijn –kan reeds bevorderd worden in Groep 5 –kan in even sterk mate bevorderd worden in goede als zwakke spellers –kan zelfs enigszins bevorderd worden door het aanbieden van slechts één test (de voortoets), zoals aangetoond door de prestaties van de controle groep op de natoets

De moraal van dit verhaal U kunt het beste  de instructie afstemmen op het type spellingprobleem  zo snel mogelijk beginnen met het bevorderen van het spellingbewustzijn van uw leerlingen Bedenk dat  leerlingen beter spellen in een opstel dan op een dictee  de goede en zwakke spellers evenveel kunnen profiteren van een effectieve instructie