Het hart Een holle spier, die door geregeld samen te trekken, bloed door het lichaam pompt (6 L / minuut)

Het hart Is asymetrisch van vorm en ligt midden in de borst achter het borstbeen, iets meer naar de linker- dan de rechterkant.

Functionele anatomie Het hart bestaat uit twee belangrijke delen : Het pompgedeelte Het besturingsgedeelte

Het pompgedeelte

1 hart, 2 hartpompen De rechterpomp O2-arm bloed vanuit het lichaam in de Re boezem via de tricuspidaalklep naar de Re kamer via de longslagaders naar de longaders (O2-voorziening)

1 hart, 2 hartpompen De linkerpomp O2-rijk bloed vanuit de longaders naar de Li boezem via de mitralisklep naar de Li kamer via de Li kamer doorheen het lichaam langs de aorta

Ontspannen van de kamers De hartcyclus Boezemsystole De boezemspieren trekken samen en bloed wordt naar de kamers geperst Kamersystole De kamerspieren trekken samen en bloed wordt naar de slagaders geperst Diastole Ontspannen van de kamers

De hartcyclus

Elektrische besturing De hartslagfrequentie in rust wordt bepaald door de pacemaker, ook sinusknoop genoemd. Door de prikkel van de sinusknoop trekken de hartboezems samen.

Elektrische besturing De elektrische impuls plant zich verder naar de atrio-ventriculaire knoop. De AV-knoop bevindt zich tussen boezems en kamer. De impuls wordt ongeveer 0,1 sec vertraagd in de AV-knoop.

Elektrische besturing Tijdens deze vertraging pompen de boezems hun bloed naar de kamers. De AV-knoop geeft de signalen door naar de Bundel van His en de Purkinjevezels. De kamers trekken dan samen (systole)

Elektrische besturing Het hart ontspant zich terug (diastole).

De ritmestrook De elektrische activiteit van het hart kan met elektroden op de borst gemeten worden. De grafiek van deze meting noemt men de ritmestrook.

De ritmestrook

Ritme en bloeddruk

Normale hartfrequenties Rust (wakker) Rust (slaap) Inspanning / koorts Pasgebore-ne 100 - 180 80 - 160 Tot 220 1 wk – 3 mnd 100 - 220 80 - 220 3 mnd – 2 jr 80 - 150 70 - 120 Tot 200 2 jr – 10 jr 70 - 110 60 - 90 10 jr – volw. 60 - 100 50 - 90

Bloedvoorziening rond het hart De kransslagaders

Angina pectoris (angor) Grotere behoefte aan O2 + vernauwing kransslagaders = ‘pijn op de borst’

Normaal AP

Angina pectoris Drukkende pijn in het midden van de borst Symptomen Drukkende pijn in het midden van de borst Kan uitstralen naar kaak, schouder, arm en rug Zweterig en klamme huid Kortademig Misselijkheid

Ga er steeds vanuit dat het om een infarct gaat ! Angina pectoris Benadering Ga er steeds vanuit dat het om een infarct gaat !

Hartinfarct volledige afsluiting kransslagader + tijd (20 minuten is voldoende) = symptomen als bij AP maar de pijn is heviger en duurt langer

AP Infarct

Pijn bij coronair lijden AP Infarct Intensiteit Mild tot matig Intens, beangstigend Duur Meestal 3 – 5 min Tot uren Oorzaken Inspanning, stress, koude Ook bij rust Andere symptomen Soms geen Dyspnoe, nausea, braken, duizeligheid, zweten en doodsangst

Handelen bij vermoeden infarct Patiënt geruststellen Halfzittende houding Toedienen O2 Snel vervoer naar een ziekenhuis

Hartfalen Verminderde pompwerking Verstoorde transportfunctie van het bloed Zuurstof en voedingstoffen bereiken slecht rest van lichaam Afvalstoffen en vocht kunnen lichaam niet adequaat verlaten

Hart is niet langer in staat het weefsel te voorzien van genoeg bloed Hartfalen Hart is niet langer in staat het weefsel te voorzien van genoeg bloed Linker hartfalen Rechter hartfalen

Linker hartfalen Komt vooral voor bij patiënten die eerder al een infarct hebben gehad Vaak bij hoge bloeddruk

Linker hartfalen Leidt tot verminderde doorbloeding van alle organen en daardoor tot achteruitgang van het functioneren van die organen. Minder urineproductie Minder doorbloeding hersenen (concentratiestoornissen)

Linker hartfalen Rechtopzittende, kortademige patiënt Snelle pols Klam en bleek Longoedeem

Rechter hartfalen Komt vooral voor bij patiënten met longproblemen COPD longembolen Vaak bij trombosebenen

Rechter hartfalen Pitting oedeem enkels Moe Geen eetlust Spanning in buik Vergrote lever Matige tot ernstige dyspnoe

Behandeling Medicatie Symptoom bestrijden: Zout beperking Vocht beperking Leefpatroon aanpassen Afvallen Bewegen Griepprik

Medicatie Digoxine Antistolling Plasmedicatie Nitrioglycerine Statines

prognose De prognose van hartfalen is over het algemeen slecht en hangt deels af van de oorzaak van hartfalen. Over het algemeen is één jaar na het vaststellen van hartfalen nog 70% van de mensen in leven en vijf jaar na dato 35%