Obstructief slaap apneu syndroom en herseninfarct (CAT) Christianne Hoeberigs Linda van Laake

Vraagstelling Hebben lijders aan obstructief slaap apneu syndroom een verhoogde kans op een herseninfarct?

Definitie Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS): Polysomnografische diagnose Herhaaldelijke apneus/hypopneus t.g.v. bovenste luchtweg obstructie: 5-10/uur slaap Ernst: apneu/hypopneu index (AHI) Gewoonlijk geassocieerd met een afname in bloed O2-saturatie (>4%) Prevalentie: m 4%, v 2% Apneu: minstens 10 seconden niet ademen (centraal vs perifeer obv poging te ademen); hypopneu of 1. <50% vd lucht, of >50% v.d. lucht en 2. desaturatie (>3%) of EEG arousal. Vroeger OSAS pt met toegenomen AHI en slaperig overdag; vanwege cardiovasculaire risico ook OSAS bij pt met hoge AHI

Achtergrond Relatie OSAS met hypertensie is aangetoond. Verder bij OSAS: Toename intima-media dikte a. car. comm. Snelle veranderingen bloeddruk Endotheeldysfunctie Prothrombotische shift stollingssysteem Verhoogd CRP Malhotra A, White DP. Obstructive sleep apnoea. The Lancet 2002 Door samenvallen pharynx hypoxemie, hypercapnie en katecholamine afgifte tijdens slaap -> hierdoor de hypertensie. Endotheeldysfunctie door afgifte endotheline.

Zoekstrategie Cochrane: geen hits Pubmed: Obstructive sleep apnea syndrome AND stroke 115 hits MESH terms en limit Engels 25 hits 3 bruikbare artikelen

Artikelen Hermann DM and Bassetti CL. Sleep disordered breathing and stroke. Curr Opin Neurology 2003 Neau JP, Paquereau J, Meurice JC, Chavagnat JJ, Gil R. Stroke and sleep apnoea: cause or consequence? Sleep medicine 2002 Harbison JA, Gibson GJ. Snoring, sleep apnoea and stroke: chicken or scrambled egg? Q J Med 2000

Prospectief: 71779 verpleegkundigen (v) Hermann DM and Bassetti CL. Sleep disordered breathing and stroke. Curr Opin Neurology 2003 Review Eerste studies verband OSAS/herseninfarct in de jaren tachtig en negentig Prospectief: 71779 verpleegkundigen (v) 6424 mensen polysomnografie thuis Nauwe relatie tussen SDB en herseninfarcten; nog onduidelijk of dit een direct verband is of door andere (vasculaire) risicofactoren komt? Am J Epidemiol. 1999 Oct 15;150(8):806-16. Prospective study of snoring and risk of hypertension in women. Hu FB, Willett WC, Colditz GA, Ascherio A, Speizer FE, Rosner B, Hennekens CH, Stampfer MJ. met “sleep disordered breathing” (SDB) na 8 jaar significant vaker hypertensie en myocardinfarcten; trend naar meer herseninfarcten dan controles. 2001. Sleep-disordered breathing and cardiovascular disease: cross-sectional results of the Sleep Heart Health Study. Shahar E, Whitney CW, Redline S, Lee ET, Newman AB, Javier Nieto F, O'Connor GT, Boland LL, Schwartz JE, Samet JM. Bij OSAS vaker zelf hartfalen, herseninfarct gerapporteerd Niet vaker coronairlijden gerapporteerd.

Neau JP, Paquereau J, Meurice JC, Chavagnat JJ, Gil R Neau JP, Paquereau J, Meurice JC, Chavagnat JJ, Gil R. Stroke and sleep apnoea: cause or consequence? Sleep medicine 2002 Review 8 artikelen snurken en herseninfarct 7 case/control studies, 1 prospectieve studie Snurken: significante, onafhankelijke (?) risicofactor 8 artikelen OSAS en herseninfarct 6 case, 2 case/control studies 70-95% v.d. patiënten met herseninfarct heeft OSAS met AHI>10 Snurken: gebiasd. In de tekst 2 prospectieve studies genoemd, 1. 4388 mannen 3 jaar follow-up wel sign. verschil. 2. 804 vrouwen en mannen, 6 jaar follow up (studie die niet genoemd is) geen associatie tussen snurken, stroke, MI of mortaliteit. Bij 5 vd 8 studies gecorrigeerd voor confouders/andere risicofactoren. OSAS: 5 vd 8 studies PSG, 2 studies Oxymetrie of PSG, 1 studie portable resp. recording. Bassetti: OSAS even vaak in groep CVA als bij TIA, dus OSAS oorzaak en niet gevolg van CVA! Neurology. 1996 Nov;47(5):1167-73. Sleep apnea in patients with transient ischemic attack and stroke: a prospective study of 59 patients.

6 case/control, 1 cross-sectional, 3 prospectieve onderzoeken Harbison JA, Gibson GJ. Snoring, sleep apnoea and stroke: chicken or scrambled egg? Q J Med 2000 (1) Review: Snurken 6 case/control, 1 cross-sectional, 3 prospectieve onderzoeken Cross-sectional n=122: na correctie NS Case-control n=181: snoring NS, daytime sleepiness OR 3.07 (CI 1.65-6.08) 8 vd 10 artikelen tevens in 1 of 2!! En alle 3 de prospectieve!!! 1e prospectieve 4388, NS, ook in art van Neau genoemd, 2e prospectieve 6-7 jaar, 804 mensen verhoogd RR bij snurkers (!!!!) op herseninfarct, niet meer na correctie voor confounding, 3e prospectieve met 17000 verpleegkundigen. “Nieuwe”: Schmidt-Nowara Arch Intern Med 1990 –cross sectional 122 pts, na correctie NS ook niet HT. Davies J Sleep Res 2003 –case control, 181 pts, snurken NS, daytime sleepiness wel met stroke Snurken en OSAS vormen een continuüm: “dosis gerelateerde relatie tussen mate van snurken en de hoogte van de hypertensie

“Dosis-gerelateerde” associatie ernst slaap apneu – hypertensie Harbison JA, Gibson GJ. Snoring, sleep apnoea and stroke: chicken or scrambled egg? Q J Med 2000 (2) Review: OSAS “Dosis-gerelateerde” associatie ernst slaap apneu – hypertensie Onvoldoende bewijs dat snurken/slaapapnoe een onafhankelijke risicofactor is voor herseninfarct 8 vd 10 artikelen tevens in 1 of 2!! En alle 3 de prospectieve!!! 1e prospectieve 4388, NS, ook in art van Neau genoemd, 2e prospectieve 6-7 jaar, 804 mensen verhoogd RR bij snurkers (!!!!) op herseninfarct, niet meer na correctie voor confounding, 3e prospectieve met 17000 verpleegkundigen. “Nieuwe”: Schmidt-Nowara Arch Intern Med 1990 –cross sectional 122 pts, na correctie NS ook niet HT. Davies J Sleep Res 2003 –case control, 181 pts, snurken NS, daytime sleepiness wel met stroke Snurken en OSAS vormen een continuüm: “dosis gerelateerde relatie tussen mate van snurken en de hoogte van de hypertensie

Conclusie De huidige data suggereren een verband tussen OSAS en herseninfarct; dit verband lijkt pathofysiologisch te verklaren; er is echter (nog) geen statistisch significant verhoogde kans op een herseninfarct bij OSAS in een prospectief onderzoek aangetoond. Studie bezig in VS (2000)?