Het Terneuzen Geboorte Cohort Detectie en preventie van overgewicht en cardiometabool risico vanaf de geboorte Marlou de Kroon Promotores: Prof. dr. R.A. HiraSing Prof. dr. S. Van Buuren Copromotores: Dr. C.M. Renders Dr. J.P. Van Wouwe EMGO Instituut - Care and Prevention

Achtergrond Overgewicht wereldwijd volksgezondheidsprobleem Nederland volwassenen ruim 40 % kinderen ruim 14% Ernstige gevolgen hartvaatziekten type 2 diabetes Primaire preventie op jonge leeftijd ! Wat verstaan we nu eigenlijk onder academisering van de JGZ? We willen dat VUmc vermaatschappelijkt, toepassingsgericht onderzoek doet en kennis genereert die van meerwaarde is voor de JGZ (professionals). Aan de andere kant is het gewenst dat zowel de JGZ uitvoering als de professionals verwetenschappelijken. Dit is gewenst om het niveau van de JGZ te verhogen, en dus om de zorg voor de client te verbeteren.

Doel Om op een zo jong mogelijke leeftijd risico's te herkennen op overgewicht, hartvaatziekten en type 2 diabetes, en om op het juiste moment primaire preventie aan te bieden aan hen die het het hardst nodig hebben

Vraagstellingen Gedurende welke leeftijdsintervallen zijn kinderen het meest gevoelig voor het ontwikkelen van overgewicht en risico op hartvaatziekten en type II diabetes? 2. Hoe kan bij jongvolwassenen van 18-28 jaar oud metabool syndroom worden vastgesteld in een algemene populatie? Welke relatie bestaat er tussen de duur van borstvoeding en overgewicht op jongvolwassen leeftijd? Wat verstaan we nu eigenlijk onder academisering van de JGZ? We willen dat VUmc vermaatschappelijkt, toepassingsgericht onderzoek doet en kennis genereert die van meerwaarde is voor de JGZ (professionals). Aan de andere kant is het gewenst dat zowel de JGZ uitvoering als de professionals verwetenschappelijken. Dit is gewenst om het niveau van de JGZ te verhogen, en dus om de zorg voor de client te verbeteren.

Ontwerp Terneuzen Geboorte Cohort 2.604 pasgeborenen 1977-1986 642 1.701 2.604 Geboorte 6 mnd 18 jaar 28 jaar

Opkomst bij het vervolgonderzoek in 2004-2005

Deel 1. Meest voorspellende leeftijdsintervallen? BMI ontwikkeling tussen 0 en 18 jaar van de onderzochte jongvolwassenen BMI SDS 0 8d 4m 1j 2j 6j 10j 18j leeftijd EMGO Instituut - Care and Prevention

Deel 1. Conclusie leeftijdsintervallen 2 tot 6 jaar belangrijkste periode voor het voorspellen van overgewicht en cardiometabool risico op jong-volwassen leeftijd BMI ontwikkeling tussen 2-6 jaar verklaart meer dan 40% van de kans op overgewicht op jongvolwassen leeftijd: predictie-instrument BMI SDS 2 6 leeftijd (jr)

Deel 2. Vaststellen metabool syndroom 3 van de 5 factoren aanwezig buikomvang bloeddruk HDL cholesterol triglyceriden bloedsuiker 7.5% van de jongvolwassenen

Deel 2. Stapsgewijs vaststellen van metabool syndroom Jong-volwassenen (642) 7.5% met metabool syndroom BMI < 30 (606) 30 ≤ BMI < 35 (28) BMI ≥ 35 (8) Buikomvang groot & Bloeddruk hoog (24) Buikomvang groot of Bloeddruk hoog (243) Buikomvang normaal & Bloeddruk normaal (332) Buikomvang groot of Bloeddruk hoog (12) Buikomvang groot & Bloeddruk hoog (14) 100% 64% 6% 0% 8%  67%

Deel 2. Opsporen metabool syndroom: simpele vragenlijst Wat is je lengte? Wat is je gewicht? 3. Hoe vaak per week ontbijt je? 4. Hoeveel sigaretten rook je per week? 5. Hoe vaak per week doe je aan sport? 6. Ben je het oudste kind van je moeder? Som van BMI en andere scores = METABOLIC RISK SCORE BMI score -1 0 2 0 0 2

Deel 3. Borstvoedingsduur en overgewicht Hoe langer de borstvoedingsduur  Hoe lager de BMI Hoe kleiner de buikomvang 6 maanden of langer borstvoeding op jongvolwassen leeftijd  BMI 0.84 kg/m2 lager Middelomtrek 2.52 cm kleiner

Algemene conclusies BMI verandering tussen 2 en 6 jaar is aangrijpingspunt voor primaire preventie van overgewicht, hartvaatziekten en type 2 diabetes Vaststellen metabool syndroom bij jongvolwassenen kan zonder alle (bloed)testen uit te voeren Hoe langer de borstvoedingsduur, hoe lager de BMI en hoe kleiner buikomvang op jongvolwassen leeftijd

Aanbevelingen Gerichte primaire preventie van overgewicht en cardiometabool risico door vaststellen risico voor 6 jaar op basis van BMI ontwikkeling en eventueel andere factoren (zoals BMI ouders) Identificatie van en interventies tegen metabool syndroom bij jongvolwassenen Borstvoedingsduur van 6 maanden lang nog meer faciliteren, conform het advies van de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO)

En een laatste aanbeveling..... Jeugdgezondheidszorg gegevens als bron van onderzoeksmogelijkheden meer benutten