de tijd van burgers en stoommachines 1800-1900 Kenmerk 33 De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving. Les 2: Veranderingen in gebruik van de natuur
Veranderingen in natuurgebruik - Kolen H5:§ 3:p91-2 Veranderingen in natuurgebruik - Kolen Bronnen van energie Tot derde kwart van de 18e eeuw Spierkracht Windkracht Turf/hout/houtskool Waterkracht Van waterkracht naar kolen als brandstof voor stoommachines Niet te maken met de eigenschappen van kolen, maar met de ontwikkeling van de stoommachine
Van water naar kolen Principe stoommachine al paar duizend jaar oud! Begin 18e eeuw veel gebruikt als pomp in de mijnbouw Het gebruik van kolen als brandstof al bij de Romeinen James Watt maakt van de pomp een machine om kracht over te brengen op een draaiende as Werking stoommachine
Voordelen kolenkracht Volop voorhanden (in Engeland) Energierijke brandstof Stoommachines worden krachtiger/groter Meer/grotere machines aangedreven op een stoommachine Productievergroting In de mijnen (pompen) en in de fabrieken
Veranderingen in natuurgebruik - Elektriciteit Siemens vindt in 1866 de dynamo uit ► Met water- stoomkracht kan men elektriciteit opwekken Grote voordelen Energie voor nieuwe apparaten De gloeilamp De telegraaf Elektromotoren
Veranderingen in natuurgebruik - Aardolie De brandbare kwaliteit van aardolie was al een paar duizend jaar bekend Grieks vuur ► Tot ca. 1900 werd olie slechts gebruikt als smeermiddel en in olielampen Dan ontdekt men raffinagetechnieken Brandstof voor motoren Kunstrubber, kunststofvezels, asfalt enz. Aardolie verdringt dan langzamerhand de kolen als dé brandstof Zie hier een middeleeuwse toepassing Zie hier de “hedendaagse” opvatting over aardolie