Insuline’s en aanpassingsschema’s Insulinedrip Praktische Richtlijnen door diabetescentrum voor de opvolging van diabetespatiënten Insuline’s en aanpassingsschema’s Insulinedrip Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Een groeiend probleem (pandemie) 4-6% van de bevolking 0.5 miljoen diabeten 35% niet gekend Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Opname Behandelingswijze? Dieet? + aanpassen in Mediweb Medicatie ( insuline en/of orale) Conventie? - Endocrinoloog? - Diabetescentrum verwittigen Bij glycemieproblemen: consult aanvragen Voetinspectie - wondjes? Niet alleen vragen, maar ook kijken, voelen (kousen en schoenen) Parameters - RR labo - Dagprofiel (dagboekje), recent HbA1c (< 3 maand) Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge HbA1c Hb van type A1c Eiwit in rode bloedcel O2 transport, rode kleur Hecht zich met glucose = versuikerde Hb RBC leeft 120 dagen HbA1c = maat van glycemieregeling de laatste 3 maanden % Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge HbA1c Geen diabetes: tussen 4 en 6 % Diabetes : streefwaarde < 7 % Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge HbA1c Retinopathy 15 Nephropathy 13 11 9 Neuropathy Relative Risk 7 5 Microalbuminuria 3 1 6 7 8 9 10 11 12 HbA1c (%) Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge HbA1c bij vermindering van HbA1c met 1 % overlijden door diabetes –21% myocardinfarct –14% microvasculair complicaties –37% perifere vasculaire complicaties – 43% Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Behandelingsdoelen HbA1c lager dan 6.5% (! HYPO) Bloeddruk < 130/80 mm Hg Lipiden LDL cholesterol < 100 mg/dl HDL cholesterol > 40/50 (vrouwen) mg/dl triglyceriden < 150 mg/dl BMI < 25 kg/m² ROOKSTOP !!!! LICHAAMSBEWEGING!!!!VOEDING!!! Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Glycemiemeting 4-punts curve (dagprofiel) 3 x voor maaltijd + 1 x voor slapengaan (7-11-17-22) - orale med : wekelijks (meer bij ontregeling) - 2 inp: om de 4 dagen (meer bij ontregeling) - 4 insp: dagelijks 7-punts curve (op vraag behandelende arts) (7-9-11-13-17-19-22) = idem als 4-punts curve + 3 x 2h postprandiaal - bij opstart basaal/prandiaal schema: dagelijks - bij stabiele regeling: 1 x per maand Diabetescentrum AZ Groeninge

Continue Glucose Monitoring Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Correcte meting? Opgepast met vergelijken van meettoestellen (10%) Diabetescentrum AZ Groeninge

conventie Categorie inspuitingen Maandelijkse metingen 1 Minstens 3 Of pomp 120 2 60 3 Minstens 2 30 Diabetescentrum AZ Groeninge

Insuline: aandachtspunten Bewaring: - in frigo 2-8 °C (! Bevriezen, ! >45°C) - 4 weken stabiel op kamertemperatuur (datum noteren op flacon) Troebele insuline: goed mengen = 10 x kantelen Mengen van insuline: eerst helder dan troebel In ZH altijd ontsmetten met alcoholische oplossing (alcohol laten opdrogen = 10 sec) In thuissituatie niet meer ontsmetten Optrekken = toedienen ! herkappen Diabetescentrum AZ Groeninge

Injectietechniek bij insuline inspuiting 2 injecties: in de buik 1 week links, 1 week rechts 4 injecties: snelwerkende in de buik traagwerkende in de buik of de dij Naaldlengte 5 of 8 mm = 30 en 50 E spuit ≥ 8mm: altijd huidplooi = 100 E Spuit Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insuline Snelwerkende insuline Actrapid, Humuline Regular start van de werking: 30 min maximaal effect: 1 à 4 uur werkingsduur: 8 uur Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insuline Snelwerkende analogen Novorapid, Humalog, Apidra start van de werking: 10 à 20 min maximaal effect: 1 à 3 uur werkingsduur: 2 à 5 uur Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insuline Traagwerkende insuline Insulatard, Humuline NPH start van de werking: 1 ½ uur maximaal effect: 4 à 12 uur werkingsduur: 24 uur Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insuline Traagwerkende analogen Lantus, Levemir start van de werking: 1 ½ uur maximaal effect: na 5 uur werkingsduur: Lantus=24 uur, Levemir = 16 uur Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insuline Mengvormen Mixtard 30 (30% Actrapid, 70 % Insulatard), Mixtard 50, Humuline 30 start van de werking: ½ uur maximaal effect: 2 à 8 uur werkingsduur: 24 uur Uit handel: Mixtard 10,20,40 Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insuline Mengvormen Novomix 30 (30% Novorapid + 70 % Insulatard) Humalog Mix (25 , 50) start van de werking: 10 – 20 min maximaal effect: 1 tot 4 uur werkingsduur: 24 uur Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Novo-Nordisk Europees Lilly Amerikaans Aventis Actrapid Humuline Regular Insulatard Humuline NPH Novorapid Humalog Apidra Levemir Lantus Mixtard 30,50 Humuline 30 Novomix 30 Humalog Mix 30,50 Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Aanpassingsschema’s Mengvormen - Niet aanpassen eventueel bij hoge waarden snelwerkend insuline bijspuiten volgens schema Traagwerkende insuline - niet aanpassen Snelwerkende insuline - aanpassen volgens schema Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Aanpassingsschema <60 - 4 E + extra fruitsap 60–80 - 2 E 80–150 BASIS 150–200 + 1 E 200–250 + 2 E 250-300 + 3 E 300-350 + 4 E 350-… enz Bijspuiten: basis = O Glycemie – 100 = + … E 50 Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Hypo < 65 mg/dl Symptomen - Matig: honger, zweten, wazig zicht, sufheid, hartkloppingen, agressie, … - Ernstig: bewustloosheid (tussenkomst van derden nodig) Behandeling -Matig: 15 gr snelle KH (= 150 ml Cola, 3 druivesuikers, 150 ml fruitsap) ev. na 10 min herhalen + daarna Extra KH-portie (stuk fruit, boterham, yoghurt) - Ernstig: 6 gr Glucose IV of 20 ml gluc 30 % of gluc 10% volgens glyc. Niet aanprikbaar: Glucagon IM ( niet bij: ethyl, sulfonylurea) Diabetescentrum AZ Groeninge

Nuchter (ingreep of onderzoek) Orale antidiabetica -Sulfonylurea en Novonorm: dag voordien staken └► =Amarylle,Bevoren, Daonil, Diabinese, Diamicron, Euglucon, Gliclazide, Glurenorm, Minidiab - Methformin, Methformax, Glucophage: (ingreep, onderzoek, contrastonderzoek) dag voordien staken, herstart na 48h Bij nierfunctiestoornissen: 48h voor en 48h na (indien creat:<1.4 ♀ en < 1.5 ♂, of creat-clearance > 60 ml/ min) Diabetescentrum AZ Groeninge

Nuchter (ingreep of onderzoek) Insuline - Mengvormen: helft van de dosis - Novorapid/Lantus: enkel Novorapid niet geven - Actrapid/Insulatard: enkel Actrapid niet geven, schema herstarten bij volgende maaltijd in afspraak met behandelende arts Bij langdurige ingreep, (zeker indien langdurig niet gegeten zal kunnen worden achteraf) start DRIP Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insulinedrip Wanneer? Opstarten insuline: bepalen insuline-nood (E/24h) Bij chronische ontregeling: vb: infectie Post-operatief In opdracht van behandelende arts Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insulinedrip Spuitpomp Druppelteller ! Mb 50 cc = + 60 cc Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Insulinedrip Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge 451 4.5 Glycemie/100 376 5 >360=+0.5 E en 3 E AR IV 270 5.5 >180 = +0.5 E 165 5.5 100 en 180 = dosis idem >150= +1 E 325 6.5 80 5.5 <150 = - 1 E 55 5 <60=- 0.5 E + 10 gr gluc 120 4 Vaste aanpassing = - 1 E Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge 550 5 375 4 > 150 = - 1 E primeert 52 4 > 150 = + 1 E + 3 E AR 430 5 250 1 80 0.5 0.5 E = Minimaal debiet 120 3 + 0.5 en – 1 E vaste aanpasing 220 2.5 Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge Drip → Insuline Richtlijnen volgen van behandelende arts Novorapid/Lantus: drip onmiddellijk stop (lantus om 22 uur : 2 uur na Lantus) Novomix: drip onmiddellijk stop Mixtard: drip stop na 2 uur Actrapid/Insulatard: drip stop na 2 uur Diabetescentrum AZ Groeninge

Diabetescentrum AZ Groeninge

Bedankt voor de aandacht Diabetescentrum AZ Groeninge