NASK – METRISCH STELSEL 1 Grootheden 2 Eenheden 3 Algemene notatie Alles dat in een getal meetbaar is De maat waarin gemeten wordt grootheid = getal factor eenheid oud meter 4 Factoren 5 Factoren kilo = 1000 103 hecto = 100 102 deca = 10 101 deci = 0,1 10-1 centi = 0,01 10-2 milli = 0,001 10-3 kilo.. hecto.. deca.. .. deci.. centi.. milli.. : 10 Komma naar links 1_ 10 x 10 Komma naar rechts 1_ 100 1 _ 1000 grieks groot Powers of ten ingevuld omrekenen 6 Vierkante...meter 7 Kubieke...meter 8 Inhoud Vierkant: twee dimensies stappen van 10 x 10 100 m2 stappen van 102 Kubieke: drie dimensies stappen van 10 x 10 x10 1000 m3 stappen van 103 1 liter = 1 dm³ 1 milliliter = 1 cm³ 3D groot afkortingen oefeningen 1
NASK – METRISCH STELSEL PALM SPAN VADEM DUIM Amsterdamse 2,57 cm Hondsbosse 2,42 cm Nijmeegse 2,70 cm EL Amsterdamse 68,8 cm Twentse 58,7 cm Delfsche 68,2 cm VOET Amsterdamse 0,283 m Rijnlandse 0,314 m Den Bossche 0,287 m
NASK – METRISCH STELSEL DE METER 1875 Te Sèvres in Frankrijk wordt het ‘Bureau International des Poids et Mesures’ opgericht. 1889 De meter wordt gedefinieerd als de afstand tussen twee inkepingen op een staaf van 90% platina en 10% iridium de zogenaamde X-meter, die in Sèvres wordt bewaard.
NASK – METRISCH STELSEL Hoe meet je dan voorwerpen die groter of kleiner zijn? De breedte van de plank is maar een deel van de meter Deze weg is wel tientalle keren de lengte van de meter
NASK – METRISCH STELSEL Factoren kilo Afgeleid uit het Grieks ‘chilioi’ dat 1000 betekent hecto Afgeleid uit het Grieks ‘έκατόν’ dat 100 betekent deca Afgeleid uit het Grieks ‘δέκα’ dat 10 betekent deci Afgeleid uit het Latijns ‘decimus’ dat één tiende betekent centi Afgeleid uit het Latijns ‘centrum’ dat honderd betekent milli Afgeleid uit het Latijns ‘mille’ dat duizend betekent
NASK – METRISCH STELSEL Factoren Wat betekent: 1 kilo 1 x duizend 1 x 1000 1 x 103 1 hecto 1 x honderd 1 x 100 1 x 102 1 deca 1 x tien 1 x 10 1 x 101 Wat betekent: 1 deci 1 x één tiende 1 x = 0,1 1 x 10-1 1 centi 1 x één honderdste 1 x = 0,01 1 x 10-2 1 milli 1 x één duizendste 1 x = 0,001 1 x 10-3 1_ 10 _1_ 100 _ 1 _ 1000
NASK – METRISCH STELSEL Deze factoren kunnen voor elke maat!!! kilo-meter hecto-meter deca-meter meter deci-meter centi-meter milli-meter kilo-meter hecto-meter deca-meter meter deci-meter centi-meter milli-meter kilo-gram hecto-gram deca-gram gram deci-gram centi-gram milli-gram kilo-gram hecto-gram deca-gram gram deci-gram centi-gram milli-gram kilo-liter hecto-liter deca-liter liter deci-liter centi-liter milli-liter kilo-liter hecto-liter deca-liter liter deci-liter centi-liter milli-liter kilo-seconde hecto-seconde deca-seconde seconde deci-seconde centi-seconde milli-seconde kilo-seconde hecto-seconde deca-seconde seconde deci-seconde centi-seconde milli-seconde
Deze factoren kunnen we ook in elkaar omrekenen NASK – METRISCH STELSEL Deze factoren kunnen we ook in elkaar omrekenen 1 meter = 10 decimeter dus 2 meter = 20 decimeter halve meter = 5 decimeter ½ meter = 5 decimeter 0,5 meter = 5 decimeter 1 meter = 100 centimeter dus 2 meter = 200 centimeter 3 honderdste meter = 3 centimeter 3x meter = 3 centimeter 0,03 meter = 3 centimeter <--------------- 1 meter ---------------> _1_ 100
Deze factoren kunnen we ook in elkaar omrekenen NASK – METRISCH STELSEL Deze factoren kunnen we ook in elkaar omrekenen kilometer hectometer decameter meter decimeter centimeter millimeter kilo hecto deca deci centi milli delen door 10 komma naar links keer 10 komma naar rechts 1 millimeter is 0,01 decimeter omdat: 1 decimeter = 100 millimeter dus een millimeter is een honderste decimeter = 0,01 of twee stappen omhoog op de trap is komma twee plaatsen naar rechts dus 0,01 1 hectometer is 1000 decimeter omdat: 1 hecto meter = 100 meter en elke meter bestaat uit 10 decimeters 100 x 10 = 1000 of drie stappen terug op de trap is x10 x10 x10 = 1000 _1_ 100
NASK – METRISCH STELSEL
NASK – METRISCH STELSEL Vierkanten 1 decimeter = 10 centimeter 1 stap naar beneden op de trap dus x 10 1 vierkante decimeter = 100 vierkante centimeter ook 1 stap maar nu x 100 Een vierkant heeft twee dimensies lengte breedte <------------ 1 decimeter ------------> 1 cm <------------ 1 decimeter ------------> 1 cm 1 vierkante decimeter 1 vierkante centimeter
NASK – METRISCH STELSEL Kubussen <----- 1 decimeter ------> 1 decimeter = 10 centimeter 1 stap omlaag op de trap dus x 10 1 kubieke decimeter = 1000 kubieke centimeter ook 1 stap maar nu x 1000 Een kubus heeft drie dimensies lengte breedte hoogte <------------- 1 decimeter -----------> 1 cm 1 cm <------------ 1 decimeter ------------> 1 cm 1 kubieke decimeter 1 kubieke centimeter
NASK – METRISCH STELSEL Afkortingen 1 kubieke meter is veel te lang geschreven kilo = k meter = m vierkante ² hecto = h gram = g kubieke ³ deca = da liter = L deci = d graden Celsius = °C centi = c milli = m dus 1 km² betekent 1 vierkante kilometer dus een vierkant met aan beide zijden een lengte van 1 kilometer
NASK – METRISCH STELSEL Geheugensteun kilo - 1000 - k hecto - 100 - h deca - 10 - da deci - 0,1 - d centi - 0,01 - c milli - 0,001 - m meter = m gram = g liter = L Trap stappen van 10 vierkante = ² stappen van 100 kubieke = ³ stappen van 1000 Opdracht 1 - Reken de volgende waarden om 5 km = m 1,2 km = m 0,8 km = m 0,25 km = m 2 m = dm 3 m = cm 350 cm = m 380 cm = dm 2,7 km = m 3,2 km = dm 1,8 km = cm 0,9 km = mm 3 hm² = m² 1,7 hm² = m² 0,8 hm² = m² 5 dm² = m² 20 cm² = m² 0,03 m² = cm² 8 dm³ = cm³ 6000 cm³ = dm³ 2,5 m³ = dm³ 0,75 dam³ = m³
NASK – METRISCH STELSEL Geheugensteun kilo - 1000 - k hecto - 100 - h deca - 10 - da deci - 0,1 - d centi - 0,01 - c milli - 0,001 - m meter = m gram = g liter = L Trap stappen van 10 vierkante = ² stappen van 100 kubieke = ³ stappen van 1000 Opdracht 1 - Reken de volgende waarden om 5 km = 5000 m 1,2 km = 1200 m 0,8 km = 800 m 0,25 km = 250 m 2 m = 20 dm 3 m = 300 cm 350 cm = 3,5 m 380 cm = 38 dm 2,7 km = 2700 m 3,2 km = 32.000 dm 1,8 km = 180.000 cm 0,9 km = 900.000 mm 3 hm² = 30.000 m² 1,7 hm² = 17.000 m² 0,8 hm² = 8000 m² 5 dm² = 0,05 m² 20 cm² = 0,002 m² 0,03 m² = 300 cm² 8 dm³ = 8000 cm³ 6000 cm³ = 6 dm³ 2,5 m³ = 2500 dm³ 0,75 dam³ = 750 m³