Mobilisme, schollentektoniek De aarde als dynamisch systeem

Seismiek van de aarde

Geologie in de platentektoniek

De platen en hun namen

Ontstaan van een oceaan

Continentale collisie. Continenten schuiven over elkaar 1 - continentale korst; 2 - lithosferische mantel; 3 - asthenosfeer; 4 - voormalige oceanische korst; 5 - gebergte, voorland; 6-hinterland

Subductie van een oceanische onder een continentale plaat Vorming van een trog, oceaanbodem schuift onder continent . 1 - oceanische korst; 2 - lithosferische mantel; 3 - asthenosfeer; 4 - continentale korst; 5 - gebergtevorming en vulkaanboog; 6 - oceanische trog.

Subductie van oceanische onder oceanische lithosfeer Oceaanbodem schuift onder oceaanbodem, vorming van vulkanische eilanden (vesuvius, Etna, Antillen) . 1 - oceanische korst; 2 - lithosferische mantel; 3 - asthenosfeer; 4 - continent; 5 - oceanische trog; 6 - eilandboog.

Hotspots op een wereldkaart. 1 - divergente plaatgrens; 2 - transforme plaatgrens; 3 - convergente plaatgrens; 4 - diffuse plaatgrens (orogene gordel); 5 - enkele prominente hotspots. De geologische term orogeen omvat niet alleen gebergten maar ook vroegere gebergten die door erosie topografisch niet meer te duiden zijn als gebergte en alleen aan patronen en structuren in gesteenten nog te herkennen zijn .

hotspots Vulkanisme kan ook los van de platentektoniek voorkomen. Op bepaalde plaatsen in de aardmantel stijgt heet materiaal op dat dwars door de lithosfeer naar boven komt. Dit noemt men hotspots. Over hotspots weten we nog vrij weinig. Het vermoeden is dat dit materiaal afkomstig is uit de D"-laag, de onderste laag van de mantel die aan de aardkern grenst. De positie van hotspots verandert in vergelijking met de plaatbewegingen zeer traag; de platen bewegen zich over de hotspots heen. Hotspots laten dan ook een spoor van eilandjes achter op het aardoppervlak en je kunt er makkelijk aan zien welke route een plaat in het verleden heeft afgelegd. Voorbeelden hiervan zijn de eilanden van Hawaï.

Overzicht platentektoniek http://www.geoham.net/6/fys/tekton/tekton.html#2 (theorie met animatie)

Oorzaak platentectoniek door convectie in de buitenste aardkern en de binnenste aardmantel. Materiaal wordt onderaan opgewarmd en begint daarom omhoog te bewegen. Daar koelt het af en beweegt dan eerst horizontaal naar een plek weer het naar onderen kan bewegen. Eén stroomcirkel wordt een convectiecel genoemd. In de aardmantel is de stroming waarschijnlijk veel ingewikkelder dan dit simpele model.

Convectiestromingen in de aarde

Leeftijd van de oceaanbodem

Door het constant aangroeien van de aardkorst bij mid-oceanische ruggen en de omkeringen van het aardmagnetisch veld is de oceaankorst verdeeld in banden van normaal en omgekeerd magnetisme. De ontdekking van deze magnetic striping leidde tot de theorie van oceanische spreiding.

Twee divergente platen met hun Eulerpool. De onderlinge beweging wordt kleiner naarmate de afstand tot de pool afneemt.

ligging van de continenten Baltica, Laurentia en Avalonia tijdens het Midden- tot Laat-Ordovicium (rond 460 miljoen jaar geleden). De Tornquistzee tussen Avalonia en Baltica zou zich eerste sluiten, de Iapetusoceaan tussen Baltica-Avalonia en Laurentia iets later. Witte lijnen geven huidige kustlijnen aan.[2

Ligging van de continenten in het Laat-Devoon (rond 380 miljoen jaar geleden). Baltica, Laurentia en Avalonia zijn door de Caledonische orogenese verenigd tot Euramerika.[3]

De omtrekken van de huidige continenten in een reconstructie van het supercontinent Pangea (200 – 180 miljoen jaar geleden).

Tekening van de ligging van de continenten voor en na de opening van de Atlantische Oceaan, Antonio Snider-Pellegrini, 1858.

Paleografisch bewijs voor Wegeners hypothese van continentverschuiving Met verschillende kleuren zijn de paleogeografische verspreidingsgebieden van de Paleozoïsche soorten Cynognathus (oranje), Mesosaurus (blauw), Glossopteris (groen) en Lystrosaurus (bruin) aangegeven. Dat deze verspreidingsgebieden op verschillende continenten op elkaar aansloten, was een van de redenen waardoor Wegener zijn continentverschuivingshypothese vormgaf

tectoniek op Mars Satellietfoto in infrarood van de Valles Marineris op Mars. De blauwe kleuren wijzen op olivijnrijke, de roze op silicarijke gesteenten. De bodem van de structuur bestaat uit gesteenten met minder silica, net als de oceanische korst van de Aarde minder silica bevat dan de continenten.

youtube http://www.youtube.com/watch?v=z1oza6jybOA&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=uGcDed4xVD4&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=p89RYNGFcM0&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=_HBAwzF9uMk&feature=fvw http://www.youtube.com/watch?v=tv6p48v0meE&feature=related