Psychotherapie bij ouderen Introductie 12 april 2012 Jan te Winkel Klinisch Psycholoog en Psychotherapeut

Inhoud Psychotherapie voor ouderen Wat maakt dat jij kiest voor specialisatie ouderen? Wat weet je reeds over psychotherapie bij ouderen? Wat wil je nog meer leren over psychotherapie bij ouderen?

Psychotherapie bij ouderen Aantal ouderen neemt toe Groep ouderen gezonder en beter opgeleid en bekender en opener voor psychotherapie Groeiende evidentie dat ouderen verbeteren door psychotherapie door competente clinici Psychotherapeutische interventies zijn kosten effectief

Hulpvragen van ouderen Depressie, angst, aanpassingsstoornissen vaak met lichamelijke comorbiteit Rouw, zeker als meer naasten overleden zijn, vaak gekoppeld aan depressie, angst en andere psychologische problemen Mantelzorgers zijn extra kwetsbaar voor depressie en angst Huwelijksproblemen, seksuele problemen, verslavingen, persoonlijkheidsproblematiek

Benodigde competenties Overeenkomsten en verschillen begrijpen van psychotherapie bij andere leeftijden Belangrijke voorwaarde is voldoende basiskennis psychotherapie volwassenen Aangevuld met kennis over het ouder worden Zicht op de verscheidenheid in de oudere bevolking

Competenties vervolg Zicht op verschillen tussen jongeren en ouderen in Indicatiestelling Proces Doelen en Thema’s

Kennis verouderingsproces De meeste ouderen zijn gezonde competente individuën die zelfstandig wonen en niet passen in het stereotiepe beeld van ouderen Ze zijn niet seniel, rigide, noch toenemend neurotisch, emotioneel afhankelijk of toenemend kinderlijk als ze ouder worden

Vervolg kennis verouderingsproces Clinici moeten bekend zijn met normale verouderingspatroon en dit kunnen onderscheiden van ziekte Daardoor kan je passende doelen formuleren en negatieve beeldvorming tegengaan

Vervolg kennis verouderingsproces Ouderen zijn géén homogene groep met één patroon van functioneren of één behoefte patroon. Ouderen verschillen onderling evenveel van elkaar als ze van jongeren verschillen.

Vervolg kennis verouderingsproces Sociale karakteristieken zoals educatie, beroep, rijkdom en etniciteit zijn belangrijker dan leeftijd Geslacht is een andere belangrijke factor: vrouwen hebben een hogere levensverwachting dan mannen

Diagnostiek en indicatiestelling Diagnostiek en indicatiestelling is bij alle leeftijdsgroepen belangrijk, maar bij ouderen mogelijk nog meer: Bij ouderen sterke neiging ieder probleem toe te schrijven aan ouder worden Gevolg veel potentiële behandelbare problemen worden over het hoofd gezien (Ook een Alzheimer kan behandelbare elementen hebben)

Inclusief psychotherapie! Conclusie Clinici moeten bij ouderen veel voorkomende stoornissen zoals depressie, angst en dementie kunnen identificeren en daarop een sterk behandelplan kunnen zetten: Inclusief psychotherapie!

Psychotherapieproces Psychotherapie bij ouderen is vaak gelijk aan jongeren maar je moet voorbereid zijn op modificaties zoals: Lager tempo in de zittingen Helder en langzaam praten voor mensen met gehoorproblemen Geschreven aantekeningen in grote letter voor mensen met milde geheugenproblemen

Psychotherapie proces Altijd gewaar blijven van eigen gevoelens en houding naar ouderen, dus let steeds op positieve en negatieve tegenoverdracht Verder kan je je eigen angsten over ouder worden tegenkomen Of onverwachte eigen zaken naar ouders en grootouders

Psychotherapieproces Ook positieve tegenoverdracht, je enthousiasme over werken met ouderen, kan meespelen, waardoor problemen bij ouderen over het hoofd worden gezien Of beperkingen niet opgemerkt.

Wat maakt dat jij kiest voor ouderen? Cynthia Theo Willem ?

Wat weet je reeds over psychotherapie bij ouderen? Theo Cynthia Willem ?

Wat wil je nog meer weten? Willem Theo Cynthia ?

Programma