| office of the university health, safety & environmental services Stralingsveiligheid niveau 5 René Heerlien, MSc Centraal stralingsdeskundige Laserveiligheidsadviseur Sentix Stralingszorg
| office of the university health, safety & environmental services Indeling Röntgenverstrooiing Röntgenverstrooiing Scannen van handbagage Scannen van handbagage Beta light Beta light Huiddosis Huiddosis Vullen van injectiespuit met tetrofosfine Vullen van injectiespuit met tetrofosfine Injectie van tetrofosfine Injectie van tetrofosfine Schildkliertherapie Schildkliertherapie Bovine serum albumin Bovine serum albumin Scale in gaspijpen Scale in gaspijpen
| office of the university health, safety & environmental services Röntgenverstrooiing bedrijfsuren per week10 uur dosis per minuut op 1 m1 mGy afstand focus-muur2 m strooistraling op 1 m0,1% Bereken de jaardosis bij de werktafel muur röntgentoestelwerktafel 45
| office of the university health, safety & environmental services Röntgenverstrooiing dosis per minuut op muur1 / 2 2 = 0,25 mGy verstrooide dosis per minuut op 1 m0,25 0,110 -2 = 0,00025 mGy verstrooide dosis per minuut bij tafel0,00025 / (22) 2 = 0,00003 mGy bedrijfsuren per jaar10 (h/wk) 50 (wk/j) = 500 h/j = min/j dosis per jaar0,00003 (mGy/min) (min) = 0,9 mGy
| office of the university health, safety & environmental services Scannen van handbagage buisspanning150 kV anodestroom0,2 mA belichtingstijd20 ms dosis bagage3 Gy per opname dosis personeel3 Gy per opname aantal opnames10 per minuut Bereken de jaardosis van de beveiligingsbeamte.
| office of the university health, safety & environmental services Scannen van handbagage aantal opnames per jaar10 min -1 60 min/h 2000 h/j = 12 10 5 dosis beveiligingsbeamte12 10 5 3 Gy = 3600 Gy = 3,6 mGy
| office of the university health, safety & environmental services Beta light
| office of the university health, safety & environmental services Beta light brongetritieerd waterstofgas in plastic omhulling radionuclide 3 H activiteit800 GBq per stuk maximale opslag50 stuks toepassingnoodsignalering e inh (50) = 1,8 Sv/GBqinhalatie van getritieerd waterstofgas e inh (50) = 18 mSv/GBqinhalatie van getritieerd waterdamp 3 H (12,33 j) 3 He (stabiel) f 1 = 1,00 Q = 0,0186 MeV --
| office of the university health, safety & environmental services Beta light Stel dat de hele voorraad van 50 beta lights vermorzeld wordt en dat men 0,1% van de totale activiteit inademt. Bereken de effectieve volgdosis. totale activiteit50 800 = GBq inname0,1 = 40 GBq E(50) = e inh (50) A = 1,8 ( Sv/GBq) 40 (GBq) = 72 Sv Activiteit:800 GBq per stuk e inh (50) = 1,8 Sv/GBqinhalatie van getritieerd waterstofgas e inh (50) = 18 mSv/GBqinhalatie van getritieerd waterdamp
| office of the university health, safety & environmental services Beta light Stel dat de hele voorraad van 50 beta lights verbrandt en dat men 0,1% van de totale activiteit inademt. Bereken de effectieve volgdosis. totale activiteit50 800 = GBq inname0,1 = 40 GBq E(50) = e inh (50) A = 18 (mSv/GBq) 40 (GBq) = 720 mSv de interventielimiet is 750 mSv ! Activiteit:800 GBq per stuk e inh (50) = 1,8 Sv/GBqinhalatie van getritieerd waterstofgas e inh (50) = 18 mSv/GBqinhalatie van getritieerd waterdamp
| office of the university health, safety & environmental services Huiddosis bronijkbron dikte2 mm breedte10 mm lengte20 mm radionuclide 137 Cs activiteit370 kBq oppervlak activiteit2 2 mm Cs (30 j) 137 Ba (stabiel) f 1 = 0,944 f 2 = 0,056 f 1 = 0,851 f ce, 1 = 0,093 Q = 1,176 MeV 11 22 11 0,662 0,000 Bereken de equivalente huidosis als men de ijkbron met de vingers tegen de vlakke kant beetpakt. De handeling duurt 1 seconde. Gebruik de vuistregel voor uitwendige -besmetting in paragraaf 9-3 van het boek van Brouwer en Van den Eijnde.
| office of the university health, safety & environmental services Huiddosis Bereken de equivalente huidosis als men de ijkbron met de vingers tegen de vlakke kant beetpakt. De handeling duurt 1 seconde. Gebruik de vuistregel voor uitwendige -besmetting in paragraaf 9-3 van het boek van Brouwer en Van den Eijnde. verwaarloos absorptie in het materiaal van de ijkbron activiteit / oppervlak = 370 kBq / 0,04 cm 2 = 9000 kBq/cm 2 huiddosis = 2 (mGy/h per kBq/cm 2 ) 9000 (kBq/cm 2 ) / 3600 (s/h) = 5 mSv/s
| office of the university health, safety & environmental services Huiddosis Een werknemer doet dit 2 keer per dag, het hele jaar door. Bereken de jaarlijkse huiddosis. aantal keren = 2 (per dag) 5 (d/wk) 50 (wk/j) = 500 per jaar huiddosis = 500 (per jaar) 5 (mSv) = 2500 mSv/j dit is meer dan de jaarlimiet !
| office of the university health, safety & environmental services Vullen van injectiespuit radiofarmaconC 18 H 40 O 4 P 2 radionuclide 99m Tc activiteit600 MBq per keer tijd van handeling0,5 minuut per keer aantal handelingen1500 per jaar afstand tot huid6 cm = 0,06 m = 0,023 Sv h -1 MBq -1 m 2 99m Tc (6,0 h) 99 Tc (stabiel) 0,000 0,141 0,143 22 11 Bereken de equivalente huiddosis per jaar.
| office of the university health, safety & environmental services Vullen van injectiespuit de totale tijd van alle handelingen is t = 1500 0,5 = 750 min = 12,5 h doe eerst alsof het hele lichaam zich op 6 cm vanaf de activiteit bevindt E = A t / r 2 = 0,023 ( Sv h -1 MBq -1 m 2 ) 600 (MBq) 12,5 (h) / (0,06 m) 2 = Sv = 48 mSv de effectieve dosis wordt bepaald door de equivalente huiddosis H huid = E / w huid = 48 / 0,01 = 4800 mSv dit is (ver) boven de jaarlimiet !
| office of the university health, safety & environmental services Injectie van tetrofosfine radiofarmaconC 18 H 40 O 4 P 2 radionuclide 99m Tc activiteit600 MBq toepassinghartscintigram = 0,023 Sv h -1 MBq -1 m 2 e inj (50) = 0,9 mSv/MBqinjectie tijdens inspanning e inj (50) = 1,1 mSv/MBqinjectie tijdens rust 99m Tc (6,0 h) 99 Tc (stabiel) 0,000 0,141 0,143 22 11
| office of the university health, safety & environmental services Injectie van tetrofosfine Bereken de effectieve volgdosis E(50) van de patiënt. E(50) = e(50) A = 1,1 (mSv/MBq) 600 (MBq) = 6,6 mSv = 0,023 Sv h -1 MBq -1 m 2 e inj (50) = 0,9 mSv/MBqinjectie tijdens inspanning e inj (50) = 1,1 mSv/MBqinjectie tijdens rust
| office of the university health, safety & environmental services Injectie van tetrofosfine Een uur na de injectie gaan patiënt en partner samen gezellig naar de bioscoop. Ze zitten 2 uur lang knus naast elkaar op een onderlinge afstand van 50 cm naar de film te kijken. Bereken de effectieve dosis E van de partner. E = A t / r 2 = 0,023 ( Sv h -1 MBq -1 m 2 ) 600 (MBq) 2 (h) / (0,5 m) 2 = 110 Sv = 0,1 mSv = 0,023 Sv h -1 MBq -1 m 2 e inj (50) = 0,9 mSv/MBqinjectie tijdens inspanning e inj (50) = 1,1 mSv/MBqinjectie tijdens rust verwaarloos het verval gedurende dat ene uur (T ½ >> 1 uur)
| office of the university health, safety & environmental services Schildkliertherapie radiofarmaconNaI radionuclide 131 I activiteit600 MBq toepassingbehandeling hyperactieve schildklier = 0,066 Sv h -1 MBq -1 m 2 e ing (50) = 22 mSv/MBqingestie van NaI 131 I (8,0 d) 131 Xe (stabiel) Q = 0,971 MeV 0,000 0,365
| office of the university health, safety & environmental services Schildkliertherapie Bereken de effectieve volgdosis E(50) van de patiënt. E(50) = e(50) A = 22 (mSv/MBq) 600 (MBq) = 13,200 mSv = 13,2 Sv Zal deze patiënt schildklierkanker oplopen tengevolge van deze behandeling ? waarschijnlijk niet, de schildklier wordt kapot gestraald de dosis op de rest van het lichaam is aanzienlijk kleiner
| office of the university health, safety & environmental services Schildkliertherapie Bereken de equivalente dosis per uur op 1 meter vanaf de patiënt vlak na de inname van de activiteit. H = A t / r 2 = 0, 066 ( Sv h -1 MBq -1 m 2 ) 600 (MBq) 1 (h) / (1 m) 2 = 40 Sv Na hoeveel tijd is de equivalente dosis per uur op 1 meter gedaald tot 20 Sv ? na 1 T ½ = 8 dH = 40 / 2 = 20 Sv 70% van de activiteit wordt binnen 24 uur via de urine uitgescheiden na 1 dag is de equivalente dosis per uur op 1 meter 0,30 40 = 12 Sv
| office of the university health, safety & environmental services Schildkliertherapie De patiënt wordt uit het ziekenhuis ontslagen als de equivalente dosis per uur op 1 meter gedaald is tot 20 Sv. Die avond gaan patiënt en partner naar bed en slapen een gat in de dag. Bereken de effectieve dosis die de partner in 9 uur oploopt. ga uit van een onderlinge afstand van 0,5 meter E = 20 ( Sv/h op 1 m) t / r 2 = 20 ( Sv/h) 9 (h) / (0,5 m) 2 = 720 Sv = 0,7 mSv vanwege de urineuitscheiding zal het een factor 2 minder zijn
| office of the university health, safety & environmental services Bovine serum albumin radiofarmaconeiwit-oplossing gebufferd met 0,05M natriumfosfaat, pH = 7,5 radionuclide 125 I activiteit60 MBq stock in chemicaliënkast in C-laboratorium 1,5 MBq per experiment in zuurkast in C-laboratorium toepassinggroei van celcultures e inh (50) = 1,410 -8 Sv/Bqjodium in dampvorm
| office of the university health, safety & environmental services Bovine serum albumin pvorm van stof / werkzaamheden -4gas poeders mengen of malen vloeistof tegen kookpunt spattende bewerkingen -3vluchtige nucliden ( 3 H-damp, jodium) poeders in gesloten systeem centrifugeren, vortexen -2eenvoudige bewerking (RIA) labeling niet vluchtige stof bewerking in gesloten systeem (elutie Tc) meten aan gesloten ampul pipetteren niet vluchtige stof opslag in laboratorium qlaboratorium 0buiten laboratorium 1D-laboratorium 2C-laboratorium 3B-laboratorium rlokale ventilatie 0buiten zuurkast, op tafel 1zuurkast (niet DIN 12923) 2zuurkast (wel DIN 12923) air-flow isolator (veiligheidsklasse 2) 3air-flow isolator (veiligheidsklasse 3) glove box
| office of the university health, safety & environmental services Bovine serum albumin Mag de stock-voorraad bewaard worden in een chemicaliënkast in een C-laboratorium ? opslagp = -1 C-laboratoriumq = 2 plaatselijke afzuigingr = 1 A max = 0,02 10 p+q+r / e inh (50) = 0,02 10 2 / 1,4 = 1,4 10 8 Bq = 140 MBq het mag dus (net) wel
| office of the university health, safety & environmental services Bovine serum albumin Mag het experiment in de zuurkast van het C-laboratorium worden uitgevoerd ? vluchtig nuclidep = -3 C-laboratoriumq = 2 zuurkastr = 2 A max = 0,02 10 p+q+r / e inh (50) = 0,02 10 1 / 1,4 = 1,4 10 7 Bq = 14 MBq het mag dus wel