Valeriana officinalis L. Valeriaan Valerianaceae
Valeriaan Van deze plant: gedroogde ondergrondse delen (wortel, rhizoom) gedroogd <40°C vochtige omgevingen in Europa (grachten, rivierbedding), ook geteeld Inhoudsstoffen sesquiterpenen en iridoiden sesquiterpenen: cyclopentyl-carboxylzuren valeriaanzuur = valereenzuur, acetoxyvaleriaanzuur en hydroxyvaleriaanzuur: stabiel en niet vluchtig vluchtige: bvb valeranon niet wateroplosbaar
Inhoudsstoffen isoV isovaleraat
Inhoudsstoffen (vervolg) Iridoiden = valepotriaten zeer specifiek niet geglycosyleerd, lipofiele esters van triolen valtraat, isovaltraat, acevaltraat dihydrovaltraat iso-valeroxy-hydroxy-dihydrovaltraat moeilijk oplosbaar mengsel onstabiel, ontbinden onder invloed van licht, hitte en zuur, na 2 weken bij 20°C blijft slecht 1/3 valepotriaten over
Farmacologische eigns Mineur kalmeermiddel verantwoordelijke substantie is niet gekend, waarschijnlijk combinatie valepotriaten: vermindering in motorische act minder agressie spasmolytisch in vitro: inhibitoren van nucleinezursynthese, zeer cytotoxisch, mutageen en teratogeen, waarschijnlijk geen risico in vivo door afbraak valepotriaten in GI-tractus
Farmacologische eigns sesquiterpenen valeranon: sedatief, hypotensief en anticonvulsief valereenzuur: spasmolyticum Meest recente onderzoeken op totaal extract in vitro: stimulatie van vrijstelling en heropname van GABA (gamma-aminoboterzuur) in zenuwuiteinden inhibitie van GABA receptoren door valereenzuur
Farmacologische eigns in vivo: objectief bewijs dat de slaaptijd verhoogd verbetering slaapkwaliteit afname alertheid geen residuele effecten
Gebruik In de gebruikte Galenische vormen, geen valepotriaten aanwezig verbeteren symptomen van neurotonische aandoeningen: minuere slapeloosheid overspanning GI-krampen
Farmaceutische specialiteiten bevatten alle valeriaanextract en worden verkocht voor hun kalmerend en slaapinducerend effect: Dormiplant, Noctisan, Relaxine, Sediphym, Seneuval, Tranquophym, Valdispert en Valerial.
Echinacea purpurea L. Echinacea purpurea L. Rode zonnehoed Asteraceae
Echinacea Van deze plant: gedroogde ondergrondse delen, als tinctuur Inhoudsstoffen essentiele olien pyrrolizidine alkaloiden fenolische bestanddelen afgeleid van caffeïnezuur onverzadigde alifatische verbindingen: alifatische amides, isobutylamides van polyenyne en polyeenzuren polysacchariden
Farmacologische eigns Uitwendig: wondhelend inwendig: pijnstillend en antitussief Farmacologische indicaties zijn niet bewezen
Gebruik bij griepachtige toestanden verhoging van weerstand tegen infecties van de bovenste luchtwegen preventie en behandeling van verkoudheden en griep adjuvant therapie bij chemotherapie profilactiesch tegen opportunistische infecties bij immuungesupprimeerde patiënten mag behandeling met antibiotica NIET vervangen
Zingiber officinalis Roscoe Gember Zingiberaceae
Gember Van deze plant: gedroogde wortelstok als farmaceutische grondstof voorkomen: inheems in Indië en gecultiveerd in Indië, China, Azië Vrij veel gebruikt in voeding: zeer scherpe en verfrissende smaak in Oosterse keuken bvb bij Sushi, wok gerechten soft-drinks vooral in VS: “Ginger ale”...
Inhoudsstoffen Zeer rijk aan zetmeel (60%) proteïnen vetten, dit zijn alle reservestoffen voor de plant essentiële oliën sespuiterpeen koolhydraten 30-70 % van de essentiële olie: (-)-zingibereen, (+)-ar-curcumeen, (-)-b-sesquiphellandreen, E,E-b-farneseen, b-bisaboleen
Inhoudsstoffen Scherpe smaak 1-(3’-methoxy-4’-hydroxyfenyl) -5-hydroxyalkaan-3-onen = GINGEROLEN [3-6]-, [8]-, [10]- en [12]- resp zijketen van 7-10, 12, 14 of 16 koolstoffen
Inhoudsstoffen essentiële oliën (vervolg) monoterpeen aldehyden (citrals) alcoholen glycosiden scherpe smaak: gingerolen
Farmacologische eigns Reeds lang gebruikt als GM in Indië en China experimenten bij de RAT tonen aan: cholesterol verlagende werking cholagoge hepatoprotectieve werking anti-ulceratief anti-inflammatoir, zouden inwerken op prostaglandine en leukotrieenproductie (NSAID) => gunstig effect op reuma
Farmacologische eigns studies bij de MENS tonen aan: anti-emetisch bij reisziekte, postoperatieve nausea en ochtendmisselijkheid bij een dosis van 1 tot 2 gram/dag spasmolytisch bevordert pijsvertering: intestinale peristaltiek, speeksel en maagsecreties niet toxisch geen eveneffecten niet gebruiken in dosissen hoger dan voeding tijdens zwangerschap en lactatie
Aconitum napellus L. Aconitum napellus L. Blauwe monnikskap Ranunculaceae
Aconitum napellus L. Van deze plant: gedroogde wortel voorkomen: voldoende in natuur voor oogst, komen voor in bergachtige gebieden van West-Europa tot in de Himalaya-gebergten Inhoudsstoffen rijk aan suikers (zetmeel, 50-60%) alkaloïden (0.5 - 1.5%): aconitine = diëster alkaloïde nl. Geacetyleerde en gebenzoyleerde derivaat van aconine aconine: diterpeen, pentagehydroxyleerd alkylamine gerelateerde structuren vb hypaconitine
Inhoudsstoffen
Farmacologische eigns Aconitine, eerst exciterend daarna paralyse van perifere zenuwuiteinden en hersenstam vertraagt ademhaling dooft atriale impulsen in AV knoop werd gebruikt als pijlengif en als vergif tegen wilde dieren en knaagdieren gebruikt bij moorden zeer populair als GM in China en Indië
Farmacologische eigns In Westerse wereld: aconiettinctuur: decongestivum in versch GM zoals siropen bij onproductieve hoest. In combinatie met andere ingredienten aconitine wordt niet meer als zuivere stof gebruikt
Farmacologische eigns In Oosterse wereld: anti-rheumatisch analgetisch bij posttraumatische pijnen, breuken anesthetisch door de bereidingsprocedures treed hydrolyse op waardoor minder toxisch
Toxiciteit van de plant Één van de meest toxische planten: 2-4 gr wortel, of 3 mg aconitine = lethaal intoxicaties uitzonderlijk in Europa, wel in Azie (verkeerde bereiding of overdosis) ook in emigratenwijken van grote steden door gebruik in Aziatische geneeskunde symptomen: tintelingen in lippen, tong, keel en aangezicht angst, gevoelloosheid, naussea en myastenia hartritmestoornissen => ventrikelfibrilate => geen antidoot