Energieuitdaging vanuit maatschappelijk- economisch perspectief (deel 2): Nederlandse energievoorziening op weg naar 100% hernieuwbare energie? Erik Lysen.

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Welkom bij de workshop: “Geld besparen op elektriciteit !”
Advertisements

Varen op zonne-energie
Energieborrel Klimaatwijken
Diagnostische toets Energie
Met energie kun je dingen doen.
M3F-MATEN - Tijd en Snelheid
Een Calandlyceum project
Elektriciteit.
Smart Energy Mix Congres Donderdag 12 oktober 2006 Hogeschool Windesheim Zwolle KIVI NIRIA. Van techniek tot toekomst.
Inhoud Ontzorgen Rekenvoorbeeld: gezin van 4 personen
Noodzakelijk? Betaalbaar?
“De Windvogel” (1991)‏ Missie
Informatieavond Goutum 18 september Lichtmasten gemeente • lichtmasten •Kosten per lichtmast per jaar gem. € 70 •Beheerkosten € 40 •Verbruikskosten.
Vermogen Veel vermogen Zelfde locomotief in model, weinig vermogen.
M3F-MATEN - Tijd en Snelheid
Diagnostische toets Energie
Warmtepomp en energieopslag Ing. J. Tent 12 juni 2008
3T Nask1 Hoofdstuk 1 Elektriciteit
Hoofdstuk 6 Elektriciteit
Elektriciteit.
Energie: Grootheden en eenheden
NATUURKUNDE DI. 16 NOV.’10 LES 8 AFRONDING H3.
Ieder apparaat verbruikt energie ! JE MOET IN STAAT ZIJN OM DE
Smart grids Als er slimme netten zijn, moeten er ook domme netten zijn (?) Lezing broodje energie 28 januari 2010 Kees Iepema.
Hernieuwbare energie Beleidsinstrumenten: subsidiëren of verplichten? Martijn Blom, CE Delft, 7 december 2010.
Wat komt er allemaal bij kijken.  thuis :  Ingrediënten  Energiekosten  Aanschaf machine (afschrijving)  Bakker  + loonkosten  + onderhoud machines.
Oefenvragen Hst. 3 paragraaf 1 t/m 3.
3.1 Energie omzetten..
Vilnius, 27th February - 12th March 2011 Workshop SEM Warmteopwekking en -benutting Ir. K.R. (Kees) Iepema.
Energie.
T hema’s in deze quiz: Gezin Zorg Arbeid. Thema 1: Verschillen binnen ‘het Nederlandse gezin’
Warmte herhaling hfd 2 (dl. na1-2)
Bespreken vraag 25C, 26 en 27 Video van Al Gore Vrijdag so over par 1 en 2 Maandag 19 maart Huiswerk: Maken 28 en 31 t/m 33 Leren par 3 Lezen par 4.
Vraag 28 Verzamel eerst de gegevens: P = 80 W t = 8,5 minuut = 8,5 x 60 = 470 seconden m = 200 gram water c = 4,2 J/g.°C ∆T = 37 – 7 = 30 °C Maak eventueel.
Neem onderstaande tabel over en vul hem in:
Goedemiddag H3b.
5.1 Definitie van vermogen
Les 4 Inzichtvragen 1 t/m 3 WERKBOEK blz 15 en 16.
Herhaling Energie berekeningen
Achtergrond 380 kV HS-station Breukelen
Samenvatting H 5 Nova klas 2
Kilometer per uur.
Energiesoorten bewegingsenergie elektrische energie
AIRE project: een korte inleiding Erik Lysen Utrecht Centrum voor Energieonderzoek (UCE) AIRE workshop, Utrecht, 4 november 2005.
Jaarverslag 2011 KERNCIJFERS Vanuit V.O Pensioenfonds.
Champignon kwekerij ‘t Voske Realisatie Innovaties
Betekenis top-down beleid energietransitie
Elektrische arbeid en vermogen
havo: hoofdstuk 4 (stevin deel 3) vwo: hoofdstuk 2 (stevin deel 2)
Warmtepompen.
Deel 2 Energie: bronnen en soorten
Energie: Grootheden en eenheden
Smart Grids – Waarom? Aart-Jan de Graaf – Lector Meet- en Regeltechniek.
Met energie kun je dingen doen.
Koninklijk Instituut Van Ingenieurs De beroepsvereniging van ingenieurs en techniekstudenten KIVI – EL: Homelab2050, deel 7 Thema: “Hoe is de woning in.
Sportparken in zwaar weer Iedere vereniging krijgt te maken met: Een gemeente die ‘dekkende’ huur wil, Stijgende erfpacht, Terugtrekkende sponsoren, Kortingen.
Waterkracht in Nederland Een verstandige keuze? Presentatie door Franklin Delano Moquette Sportvisserij Nederland.
ENERGIE VOOR DUMMIES. in 5 scènes: 1. Wat is energie? 2. Een mens als energiegebruiker 3. Efficiënt voortbewegen 4. Zonne-energie 5. Broeikaseffect.
Ieder apparaat verbruikt energie ! JE MOET IN STAAT ZIJN OM DE
Hoofdstuk 2 - Elektriciteit
E = P × t.
H3 Energie Klas 3 mavo.
§4.1 LEERDOELEN Uitleggen van de begrippen: stroomkring, stroommeter/-sterkte, geleiders, spanningsbron, spanningsmeter, weerstand, wet van Ohm, elektrisch.
ONDERWERP 4 ENERGIEVERBRUIK
Energie TV Elektriciteit.
Wat is warmte? Eerst iets over energie Warmteoverdracht technieken
Cocreatie sessie: meekoppelkansen circulaire snelweg
Van atoom tot kosmos Piet Mulders HOVO – cursus februari/maart 2019
Naturalis 5.
Transcript van de presentatie:

Energieuitdaging vanuit maatschappelijk- economisch perspectief (deel 2): Nederlandse energievoorziening op weg naar 100% hernieuwbare energie? Erik Lysen Algemeen directeur UCAD Klimaatoverleg Politieke Partijen Utrecht, 18 januari 2010

Nederlandse energievoorziening Energieverbruik: 3330 PJ* In welke sectoren: 1 PJ = 1 petajoule = joule 1 PJ = 1000 TJ (terajoule) Bron: CBS/MNC/Sept09

Nederland is doorvoerland voor energie Energie- voorziening is complex Twee inzichten:

Bijdrage hernieuwbare bronnen in 2008: 3,4% Bron: CBS/MNC/Sept09 NB: in statistieken worden hernieuwbaar opgewekte MWh met een rendement van 43,5% teruggerekend naar TJ. Dus: 1 GWh is niet 3,6 TJ, maar 8,3 TJ

Waar komt onze elektriciteit vandaan? Bron: CBS/MNC/Sept09

Bijdrage hernieuwbare elektriciteit: 7,5% Bron: CBS/MNC/Sept09

Waar gaat onze elektriciteit naar toe? Bron: CBS/MNC/Sept09

Huishoudelijk verbruik Bron: ECN,

De ene megawatt is de andere niet Theoretische centrale: 24 uur/dag en 365 dagen/jaar: iedere megawatt (MW) produceert 24*365 = 8760 MWh.

Potentieel hernieuwbare elektrische energie (Nederland) Theorie: Praktijk: elektriciteitsnet kan vermogens niet opnemen (NB: piekbelasting 2008: MW) Met name zon-PV vermogen komt in zomerperiode én overdag Dus: grootschalige opslag nodig, van zomer naar winter (Toch: waterstof? Maar: verlies omzetting 30%-40%)

Basiskennis energie en vermogen Efficiency van een mens als motor: ongeveer 20% Dus 1 uur fietsen met 100 W (0,1 kWh) kost lichaam 0,5 kWh(th) aan “verbrandingsenergie” Omgerekend in “calorieën” is dat 430 kcal Vermogen x Tijd = Energie 1 watt (W) x 1 seconde (s) = 1 joule (J) “Mens is motor van 100 W” (prof. Casimir) Tien mensen een uur lang werken: 1000 W * 1uur = 1kWh 1 kWh= 1 kW * 3600 sec = J = 3,6 MJ NB: 1 biertje 33cl (130 kcal) + 1 makreel 80 gr (280 kcal) + toastjes (20 kcal) leveren weer 430 kcal