Stemloosptk stemhebbendbdg 1Creolistiek en Taalverandering college 6 Hoe zit het in het Nederlands?

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Auditen op succes waarderend auditen
Advertisements

Leer de namen van de noten 1
Op zoek naar de ware This material is freely provided to help you build your own Power Point presentation to meet the needs of your group. 1 Based on eBook:
PsycINFO Psychologische tests Universiteitsbibliotheek.
A H M F K EB C x 8 Afwenden bij A en C. 1e secties C, 2e secties A. Vanaf 10 m splitsen en grote volte.
Downloaden: Ad-aware. Downloaden bestaat uit 3 delen: •1. Zoeken naar de plek waar je het bestand kan vinden op het internet •2. Het nemen van een kopie.
Prekenserie Handelingen - deel 6 (slot) ‘Gods Woord overwint omdat het mensen in de vrijheid zet!’ Hand 28,31.
Gent, 4 mei 2010 Wat denken de Belgische vakantiegangers vandaag van sociale media? Anne Verhaeghe.
10. The reason why Sociolinguistic causes of change.
Ronde (Sport & Spel) Quiz Night !
Welkom in de samenkomst
Jezus over het koninkrijk 1. Marcus 1: 14. Nadat Johannes gevangen was genomen, ging Jezus naar Galilea, waar hij Gods goede nieuws verkondigde 15 Dit.
Aftersales/Onderhoud Onderzoek | februari 2005 | ©TNS NIPO | 1 Automotive Door Vincent Groen, Steven Boekee De Nederlandse automobilist en zijn werkplaats.
1. 12 DAAROM, gelijk door één mens de zonde de wereld is binnengekomen... 2.
Hoofdstuk 2 De fundamenten van individueel gedrag
F. Rubben NI Lookout 1 06/RIS/05 - NI Lookout VTI Brugge F. Rubben, ing.
Naar het Jaareinde toe
Leiden University. The university to discover. ICLON, Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing Denkgereedschap.
Leer de namen van de noten 2
Gebieden als Powerpoint shapes
Registratie van achtergrondfactoren bij patiënten in de huisartsenpraktijk: welke zijn volgens huisartsen belangrijk om te registreren? Een Delphi studie.
Sociolinguïstiek Bijeenkomst 3.
Is de islam als godsdienst een rem op de integratie van moslims?
Destillatie.
Norwich Onderwerp: uitspraak van de nasale eindklank [ŋ] in woorden als walking, talking. In Norwich maakt men alleen een [n] als eindklank. 4 spreekstijlen:
Taalverandering op syntactisch niveau Hoofdstuk 7 “Caught in a web”
New York City (Labov) Onderwerp: fluctuerende uitspraak /r/ in New York City, soms wel soms niet uitgesproken (/r/ insertie) in bear, beard. Labov vroeg.
HOOFDSTUK 12 Repareren van de patronen Therapeutische veranderingen. Creolistiek en Taalverandering Bernadet Gijsbers december 2010.
Hulpwerkwoorden can must may etc.
Kunnen we leren kiezen? Jan Bransen Alumnidag 2006.
STAPPENPLAN GRAMMATICUS.
Probeer te begrijpen wat de Midzomernacht zon betekent
Hoofdstuk 18 Veranderingen in organisaties tot stand brengen
Gedrag in organisaties, 9e editie
1 Complexiteit Bij motion planning is er sprake van drie typen van complexiteit –Complexiteit van de obstakels (aantal, aantal hoekpunten, algebraische.
Werken aan Intergenerationele Samenwerking en Expertise.
Breuken-Vereenvoudigen
Ik ben Marie En dit is mijn oom Tom.
Gedrag in organisaties, 10e editie
PLAYBOY Kalender 2006 Dit is wat mannen boeit!.
Ruimtevaartquiz De Maan De.
Waaruit is het menselijk lichaam opgebouwd?
A H M F K EB C x 89 Sigarenbox : Afwenden bij M en K,over- zijde H en F splitsen. Daarna dames rechts.
C op de rechterhand M F het binnenste peloton buigt af en rijdt een volte op de andere hand. telkens een.
A H M F K EB C x 91 Van hand veranderen voor de X splitsen en Rechangeren. Met de nieuwe partner op.
A H M F K EB C x 85 Korte zijde bij C 2 e secties volte 14 m en op afstand komen ( 0,5 rijbaan)
A H M F K EB C x 88. Korte zijde bij A en C changement met gebroken lijnen (opsluiten!) Daarna rijden.
A H M F K EB C x 92 Galop Binnenruiters grote volte bij A en C -partnerruil- Volgende korte zijde in.
ZijActief Koningslust 10 jaar Truusje Trap
Beter samen werken…. Waar heb ik dat nog gehoord ? PZ GRENS
Voorrangsregels bij rekenen (1)
ECHT ONGELOOFLIJK. Lees alle getallen. langzaam en rij voor rij
Het werken met portfolio
De financiële functie: Integrale bedrijfsanalyse©
Inhoud college Bespreken opdracht Lijnbalancering: TPM
WERKWOORDSPELLING Hoe doe je dat ?.
11 september 2014 Bodegraven 1. 2 de vorige keer: 1Kor.15:12-20 :13 - geen opstanding – Christus ook niet opgewekt :14,15 – consequenties: onze prediking.
Etappe 19 Speelfiguren 2e19.
POL (MO)-methode  Dit is de kapstok waar je de rest van de zin aan op kunt hangen.  Vervolgens kijk je of er eventueel een meewerkend voorwerp in.
1 Zie ook identiteit.pdf willen denkenvoelen 5 Zie ook identiteit.pdf.
Verander je wereld 2 Samuel 11:1-2 Bij het aanbreken van het voorjaar, de tijd waarin koningen gewoonlijk ten strijde trekken, stuurde David opnieuw een.
Lucas 18: Bijbel in Gewone Taal
Stap voor stap Opdracht 0528
Romeinen 7:1 – 8:2 1Weet u dan niet, broeders en zusters, ik spreek immers tot mensen die de wet kennen, dat de wet alleen gezag over een mens heeft zolang.
ZijActief Koningslust
Even bijpraten… Jan Bartling 30 januari 2015 In vogelvlucht langs de belangrijkste thema’s.
Wanneer gij dan bijeenkomt, is dat niet het eten van de maaltijd des Heren... 1Korinthe
Tuinvogels herkennen.
Transcript van de presentatie:

stemloosptk stemhebbendbdg 1Creolistiek en Taalverandering college 6 Hoe zit het in het Nederlands?

 Tot aan de 16e eeuw 6 sibilanten:  stemhebbend: [z] [dz] [ž]  stemloos: [s], [ts], [š] 2Creolistiek en Taalverandering college 6

 In de loop van de 16e eeuw: 3Creolistiek en Taalverandering college 6

4 Vanaf midden 17e eeuw: [3 stemloze sibilanten: [s], [θ], [x]

[s] [z] [ts] [dz] [š] [ž] [s] [ts] [š] [ [s] [θ] [x] 5Creolistiek en Taalverandering college 6

 In de 13 e -16 e eeuw geleidelijk, eerst in Burgos, dan breidt het zich uit naar het zuiden en westen. In de 16 e eeuw is er contrast tussen de uitspraak van Burgos /Ø/ en andere gebieden in Oud-Castilië tegenover Toledo /h/; rond 1560 wordt /Ø/ ook de norm in Madrid. 6Creolistiek en Taalverandering college 6

 Latijn: ablativus pronomen + cum  mecum > micum > *migo > conmigo  tecum > ticum > *tigo > contigo  secum > sicum > *sigo > consigo  nobiscum > noscum > *nosco > connosco > connusco  vobiscum > voscum > *vosco > convosco > convusco 7Creolistiek en Taalverandering college 6

 De tendens van items die gelijk in betekenis zijn gelijk te worden in vorm.  Proces waarin morfemen, woorden of constructies worden gecreëerd of veranderd naar het model van andere al in de taal bestaande (grammaticale) patronen. Dit leidt over het algemeen tot meer regelmatigheid in paradigma’s.  Cf. ook rule generalization 8Creolistiek en Taalverandering college 6

 Habían muchos niños. (= había)  Naar analogie van morfologie van andere werkwoorden 3 e p. meervoud (o.a. Spaans van Chili, Andes, Argentinië). ◦ Cantaban muchos niños.  Yo me gusta pasear mucho. (= a mí me)  Naar analogie van de meerderheid van de werkwoorden (Spaans van Chili). ◦ Yo me levanto a las siete. 9Creolistiek en Taalverandering college 6

 récord = zelfst.n.w., recórd = werkw.  Verschil in klemtoon is functioneel onderscheidend. 10Creolistiek en Taalverandering college 6

11Creolistiek en Taalverandering college 6 Aitchison 2001: 184

12Creolistiek en Taalverandering college 6 Aitchison 2001: 184

 drag chain: ketting(reactie) waarbij een klank een gat opvult; veel voorbeelden  push chain: ketting(reactie) waarbij een klank een andere klank van zijn plaats duwt; weinig voorbeelden 13Creolistiek en Taalverandering college 6

14Creolistiek en Taalverandering college 6 Aitchison 2001: 188

 1. [p], [t], [k] > [pf], [ts], [kx]  2. [d] > [t]  3. [θ] > d  Er is sprake van een drag chain, want [p], [t], [k] vullen een gat op; ze laten daardoor een gat achter en dit wordt gedeeltelijk opgevuld, nl. door [d] > [t]; [θ] vult vervolgens het gat van [d] op.  Engels heeft deze veranderingen niet ondergaan. Hoe zit het met Nederlands? 15Creolistiek en Taalverandering college 6

(Aitchison 2001: 190)  push chain: de eerste klinker [ɑ] > [a] die zich beweegt, neemt geen open plek in, maar verdringt een andere klinker van zijn plaats [a] > [ia], enz. 16Creolistiek en Taalverandering college 6

[  Hoe kun je [s], [ts], [š] > [s], [θ], [x] classificeren? Is er sprake van een drag chain of push chain? 17Creolistiek en Taalverandering college 6

 1. [a] > [i] “upwards towards the vowel in six”: sacks > six  [o] > [a]: socks > sacks  2. [e] > [^]: Bess > bus  [^] > [o]: bus > boss  1. = drag chain  2. = push chain 18Creolistiek en Taalverandering college 6

 Engels en andere talen zijn van OV naar VO gegaan. Bij een dergelijke typologische verandering gaat het niet alleen om een verandering van de plaats van werkwoord en object ten opzichte van elkaar, maar ook om een verandering in andere constructies die horen bij het type (VO: preposities, hulpwerkwoord vóór het hoofdwerkwoord).  Andere voorbeelden? 19Creolistiek en Taalverandering college 6

 Veranderingen worden op gang gebracht door sociale factoren zoals mode, buitenlandse invloed en sociale behoefte.  Deze factoren kunnen pas hun werk doen als de taal ‘klaar’ is voor een bepaalde verandering; ze maken gebruik van bepaalde (universele) tendensen die al in de taal aanwezig zijn (uitspraakgemak, perceptieproblemen, object bij werkwoord plaatsen, iconiciteit). 20Creolistiek en Taalverandering college 6

 Talen staan niet toe dat een ontwrichtende verandering het systeem vernietigt. Om het systeem in balans te houden of verstoorde patronen te herstellen, doen zich therapeutische veranderingen voor. Deze kunnen echter (onbedoeld) een keten van veranderingen in gang zetten, die weer tot nieuwe ontwrichtingen van het systeem kunnen leiden. 21Creolistiek en Taalverandering college 6

“Language is both a social and a mental phenomenon in which sociolinguistic and psycholinguistic factors are likely to be inextricably entwined.” (Aitchison 2001: 197) 22Creolistiek en Taalverandering college 6