Sterren Elzemieke Jongkoen & Annelot Kosman
Inhoud Vorming van sterren Het leven van sterren De dood van sterren Dubbelsterren
Vorming van sterren Sterren vormen zich in grote gas en stofwolken. Als die verstoord worden (bijvoorbeeld door een supernova in de buurt) gaan de deeltjes van de wolk dichter naar elkaar toe. Op deze manier neemt hun aantrekkingskracht toe en zullen ze nog meer naar elkaar toe bewegen. De wolk stort ineen door zijn eigen zwaartekracht die nu niet meer gecompenseerd word door gasdruk. Gaswolk voor het ontstaan van een ster supernova
Het leven der sterren Terwijl een ster zijn levenscyclus doorloopt, verandert hij. Dit noem je sterevolutie. Zodra een ster ‘geboren’ is, schijnt deze bijna de hele tijd constant tot de waterstofvoorraad in de kern op is. Het hangt van de grootte van de ster af, hoelang het duurt voordat zijn waterstof op is. Als een ster zwaarder is, word de waterstof sneller door de ster verbruikt. Daarom leven lichte sterren langer dan zware sterren.
De dood van sterren Hoe een sterrenleven eindigt hangt af van de beginmassa van de ster. De kleinere sterren eindigen als witte dwergen (dit is de kleine witte kern van een ster) terwijl zijn buitenlagen planetaire nevels (dit zijn schitterende gaswolken) vormen. Sterren met een grote massa eindigen in supernova’s (als de ster ontploft komt er een enorme helderheid vanaf) die daarna een zwart gat vormen. De grootste sterren eindigen met een enorme supernova die we kunnen zien in sterrenstelsels ver buiten onze Melkweg. Dit noemen we gammaflitsen (de krachtigste explosies in het heelal). gammaflitsen Vorming van een zwart gat
Dubbelsterren Twee om elkaar heen bewegende sterren noem je dubbelsterren. Deze worden bijeen gehouden door hun onderlinge zwaartekracht. Bijna de helft van alle sterren behoort tot de dubbelsterren. Soms zijn er ook drie of meer sterrren in een gebonden stelsel waarbij twee sterren een nauwe dubbelster vromen. De derde ster is dan een wijde baan om de dubbelster heen. Als er groepen sterren aan elkaar gebonden zijn noemen we die sterhopen.
Elzemieke Jongkoen & Annelot Kosman dec 2008 Einde Elzemieke Jongkoen & Annelot Kosman dec 2008