Mineralen en milieu: de vernieuwde productiekaders Wiebren van Stralen beleidsadviseur Mest & Milieu Veehouderij LTO Nederland

Inhoud Nieuw mestbeleid cq. Verplichte Verwerking Waarom ook alweer? Uitwerking productie, plaatsing, verwerking 2015, productiegrenzen via milieu

Waarom verplichte mestverwerking? Geen herintroductie melkveerechten/afschaffen varkens/pluimveerechten (mineralenproducenten-veehouderij) Productie bodemverbeteraars en kwaliteitsmeststoffen (mineralengebruikers-plantaardige sectoren) Druk op nationale mestmarkt verlagen (milieu) Gegarandeerde aanvoer en structuur creëren (economie)

Mestverwerking voor veehouders: gebieden en % 2013 2014 2015 Regio Zuid 10% 30% 50% Oost 5% 15% 30% Overig 0% 5% 10% Kg P2O5 5 17 28 Verwerking + export 2011: 47 milj.kg (LEI 2012) 2013 & 2014 vooral koppeling verwerkers en overschotbedrijven 2015 nieuwe capaciteit nodig, zeker bij uitbreiding fosfaatproductie 0% 5% 0% 10%

3 sporen Voerspoor Mestplaatsingsruimte Minder fosfaat erin, minder eruit Efficientere benutting van eindig fosfaat Mestplaatsingsruimte Mest beter plaatsen, mest op maat Bemesten op basis van opbrengst, N-normen DEROGATIE Mest afzetten buiten NL mestmarkt Export  niet meer in Nederland Verwerking  geen mest meer

Ontwikkeling Mestproductie Waarom? Mestproductie - fosfaat referentie 2002 = 173 milj kg fosfaat (EU afspraak) Diercategorie 2010 2011 2012 (1°) 2002 (ref) Rundvee excl. vlk 91 86 86 91 Varkens 45 44 43 39 Pluimvee 29 28 27 27 totaal (alle dieren) 179 170 168 173 Verlenging convenant Rundvee tot 1/1/2014 Verordening min. P-benutting Varkens 2013

Van overschot naar evenwicht 250 Van overschot naar evenwicht EC 2002

Verwerking

2015 klinkt startschot…

Meer melk na 2015? ( door WUM) Scenario P2O5-productie (mln kg) Toename € -effect Referentie 2010 (incl. vlk) 96 - Toename melkvolume 20%* 120,9 <> 100,9 26% <> 5% Levensduur melkkoe + 1 jaar* 89,0 <> 94,6 -7% <> -2% ++ Verhogen snijmaisareaal 10% 94,4 -2% +/- Verminderen weidegang 20% 96,2 0% P-gehalte mengvoer -10% 92,2 -4% - - *Dekking of besparing krachtvoer, vers gras of snijmais

Bedrijfseigen normen, welke? Praktijkvoorbeelden: Fosfaatbenutting (BEX) > 30% Fosfaatoverschot te verwerken < 100 kg vrijstelling

Opbouw kringloop: bodem-balans KRACHTVOER MELK VEE VEESTAPEL RUWVOER MEST BEX GEWAS BEA MEST BEP/BEN KUNSTMEST KLAVER DEPOSITIE BODEM NH3 P, N2, N2O, NO3

Bedrijfseigen bemesting

Maar opbrengsten ook gelijk?

Bemesten op opbrengst i.r.t. excretie 1 gve = 8000 liter 70 80 90 100 110 30 2,3 = 18400 2,6 3,0 3,3 3,7 = 29600 35 2 2,3 2,9 3,1 40 1,7 2,2 2,5 2,7 45 1,5 1,8 2,4 50 1,4 1,6 55 1,2 = 9600 2 = 16000 Concept

Concept

fosfaat efficiëntie / intensiteit 4 april 2017

Aantal bedrijven met mestafvoer 4 april 2017 Aantal bedrijven met mestafvoer In deze grafiek de intensiteit van een bedrijf op de Y – as. En de afgevoerde M3 mest op de X- as. Hoe intensiever hoe, meer mest afvoer. Zie ook de trendlijn in de grafiek

fosfaat efficiëntie / intensiteit 4 april 2017 fosfaat efficiëntie / intensiteit

Melk 2012 Fryslân 30% benutting Totaal voer (kv, rv, bp): 22 miljoen kg fosfaat Melkkoeien 2012 267.000 Melk 2012: 2,15 miljard kg 30% benutting Gras: 185000 Mais: 22000 Akkerbouw: 25000 - pootaard. 6500 - granen. 11500 Mest: ‘12: 16 miljoen kg fosfaat Gras: 15,5 miljoen kg Maïs: 0,5 miljoen kg incl. akkerbouw voer/mest

Meer melk na 2015? 30% benutting Melk 2016: 2,4 miljard(+10%) Voer: 25 kton fosfaat Melkkoeien 2016: 300.000 mk 30% benutting Mest: ‘16: 18 kton ‘20: 21 kton bij 30% P-eff = + 22.000 – 35.000 ha gras extra voor mestafzet! Areaal akkerbouw: 22.156 ha (CBS’11)

Dit alles afzetten tegen verwerkingskosten Afzet dikke fractie + hygiëniseren Raffinage (2015-2020, DC, AM, Marke Trevi-systeem Vergister + nageschakelde technieken