Inleiding – Vakgroep IT  Joris Maervoet (joris.maervoet@kahosl.be) Onderzoek aan vakgroep IT (dpt. II), http://ingenieur.kahosl.be/vakgroep/it/ Onderzoeksgebieden: personeelsplanning, agenten, timetabling, mobiele toestellen, optimalisatie, artificial intelligence (AI) Gesubsidieerde projecten (IWT) OCAPI (’97-’99), COALA (’99-’01), CoFfTeA (’01-’03), AMobe (’02-’04), TITAN (intern), DINGO (’03-’05)

Inleiding - AMobe  Applicatieontwikkeling voor Mobiele Toestellen (AMobe) Hoe kunnen we mobiele toestellen integreren in bestaande applicaties? Op basis van case studies Keywords: GPRS – softwarepatronen – agents – Java (SE/ME/pJava) http://ingenieur.kahosl.be/projecten/AMobe/ Interessante medische partners:

 Inleiding - AMobe 2 case studies: Technologie & Integratie – Mobiele toestellen assisteren personen met NAH. Agenda en opvraagbare items worden gemaakt gewijzigd op centrale PC en toestel patiënt. Mobiel toestel voor begeleider is optioneel IDEWE – Efficiënt versturen en ontvangen van dossiers en handleidingen op de toestellen van mobiele dokters.

GSM’s (Global System for Mobile Communication) Terminologie - GSM GSM’s (Global System for Mobile Communication) 

Terminologie - Smartphone Smartphones 

PDA’s (Personal Digital Assistants) Terminologie - PDA PDA’s (Personal Digital Assistants) 

Terminologie - varia Tablet PC en Notebook 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 1G ’70 - ’80: eerste generatie (1G) systemen Eerste cellulaire draadloze communicatiesystemen Analoge systemen Nationale standaarden Beperkte netwerkcapaciteit en batterij USA: AMPS (1983) 850 MHz spectrum Duitsland: A-Netz (1958), B-Netz (1972) , C-Netz Scandinavië: Nordic Mobile Telephone (NMT) 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2G ’90: tweede generatie (2G) systemen Digitale systemen Minder bandbreedte nodig (compressie) Integratie spraak-, data- en faxverkeer Foutencorrigerende codes Beveiliging 1991: standaardisatie GSM Spraak SMS (160 karakters) Fax groep 3 Datatransmissie 9,6 kbit/s (I.P. based, circuit-switched) EUROPESE STANDAARD (roaming) 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2G GSM: technische details (TDMA + FDMA) Europa: 900 MHz spectrum – 124 duplex kanalen – later 1800 MHz spectrum (kleinere cellen, kwaliteit) U.S.: 1900 MHz spectrum – later 850 MHz spectrum 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2.5G 1G – Analoge telefonie 2G – Digitale telefonie (GSM) 2.5G – Uitbreidingen 2G voor datacommunicatie met hogere bitsnelheden 3G – Datacommunicatie (voor breedbandapplicaties) (UMTS) 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2.5G 2.5G Technologieën (ca. 2000) Aanpassing data over GSM 14,4 kbps i.p.v. 9,6 kbps coderingsalgoritme efficiënt voor kalme gebieden HSCSD (High Speed Circuit Switched Data) meerdere (praktisch tot 4) GSM-sloten tegelijk GPRS (General Packed Radio Service) pakket-geschakeld over meerdere GSM-sloten volledig beschikbaar bij EDGE (Enhanced Data rates for GSM Evolution) andere modulatietechniek meest 3G, samengaan D-AMPS en GSM   

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2.5G 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2.5G Circuit Switched Service Packet Switched Service 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2.5G HSCSD: een toegekend tijdslot blijft bestaan gedurende de verbinding 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2.5G GPRS: circuit-schakeld verkeer (voice) krijgt voorrang op pakket-geschakeld verkeer 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 2.5G Hoe snel is GPRS? Multislotklasse  klasse 6 klasse 8 MSK # Down # Up Active 6 3 2 4 7 8 1 5 9 10 11 12 klasse 12

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 3G UMTS (3G) 2001: gelanceerd in Japan 2001: test op the Isle of Man 2003: launch Italië, Oostenrijk, Zweden, U.K. Technologie: W-CDMA (“chips” over wide band) In theorie tot 2 Mbit/s WERELDWIJDE STANDAARD Toekenning door veiling of beauty contest België 1 816 BF/inw.; Duitsland 20 000 BF/inw 

Evolutie van de mobiele datacommunicatie 3G UMTS: hiërarchische celstructuur 

Opmerkingen varia Evolutie van 1G tot 3G slaat op cel-based draadloze communicatie Opkomende trend voor Tablet PC’s en Notebooks: WLAN Hotspots WLAN = IEEE 802.11 = WiFi = wireless ethernet Tot 11 Mbit/s per Hotspot Sinfilo installeert Hotspots in wegrestaurants, voetbalstadions, Flanders Expo, Kafee Vooruit, … Sinfilo Prepaid Cards 

WAP (Wireless Application Protocol) 

WAP (Wireless Application Protocol) Geoptimaliseerd voor kleine narrowband apparaten WML ~ HTML WTP ~ HTTP WSL ~ SSL WCP ~ TCP IP communicatietechnologie naar keuze Flop: geen geslaagde applicaties, voorlopig nog op circuit-geschakelde services (cf. tarief), misleidende reclame Als protocol wel O.K.; Toekomst: WAP 2.0 en over GPRS 

E-mail IP-gebaseerde 2.5G en 3G technologieën laten toe om e-mail te versturen via een mobiel toestel Vaak voorzien providers aparte e-mail services (bv. Proximus Inter@ctive of I-mode van Base) 

 I-mode 1999: Explosief succes in Japan 2002: Mobiele datadienst van Base Base: HSCSD volledig beschikbaar; GPRS enkel voor I-mode Eigenschappen: pakket-geschakeld, allerlei diensten over cHTML, ondersteuning e-mail Speciale telefoons vereist Relatief succes: cHTML handiger dan WML, pakket-geschakelde tarieven 

J2ME (Java 2 Micro Edition) “Java Enabled Phone” Programmeeromgeving voor toestellen met een lichte footprint. Doelgroep: GSM’s en Smartphones. Aangepaste versie van standaard Java. Toepassingen: voorlopig vooral spelletjes, in de toekomst messenger applicaties, multimedia toepassingen (bv. Karaoke systeem) 

Eenvoudig beheer agenda’s Mobiele verplegers moeten in staat zijn hun agenda te controleren, wijzigingen op de dag zelf vereisen expliciete verwittiging. Mogelijke (low-cost) oplossingen? Verwittigen via SMS Agenda raadplegen via WAP of I-mode Met agenda interageren via J2ME applicatie (mogelijk voordeel: persistant storage) Toestellen? Server? Ev. programmeerbare SMS-modem Dynamische WAP of I-mode pagina’s Java applicatie 

Eenvoudig beheer dossiers en agenda’s Mobiele verplegers moeten in staat zijn hun agenda te synchroniseren en lokaal te beheren en om via eenvoudige formulieren medische dossiers aan te maken en door te sturen. Mogelijke (low-cost) oplossingen? PDA’s met HSCSD of GPRS (CF card of ext. toestel) Synchronisatie agendasysteem PDA Toepassing op PDA om medische dossiers te beheren Toestellen? Server? Synchronisatie software … 

Complex beheer dossiers, rapporten en handbook + eventueel agenda Mobiele verplegers moeten in staat zijn medische dossiers op te vragen, te bewerken en door te sturen; om rapporten te exporteren; om een medisch handboek dat regelmatig wordt geactualiseerd te raadplegen. Mogelijke oplossingen? Heuse toepassingen op Notebooks/ Tablet PC’s met HSCSD, GPRS en/of WLAN Toestellen? Server? Synchronisatie software … + +  + combo